Als afscheid nemen van je babyspullen lastig is: 'Zelfs de ondergekotste autostoel kan ik niet wegdoen'

Het gebeurde zomaar. Ik was onderweg naar het postkantoor om mijn borstkolf op te sturen naar een kersverse moeder die 'm heel goed kon gebruiken. Zelf had ik een goede bestemming voor de 150 euro die het ding nog opleverde, dus het was een prima deal. Maar voor ik het wist, liepen bij de balie mijn ogen vol.

Een paar dagen eerder, toen ik alle flesjes, borstschilden en speciale speentjes uitstalde op tafel om voor Marktplaats te fotograferen, voelde ik ook al een stevige brok in mijn keel. Het deed gewoon een beetje pijn dat de kolf, die heus niet mijn beste vriend was, maar waar ik mezelf toch maandenlang vol liefde en toewijding aan vastkoppelde, nu echt weg zou gaan. Mijn huis uit. Mijn léven uit.

Werkloos in de kast

Daarbij moet ik aantekenen dat die kolf al vier jaar werkloos in de kast stond. Zorgvuldig ingepakt in de originele doos, met de handleidingen en – verlopen – garantiebewijzen er nog bij. Ook op onze zolder staat nog het nodige aan babyspullen: het wiegje, de box, de wipstoel, een kinderwagen en de maxicosi.

Maar ook plastic bakken vol babykleertjes in allerlei maten en tassen vol kleine schoentjes… ik heb het allemaal nog. O ja, en lades vol hydrofielen, slabbetjes, babylakens en inbakerdoeken. Al jaren netjes opgevouwen op een stapel. Aan de kapstok hangt nog een draagzak, terwijl we die al zeker twee jaar niet meer gebruiken.

Handig! Onze complete baby uitzetlijst met handige en onmisbare babyspullen op een rij

Tweede leven

De spullen wachten niet op een nieuwe baby. Nee, wij zijn echt compleet met onze zoon (9) en twee dochters (7 en bijna 5). We hebben alles nog omdat ik er eenvoudigweg geen afscheid van kan nemen. Zelfs niet van de ondergekotste autostoel. En dat vind ik niet fijn, al was het maar omdat er genoeg andere spullen zijn die naar de zolder moeten. Ik schaam me zelfs een beetje.

Maar volgens psycholoog Rinske Frima van Babyblues Domstad in Utrecht zijn mijn gevoelens helemaal niet vreemd. Ze helpt (aanstaande) moeders met psychische problemen rondom zwangerschap, bevalling en omgang met de baby en noemt het een slimme zet van Moeder Natuur dat vrouwen een sterke hang blijven houden naar alles wat met baby's te maken heeft. Zo blijft immers de soort in stand. Maar, zegt ze ook, bij de ene vrouw is dat gevoel sterker ontwikkeld dan bij de ander.

Zonder weemoed

Neem nou mijn vriendin Marloes. Die sloeg, zodra zoon Boris (5) en dochter Daantje (3) geboren waren, fluitend aan het opruimen. 'Ik wist al tijdens mijn tweede zwangerschap dat we geen kinderen meer wilden, dus in principe kon alles weg. Heerlijk, alle zooi het huis uit. Het gaf lucht op de zolder en in mijn hoofd. Ik bewaarde de geboortepakjes en de eerste schoentjes, maar nam zonder moeite afscheid van de rest.

Dat er na mij nog veel vriendinnen en schoonzussen zwanger werden, kwam daarbij goed uit. De box ging naar mijn broer, het wipstoeltje naar mijn beste vriendin. Ook alle kleertjes stopte ik zonder weemoed in dozen; die waren voor de tweeling van mijn andere broer. Ik vind het superleuk dat onze spullen en kleding een tweede leven kregen bij vrienden en familie. Maar: ik had de boel ook net zo goed naar de kringloop kunnen doen, ik hecht gewoon niet zo aan spullen.'

