‘Ritalin werkt langdurig door op het kinderbrein’

Ritalin werkt langer door op het kinderbrein dan bij volwassenen. Zelfs als kinderen het middel niet meer slikken, hebben zij een veranderde hersenactiviteit. Dat blijkt uit een promotieonderzoek aan het AMC in Amsterdam.

De onderzoekers pleiten dan ook voor voorzichtigheid met ADHD-medicatie. Dat meldt de Volkskrant.

MRI-breinscan

Kinder- en puberhersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Om erachter te komen wat het effect van methylfenidaat (de werkzame stof in Ritalin) in de hersenen is, bestudeerde AMC-neurowetenschapper Anouk Schrantee de hersenen van zo’n 50 jongens (van 10 t/m 12 jaar) en 50 mannen (van 23 t/m 40 jaar), die nooit eerder behandeld waren voor hun ADHD, via een MRI-breinscan.

Verhoogde doorbloeding

De helft van de proefpersonen kreeg 4 maanden lang een behandeling met methylfenidaat, de andere helft kreeg een placebo. Een week nadat de proefpersonen waren gestopt met Ritalin of de neppil ondergingen ze een MRI-hersenscan, die werd vergeleken met een scan van vóór het onderzoek. Bij de volwassen mannen was geen verandering waarneembaar, maar de jongens die methylfenidaat hadden gebruikt, hadden een verhoogde doorbloeding van de hersenen.

Dopaminesysteem

‘Omdat Ritalin binnen een dag door het lichaam wordt afgebroken, wijst deze activiteit op een langdurige verandering in de hersenen,’ zegt Schrantee. De doorbloeding duidt op meer activiteit in het dopaminesysteem. ‘We weten niet wat dat precies betekent en kunnen niets zeggen over de eventuele invloed op het gedrag.’ Daarom gaat de onderzoeksgroep waar Schrantee in zit de proefpersonen langer volgen voor een nieuwe studie.

Verschil

Hoogleraar kinderpsychiatrie Jan Buitelaar (Radboud Universiteit Nijmegen) is niet betrokken bij het onderzoek, maar volgens hem is het ‘interessant en goed uitgevoerd.’ ‘Het is wel belangrijk om een verschil te maken tussen een verandering in activiteit of een verandering in de daadwerkelijke hersenstructuur,’ zegt hij. ‘Vergelijk het met een rondje hardlopen. Nadien is je hartslag nog verhoogd, maar de bouw van je hartspier is niet veranderd.’

Voorzichtigheid

Buitelaar vraagt zich af wat de gevolgen voor de praktijk zouden moeten zijn. ‘Weeg het medicatiegebruik goed af tot er meer bekend is over de consequenties op de lange termijn bij kinderen en tieners,’ zegt hij. ’70 tot 80% van de mensen met ADHD heeft baat bij Ritalin, maar het middel moet alleen worden voorgeschreven aan kinderen die daadwerkelijk ADHD hebben en hiervan aanzienlijke hinder ondervinden.’

Zorgwekkend

Schrantee vindt dat er meer tussentijds moet worden geëvalueerd of kinderen en volwassenen nog terecht Ritalin sikken. Ze vindt het zorgwekkend dat huisartsen tegenwoordig ook de diagnose mogen stellen. Daar sluit Buitelaar zich bij aan. ‘Dit zou in samenspraak met een kinderarts of psychiater moeten gebeuren.’

KIJK OOK: Mooi: vader geeft meisje de verrassing van haar leven

MEER LEZEN?

• Heeft mijn kind ADHD of ADD?
• Wat kun je doen als je kind ADHD heeft?
• Ochtendroutine van kinderen met ADHD

Auteur: Erandi Godinez – Bron: Volkskrant – Foto: Shutterstock