Zwanger? Zo zit het met de tekorten in de kraamzorg en ziekenhuizen

Als je nu zwanger bent, ben je misschien een beetje ongerust over het tekort aan kraamverzorgenden. En dan hoor je ook nog eens dat bevallende vrouwen in ziekenhuizen geweigerd worden omdat die geen plek hebben. Wat is de stand van zaken en wat kun je doen?

De kraamverzorgende is de eerste week met je baby toch wel je reddende engel. Het liefst laat je haar nooit meer gaan. Helaas moeten vrouwen die nu bevallen het vaak met veel minder uren kraamzorg doen. Ook de Nederlandse Beroepsvereniging voor Kraamverzorgenden heeft helaas geen geruststellend verhaal: ‘In het hele land zijn tekorten,’ bevestigt woordvoerder Siska de Rijke. ‘Als je je nu aanmeldt voor kraamzorg kan geen enkele organisatie nog beloven dat je de uren krijgt die je nodig hebt. Alleen uit Zeeland krijgen we niet zoveel klachten.’

Drie uur per dag

Waar het gebruikelijk is dat je – afhankelijk van je behoefte – ongeveer vijf tot zes uur per dag een kraamverzorgende over de vloer krijgt, is het in de praktijk vaak slechts drie uur per dag. ‘Dat is absoluut te weinig,’ vindt de kraamverzorgenden-vereniging. ‘Stel, je krijgt borstontsteking? Of je bent ziek? We zien steeds meer gevallen van kraamvrouwenkoorts na de bevalling. Het is dan essentieel dat er iemand in je huis rondloopt die dat tijdig signaleert.’

Na de geboorte van je baby heb je recht op kraamzorg. Maar hoe regel je dit precies? En wat kun je van de kraamverzorgster verwachten? Alles over het regelen van kraamzorg.

Kraamzorg: wat kun je doen

Wat kun je doen als je nu zwanger bent en je wilt zeker weten dat je genoeg uren kraamzorg krijgt?

Meld je aan voor kraamzorg bij een zzp’er, een zelfstandige kraamverzorgende. De Rijke: ‘We merken dat die wel vaak kunnen leveren.’
Ga je toch voor een organisatie? Informeer dan vooraf bij je verloskundige welke organisatie goed is en waarom. Vraag of ze voldoende personeel hebben, of ze netjes indiceren hoeveel uur je nodig hebt en die ook leveren.
Spreek je uit. De Rijke: ‘Ik maak echt mee dat de ene kersverse moeder wel haar uren kraamzorg krijgt en de vrouw verderop niet, omdat ze een minder grote mond heeft. Kom op voor jezelf en geef aan wat je nodig hebt.’
Nog een tip voor na de bevalling: vul in je evaluatie in dat je te weinig kraamzorg hebt gehad, als dat zo is. De Rijke: ‘Daar val je je kraamverzorgende niet mee af, want die kan er niks aan doen. Maar laat de organisatie weten dat het te weinig was en klaag bij je zorgverzekeraar. Die is verantwoordelijk.’

Ziekenhuizen

Ook ziekenhuizen hebben op dit moment te weinig personeel. Daardoor bevalt 80 procent van de vrouwen niet op haar plek naar keuze. Het gebrek aan gespecialiseerde verpleegkundigen leidt tot opnamestops. Verloskundigen zijn soms wel anderhalf uur aan het bellen voor ze een ziekenhuis hebben gevonden waar plek is.

Opnamestops

De KNOV – Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen – ziet dit in het hele land, maar de problemen zijn het grootst in Utrecht en Noord- en Zuid-Holland. Meer dan de helft van de verloskundigen uit deze provincies heeft vaak tot zeer vaak met opnamestops te maken. Maar ook in andere provincies zitten ziekenhuizen vaker vol. Na de sluiting van de acute verloskunde in Hoogeveen en Stadskanaal en eind oktober ook in Lelystad bijvoorbeeld, neemt de druk op omliggende ziekenhuizen toe.

Wil jij thuis of in het ziekenhuis bevallen? Als het gaat om de bevalling, hebben de meeste vrouwen een uitgesproken voorkeur over waar, hoe en met wie. Maar wat als je dit niet hebt en nog twijfelt? In zo’n geval is het belangrijk om je goed te laten voorlichten en de feiten op een rij te zetten.

Tweede keuze

Door de krapte bij ziekenhuizen, is het extra belangrijk dat je vooraf nadenkt over je bevalling, zegt Lieke Montagne van de verloskundigen-vereniging. ‘Als je bijvoorbeeld in Utrecht woont en in het ziekenhuis wilt bevallen, weet je dat de kans best groot is dat je niet in je eerste-keus-ziekenhuis kunt bevallen. Maar er zijn wel veel andere ziekenhuizen in de buurt. Denk na wat je tweede keuze is, en je derde.’

Ziekenhuis-bevalling: wat kun je doen?

In elke regio is de situatie anders, vraag je verloskundige hoe het rond jouw woonplaats zit.
Bedenk wat je reserveziekenhuizen zijn, oriënteer je op andere opties in je omgeving.
Bereid je voor op verschillende scenario’s.
Zorg dat je verloskundige weet wat je wilt.
Zorg dat je partner weet wat je wilt.

Bron: KNOV – Beeld: Shutterstock