Lees ook: Tweedehands kinderkleding, -speelgoed en -spullen: hier moet je zijn

Geen spullen nodig

Marloes biedt op Instagram Daantjes ledikant aan, het laatste babymeubelstuk dat ze nog in huis had. Haar post herinnert mij eraan dat ons ledikant, gewoon een simpel ding van Ikea, ook nog op zolder staat, het ondergespuugde en -gepieste matrasje er zelfs nog naast. Best absurd eigenlijk. Er had al twee jaar een ander kind in kunnen liggen!

Maar ja, het was het bedje waar míjn kinderen in sliepen, dat jaren naast míjn bed stond en waar ik urenlang zingend boven hing of naast zat. Daar kan dan toch niet zomaar een ander baby'tje in? Ik krijg al buikpijn bij de gedachte.

Marloes herkent dat helemaal niet: 'Ik vind het juist fijn iemand anders blij te maken met mijn spullen, of het nu een ledikantje is of een oude jas van mezelf. Alles wegdoen voelt ook niet als een afscheid van de babyperiode. Als ik terug wil naar die tijd, naar het gevoel van zo'n opgekruld babylijfje tegen me aan, dan bekijk ik een aantal van mijn tienduizend foto's en is het er weer. Daar heb ik geen spullen voor nodig.'

Niet trots op

Het gekke is: ik eigenlijk ook niet. Alles staat daar maar gewoon op zolder. Ik haal niet wekelijks sniffend het boxkleed tevoorschijn, aai niet liefdevol over de stof van mijn zwangerschapsbroeken (ja, die zijn er ook nog) en steek nooit mijn neus in de piepkleine kleertjes. Helemaal niet nodig.

Alleen: het mag niet weg. Zelfs liever niet naar mijn broertje, die weliswaar nog geen kinderen heeft, maar wel aangaf dat hij en zijn vriendin het een mooi idee zouden vinden dat hun toekomstige kroost in hetzelfde wiegje zou liggen als het onze. Zijn vraag emotioneerde me enorm. Niet in de laatste plaats omdat dat zou betekenen dat de wieg echt weg zou gaan. Ooit. Au.

Zelfs het feit dat de spullen in de familie blijven of naar een goede vriendin die er lang over deed om zwanger te worden en die ik dus de wereld – en in theorie ook mijn 'dierbare' wipstoel – gun, kan mijn moeite om op te ruimen niet wegnemen. Het is een stevige realisatie, waar ik bepaald niet trots op ben.

Lees ook: Budgettips voor de babyuitzet

Struisvogelgedrag

Een gesprek met vriendin Nienke, kindertherapeut bij Het Huis van Zuid in De Bilt, en ook heel goed met volwassenen, brengt verheldering. Wij kregen onze box trouwens van haar, nadat zoon één (nu 10) eruit gegroeid was. Omdat ik dolgraag wilde dat al mijn kinderen in hetzelfde exemplaar lagen en hij dus eigenlijk niet terug naar haar kon, zocht zij opgewekt een andere box toen zoon twee (nu 6) zich aandiende. Want: 'Een box is een box, daar heb ik verder weinig gevoelens bij.' Jaloersmakend.

Nienke laat me inzien dat ik vermoedelijk zo hang aan de babyspullen, omdat ze staan voor mijn grote verlangen naar een baby. Dat heb ik al heb sinds ik mijn eerste pop kreeg, die maar niet echt wilde worden. Dat ik nooit meer smakkende lipjes in mijn nek zal hebben, luciferbeentjes door smalle broekspijpjes hoef te friemelen en het eigenlijk best vieze luchtje van berg op een klein hoofdje kan ruiken – ik krijg er een hol gevoel van in mijn maag. Ik zeg het ook heel vaak: ik hoef echt geen kinderen meer, maar een baby, daar zou ik een moord voor doen.

'Maar die babyfase, die voor jou gekoppeld is aan een groot verlangen, is nou eenmaal voorbij,' zegt Nienke. 'Jouw baby's zijn nu kinderen en daaraan zit een afscheid gekoppeld: afscheid van jouw wens om moeder te worden, het gevoel van bestaansrecht dat je misschien kreeg toen je moeder werd en van het feit dat jouw kinderen volledig afhankelijk waren van jou. Dat doet pijn en is een vorm van rouw. Ik vermoed dat je al je spullen nog hebt om die pijn niet te hoeven aangaan.'

