VeiligheidNL wil meer spaakbescherming

Jaarlijks belanden ruim 3.000 kinderen op de spoedeisende hulp na een spaakbeknelling. 1 op de 3 kinderen breekt daarbij een bot. Dat blijkt uit cijfers van VeiligheidNL, de organisatie die pleit voor meer en betere spaakbescherming

‘Als een mes dat door vlees snijdt,’ zo omschrijft kinder- en traumachirurg William Kramer van het Erasmus MC en UMCU een spaak die door een voet gaat. Niet niks dus, zo’n spaakbeknelling. En hoewel het letsel in de meeste gevallen herstelt na een behandeling, kan het ook levenslange schade opleveren.

Kramer: ‘Een breuk kan leiden tot de beschadiging van de groeischijf, wat zorgt voor een verstoring van de normale uitgroei. Hierdoor kan een ongelijke uitgroei gaan optreden met dwangstand van het gewricht of loopstoornis.’ Oftewel: door beschadiging van de groeischijf kunnen de benen van een kind ongelijk groeien, waardoor hij niet goed kan lopen.

Gemakkelijk te voorkomen

Het is dan ook niet voor niks dat VeiligheidNL pleit voor een betere spaakbescherming. De meeste spaakbeknellingen gebeuren bij kinderen tussen de 3 en 5 jaar die achterop de fiets zitten. Terwijl deze ongelukken gemakkelijk te voorkomen zijn met goede spaakbescherming. Uit onderzoek van VeiligheidNL blijkt echter dat die bescherming bij meer dan de helft van de ouders niet in orde is. Opvallend is dat ouders dit zelf niet doorhebben’ zij denken dat ze hun kinderen veilig vervoeren.

Tweedehands-fietsstoeltjes meest onveilig

Het grootste risico blijkt te zitten bij de wat ‘oudere’ fietsstoeltjes. Fietsstoeltjes zijn pas sinds 2004 standaard voorzien van spaakafscherming. Van de ouders die een tweedehands-fietsstoeltje hebben blijkt 90% geen veilige spaakafscherming op de fiets te hebben.

Gescheurde knieschijf

‘Haast’ lijkt ook nog weleens een rol te spelen in de ongelukken. Marjolijn de Cocq, moeder van Jonathan (8) weet er alles van. De spaakbeknelling van haar zoontje leverde hem een gescheurde knieschijf op, waarvan het herstel zo’n 2 maanden duurde. En dat terwijl Marjolein wéleen fiets heeft met een veilige spaakafscherming.

‘Even snel op mijn oude fiets’

‘Mijn man had die dag mijn fiets mee, en ik dacht ik kan wel even snel op mijn oude fiets weg, die had namelijk ook een kinderstoeltje achterop. Jonathan was op dat moment 7, dus zijn voetjes vastmaken deed ik al niet meer. Onderweg merkte ik ineens dat mijn trapper weigerde, gevolgd door een schreeuw van Jonathan. Zijn voet zat tussen de spaken, en het heeft me nog ongelofelijk veel moeite gekost om zijn voet weer los te maken.’

‘Gemakkelijk te voorkomen’

Met Jonathan is het uiteindelijk goed gekomen, maar Marjolein zal het nooit meer vergeten. ‘Ik heb er zelf als moeder nooit bij stil gestaan dat dit kon gebeuren, en dat alleen maar omdat ik die dag in alle haast een andere fiets pakte en zijn voetjes niet vastmaakte. Zo’n spaakbeknelling kan naar aflopen, terwijl het zo gemakkelijk te voorkomen is.’

Veilig-op-de-fiets check

Het niet gebruiken van de voetriempjes en het ontbreken van goede spaakbescherming kwamen ook in het onderzoek naar voren als de grootste problemen. De Task Force Kinderveiligheid roept ouders dan ook op de ‘Veilig-op-de-fiets check’ te doen:

1. Heb je het juiste fietsstoeltje?
2. Is het stoeltje juist gemonteerd?
3. Heb je goede spaakbescherming? (jasbescherming is niet voldoende!)
4. Heb je bij elke fietsrit de gordel en voetriempjes goed vastgemaakt?

Auteur: Erandi Godinez – Bron: VeiligheidNL – Foto’s: Erandi Godinez

Lees ook:

Veilig fietsen met je kind

Veilig op de fiets met een fietshelm

Kinderfiets