'Hoe oud was die boef, mama?' 'Volgens mij is hij 37.' 'En hij zit nu in de gevangenis, toch?' 'Ja, de politie heeft hem. Hij kan niemand meer kwaad doen.' 'Waren er ook kinderen doodgegaan?' 'Nee, geen kinderen. Wel een meisje van 19.' 'Bijna net zo oud als Bente en Claire!' 'Inderdaad ja'. Ik denk aan onze oppasmeiden. Vrolijke, levenslustige meiden met grootse toekomstplannen. Mijn dochter ligt in haar hoogslaper omringd door allemaal knuffels. Ik begrijp niet waarom ze dat lekker vindt, ze kan haar kont amper keren met al die enorme pluche beesten rond haar hoofdkussen. Op school hoorde ze over een 'boef' in Utrecht. En kinderen die binnen moesten blijven omdat er gevaar was.
Nieuwsredactie
Ik heb mijn jas en mijn schoenen nog aan, mijn tas zelfs nog op mijn rug. Ik werkte die dag freelance op een nieuwsredactie toen het bericht binnenkwam dat een man in een tram in Utrecht op verschillende mensen had geschoten. Het is bijzonder wat er dan gebeurt op zo'n redactie. Iedereen staat paraat, gaat bellen en overleggen, checken en typen, verslaggevers en cameramensen ter plaatse aansturen en mensen die eigenlijk vrij zijn komen naar de redactie om te helpen. Karretjes met broodjes en jus d'orange worden langs bureaus gereden voor de talloze redacteuren die hun telefoon nog niet voor een kopje koffie of de wc verlaten, laat staan voor lunch.
Niet thuisgekomen
Je bent als journalist op zo'n dag alleen maar met je werk bezig. Uitzoeken wat er gaande is, ervoor zorgen dat je de feiten verslaat. Pas aan het bed van mijn zevenjarige drong het besef bij mij door. Drie mensen zijn nu niet thuisgekomen bij hun dierbaren. Iemands vader, zoon, dochter, broer of zus. Ze kusten 's ochtends hun geliefden gedag of riepen afgeleid 'doei'. En dat was het dan. Zomaar weggerukt uit het leven. Anderen liggen zwaargewond in het ziekenhuis. Omdat ze in de tram zaten. Omdat ze naar school gingen of hun werk. Omdat ze een 'boef' tegenkwamen.
Rolluiken omlaag
Collega's op de nieuwsredactie hadden kinderen die op school zaten met de deuren op slot. De baby van de redacteur naast mij zat op een kinderdagverblijf vlakbij het 24 Oktoberplein waar het gebeurde. Vriendinnen appten dat ze hun kind in de klas mochten ophalen 's middags, maar ze twijfelden of het wel verantwoord was om met hun kroost achterop de fiets over straat te gaan. De hoofdverdachte was toen immers nog niet gepakt. Al bellend op de redactie sprak ik een zwangere schoenenverkoopster in het winkelcentrum vlakbij de tram. Ze zat al uren met de rolluiken omlaag in de winkel, zonder eten. Toen ze met mij aan de lijn zat, kwamen de beveiligers van het winkelcentrum langs. 'Wacht even,' zei ze tegen me, en aan het mechanische gezoem hoorde ik hoe ze het luik een klein stukje omhoog deed. 'U kunt nu wel naar huis gaan, hoor mevrouw,' hoorde ik de beveiligers zeggen. 'Is het wel veilig? Loopt de dader nog rond? Ik ben zwanger!' wierp de schoenenverkoopster bezorgd tegen.
Hoe praat je met je kind over terrorisme?
Lieve mensen
'Gelukkig was het in Utrecht en niet hier.' Mijn dochter probeert het slapen gaan nog even te rekken. Maar ik heb sowieso geen haast om haar welterusten te wensen. Ik vind het vanavond wel fijn om nog wat langer bij haar bed te staan. Ik denk aan die mensen in die tram die elkaar probeerden te helpen. Aan die hulpverleners die de hele dag op straat waren. Aan de leraren en kinderdagverblijf-leiders die 'hun' kinderen binnen hielden en de schoenenverkoopster die geen risico nam met haar ongeboren kind. 'Weet je liefje? Er zijn een paar boeven op de wereld, maar gelukkig véél meer lieve mensen.' 'Weet ik,' antwoordt mijn dochter wijs.
Nare dingen
Al lijkt mijn zevenjarige niet erg onder de indruk, toch denk ik aan de tips die het Jeugdjournaal geeft aan kinderen (en lees hier ook tips over praten met je kind over heftige nieuwsfeiten). 'Onthoud dat dingen die in het nieuws komen vaak dingen zijn die zelden of nooit gebeuren. Daarom is het nieuws. Bedenk je dat nieuwsprogramma's vaak alleen journalisten en cameramensen naar een bepaalde plek sturen. Je kan daardoor denken dat het overal zo is, terwijl er ook heel veel plekken op de wereld zijn waar niks gebeurt.' Ik kus mijn dochter en sluit af: 'Soms gebeuren er nare dingen. Maar de kans is heel klein dat jij zo'n boef tegenkomt.' Als ik haar kamer uit loop, roept ze me na: 'Wel het licht aan laten hoor, mam!' 'Altijd!'
Beeld: Shutterstock
