Bevallen? Zo krijg je weer controle over je bekkenbodemspieren

Wat is de functie van de bekkenbodemspieren?

“De bekkenbodemspieren liggen onder in je bekken en ondersteunen je blaas, baarmoeder en darmen. Ook hebben ze openingen voor de plasbuis, vagina en anus. De functie van de bekkenbodemspieren is dat je ze bewust kunt aanspannen en ontspannen als je naar de wc gaat of seks hebt.”

Wat gebeurt er tijdens een zwangerschap?

“Tijdens een zwangerschap zorgen hormonen voor veranderingen in je lichaam. Hierdoor wordt het bekken wat soepeler, zodat het voorbereid is om aan het einde van de zwangerschap je baby geboren te laten worden. Door de groei van je baby, die onderin het bekken drukt, komt er meer druk op de blaas en bekkenbodemspieren. Dit kan ertoe leiden dat het gevoel en de controle over de bekkenbodemspieren én de blaas verstoord kan raken.”

En wat gebeurt er tijdens de bevalling?

“Tijdens de bevalling worden de bekkenbodemspieren opgerekt. Soms raken ze ook beschadigd. Hierdoor kan de afsluitfunctie van de bekkenbodemspieren verstoord raken, de spieren kunnen te zwak of juist te gespannen zijn of missen de juiste timing.”

Bekkenbodemspieren onder controle

“Om de bekkenbodemspieren na je bevalling weer goed te laten functioneren, is het belangrijk om deze spieren weer onder controle te krijgen. Bij te zwakke bekkenbodemspieren en een verkeerde timing en/of coördinatie kun je namelijk klachten krijgen, zoals urineverlies, verzakkingsklachten of pijn bij het vrijen. In de kraamweek kun je al beginnen met oefeningen om weer controle te krijgen over je bekkenbodemspieren.”

Bekkenbodemspieren trainen in het kraambed, hoe doe je dat?

“Het is belangrijk om je bekkenbodemspieren weer te leren voelen, beheersen en controleren, zodat ze weer goed hun functie uit kunnen voeren: aanspannen en ontspannen. In de kraamweek kun je hiermee al beginnen. Het beste kun je de oefeningen liggend doen, met gebogen knieën en handen op je buik. Zorg ervoor dat je je buik en billen niet aanspant tijdens de oefeningen. Het gaat alléén om de bekkenbodemspieren.

•  Zorg dat je ontspannen bent. Focus op je buikademhaling. Bij een inademing bolt je buik op en bij de uitademing veert deze rustig terug.
• Het aanspannen van de bekkenbodem betekent het samenknijpen en naar binnen trekken van de spieren rondom de plasbuis, vagina en anus (alsof je een windje of plas ophoudt). Span de spier aan, houdt deze even vast en laat daarna weer volledig los.”

Blijven oefenen

“Het is belangrijk om na je kraamweek te blijven oefenen. Gaat het goed? Dan kun je de oefeningen ook staand of zittend doen. Na ongeveer 10 dagen mag je ook de spierkracht van je bekkenbodemspieren verbeteren. Dit doe je door de bekkenbodemspieren voor een paar seconden iets krachtiger in te trekken. Bouw het aantal secondes rustig op en neem altijd voldoende rust na een aanspanning. Ontspanning is heel belangrijk voor goed werkende bekkenbodemspieren. Ervaar je moeilijkheden tijdens de oefeningen of merk je na een aantal weken geen verschil? Bespreek dit dan met je huisarts of bekkenfysiotherapeut.”

Verhoogd risico?

Uit wetenschap blijkt dat een bepaalde groep vrouwen een verhoogd risico heeft op het ontstaan van klachten als urineverlies, direct na de bevalling óf op latere leeftijd. Je hebt een verhoogd risico naarmate je ouder wordt en het aantal zwangerschappen en bevallingen toeneemt. Ook een langere duur van de persfase en een ruptuur in het perineum geeft meer risico.”Marjolein: “We raden deze groep aan om de bekkenbodem consequent te (blijven) oefenen en bij moeizame aansturing en controle onder begeleiding van een geregistreerd bekkenfysiotherapeut.”