
Alles wat je wilt weten over het herstel na een keizersnede
Als je baby geboren is met een keizersnede, dan verloopt je herstel anders dan na een vaginale bevalling. Niet zo gek: je hebt een ingrijpende buikoperatie achter de rug en je lichaam heeft dus tijd nodig om de oude te worden. Wat kun je verwachten? En wat moet je juist wel én juist niet doen na een keizersnede?
Naar huis
Na een keizersnede moet je nog twee tot zeven dagen in het ziekenhuis blijven voordat je weer naar huis mag. Hoe lang precies is afhankelijk van je gezondheid, maar ook van de situatie thuis. Wacht daar kraamzorg op je? Daarnaast wordt ook gevraagd of je thuis ondersteuning van een partner en/of familie hebt en of er nog meer kinderen zijn die zorg nodig hebben.
De buikwond
Een keizersnede is een serieuze operatie. Eerst wordt er een horizontale buiksnede gemaakt, dan worden je buikspieren aan de kant geschoven en vervolgens wordt er een snee gemaakt in je baarmoeder om je baby te halen. Is je baby geboren, dan worden de wonden gehecht. Niet zo gek dus, dat je vooral de eerste dagen na de keizersnede last kunt hebben van de hechtingen en van pijn in je buik. Daarbij moeten je darmen weer op gang komen. Verder kun je bloed verliezen via je vagina, net als na een normale bevalling. Neem daarom zo veel mogelijk rust en til geen zware dingen tot minimaal zes weken na de operatie.
Verzorging
Tegenwoordig wordt er bij een keizersnede meestal een huidsnede gemaakt die een horizontaal litteken nalaat in de bikinilijn, waardoor je het nauwelijks ziet: je slip of bikinibroekje valt eroverheen. Toch is het belangrijk dat je de wond op je buik goed verzorgt, zodat het goed kan genezen en het litteken zo mooi mogelijk geneest. Was de huid rond de wond dagelijks met een beetje lauw water en wat milde zeep zonder parfum. Douchen mag gewoon, maar wacht nog even met in bad gaan tot je niet meer vloeit en de wond is genezen. Gebruik de eerste tijd een wond-helende zalf en eventueel een gaasje om de wond te beschermen tegen vuil en het schuren van je kleding. Zo bescherm je ook meteen je kleding tegen wondvocht en bloed.
Hechtingen
Meestal wordt de buikwond na een keizersnede gehecht met oplosbaar hechtdraad, dat niet verwijderd hoeft te worden. Heb je daarnaast ook niet-oplosbare hechtingen of krammetjes? Dan worden deze er na een week ongeveer uitgehaald. Geen zorgen: dit doet geen pijn.
Lees ook: Zo werkt een gentle sectio (natuurlijke keizersnede)
Jeuk
Waarschijnlijk gaat de buikwond op een gegeven moment jeuken. Een goed teken: dit betekent dat de wond aan het genezen is. Hoe verleidelijk ook, ga niet aan de wond zitten als het jeukt. Zo voorkom je dat er vuil in terechtkomt en de wond ontstoken raakt.
Litteken
Na een week of zes is er niets meer van je wond over dan een horizontaal litteken van ongeveer 15 tot 20 centimeter. Meestal bevindt het litteken zich net onder de rand van je ondergoed. Heb je een spoedkeizersnede gehad, dan kan het zijn dat er een verticaal litteken over je buik loopt. In het begin zal het litteken rood en dik zijn, maar na een half jaar is er niet meer dan een lichte, gladde streep op je huid te zien. Aangezien er zenuwen zijn doorgesneden die terug moeten groeien, kan de huid rondom je litteken nog wel een poos vreemd aanvoelen.
Naar de wc
Na een keizersnede kunnen je darmen even van slag zijn: het opstarten na de operatie kan wat krampen veroorzaken. Goed ontlasten is belangrijk, maar dan mogelijk ook vervelend en pijnlijk. Wat helpt: voldoende vezels eten en water drinken. Zo bevorder je een soepele stoelgang. Ook plassen kan even ongemakkelijk zijn, zeker als je een katheter gehad hebt. Maar hou het vooral niet op! Ga regelmatig, zorg ervoor dat je goed ontspant en altijd je blaas helemaal leegt. Zo voorkom je blaasontsteking en drukt je volle blaas minder op de wond.
Pak je rust
Dikke kans dat je na zo’n stevige operatie nogal moe bent. Geef toe aan die vermoeidheid en pak je rust. Ook als je uit het ziekenhuis komt. Geadviseerd wordt om de eerste week thuis in bed te blijven. Slaap veel en luister goed naar je lichaam. En hoe gezellig ook: kraamvisite kan veel energie kosten, dus overdrijf het niet. Maak dus goede afspraken over wie er wanneer langskomt en hoelang het bezoek welkom is. Tip: laat je partner de planning doen, zeker als je het vervelend vindt om ‘nee’ te verkopen.
Borstvoeding
Net als na een ‘gewone’ bevalling, kun je na een keizersnede direct borstvoeding geven. Een prettige positie vinden om aan te leggen kan wel een uitdaging zijn. Liggend voeden is meestal het fijnst. Zo voorkom je dat je buik onder druk komt te staan. In het ziekenhuis krijg je hulp en advies bij het geven van borstvoeding na een keizersnede. Eenmaal thuis ondersteunt de kraamverzorgster je.
Bloedverlies
Net als na een vaginale bevalling, kun je na een keizersnede wat bloedverlies hebben. Dat komt door het nabloeden van de herstellende baarmoeder. In het begin is het bloed helderrood en later wordt het donkerder van kleur. Ga zolang je vloeit niet in bad en wacht ook nog even met seks tot het helemaal is opgehouden.
Huishouden
Laat de eerste zes weken na de keizersnede zwaar huishoudelijk werk aan iemand anders over. Stofzuigen, dweilen of de ramen lappen belasten je buik en je wond teveel en kunnen het herstel belemmeren. Kun je niet stilzitten? Je mag lichtere taken als de was opvouwen of afstoffen wel gewoon oppakken.
Tillen
Voor tillen geldt ook: doe de eerste zes weken voorzichtig. Je kunt je baby als richtlijn aanhouden: hem mag je altijd optillen. Voor alles wat zwaarder is, moet je de eerste tijd even hulp inschakelen. Zo ontzie je je buikspieren en krijgt je buik de kans goed te genezen.
Sporten
Ook voor overige fysieke inspanningen, zoals sporten, geldt: doe het even rustig aan. Na zowel een vaginale bevalling als een keizersnede is het verstandig om zes weken niet te sporten. Het is wel goed om voorzichtig met lichte buikspieroefeningen te beginnen om weer wat kracht op te bouwen. Ook je bekkenbodemspieren kun je langzaamaan gaan trainen. Hier lees je meer over sporten na een keizersnede.