Niets dan liefde

Nienkes analyse slaat bij me in als een bom. Ik herken ineens een mechanisme dat op meerdere momenten in mijn leven de kop op steekt: struisvogelgedrag. Sluimerend verdriet gewoon keihard uit de weg gaan, in de hoop dat het dan vanzelf voorbijgaat. 'Dat is heel normaal en menselijk,' zegt Nienke. 'Maar bedenk je eens dat rouw eigenlijk niets anders is dan liefde. Hoe dierbaarder iets je is, hoe sterker het verdriet als je het verliest.

Voor jou is dat dierbare het einde van de babytijd. Ik merk dat jij je schaamt voor die gevoelens, maar ze zijn heel normaal. Als het je lukt je eigen oordeel uit te schakelen en durft te erkennen dat je verdrietig bent omdat je kinderen geen baby meer zijn, zul je zien dat het makkelijker wordt om spullen op te ruimen. Want dan ga je het aan.'

Lees ook: Nesteldrang tijdens de zwangerschap

Bedankt, kinderstoel

Nienke adviseert me om elk voorwerp dat ik ga wegdoen of -geven, in mijn hoofd te bedanken voor alles wat het me gebracht heeft. 'Sta ook stil bij het gevoel dat het ding je gaf toen je het veel gebruikte en wat het met je doet nu het uit je leven verdwijnt. Je kunt verdriet gaan voelen, nou, laat dat er dan maar zijn. Loop er niet voor weg.'

Ik probeer het als ik met de kinderstoel bij de stort sta. Het hout was gebarsten, dus de kringloop wilde hem niet. Pijnlijk, maar hup, schouders eronder. Ik stel me voor hoe het ding van onze eettafel ineens een gezinstafel maakte, toen we nog in afwachting waren van ons eerste kind. Ik zie mijn zoon voor me, op zijn eerste verjaardag, als een prins in zijn stoel, terwijl hij lachend zijn taart op de grond maait, één tand in zijn mond. Het viezige leertje-voor-tussen-de-beentjes, vol pap, banaan en kwijl.

In mijn hoofd dank ik de stoel omstandig voor al deze mooie momenten en daar gaat ie. Vermorzeld door de versnipperaar. Ik heb een beetje buikpijn, maar de realisatie dat al deze heerlijke herinneringen gewoon nog in mijn hoofd heb, en dat ik daar die stoel niet voor nodig heb, montert me op. Op naar de rest van de zolder.

Deken van stukjes babykleding

Deze Marie Kondo-methode – daar moest ik toch een beetje aan denken – past goed bij me. Ik beleef mijn emoties altijd al intens, en dat komt nu goed van pas. Tranen gewoon laten komen, me niet schamen, lekker zwelgen en door. Het werkt. Maar er zijn nog meer interessante wegen die naar een lege zolder leiden.

Zo heeft instagramvriendin Valerie, moeder van Julia (7) en Krisje (5), quilts laten maken van de babykleertjes van haar dochters. 'Aan elk rompertje, pakje of broekje zat voor mij wel een herinnering. Die konden dus niet zomaar weg. Mijn dochters hebben nu beiden een grote deken van kleine stukjes van hun eigen kleine kleertjes en zijn daar dolblij mee. En ik hoefde geen afscheid te nemen van zoiets dierbaars en kan er af en toe nog even aan snuffelen. Ik hoop dat de dekens meegaan als ze op kamers gaan.'

Herinneringsdozen

Lonneke, moeder van Dorus (5), Seger (3) en Berend (7 maanden), maakt herinneringsdozen met de babyspullen van haar zoons, voor elke kind één. 'Er zit van alles in, en die van Dorus is beduidend voller dan die van Berend zal worden, vrees ik. Van je eerste wil je blijkbaar toch meer bewaren, haha. Ik heb er de ziekenhuisarmbandjes ingestopt en hun navelstompjes.

Maar ook hun geboortepakjes, de eerste schoentjes en wat andere kleertjes, waaronder de setjes die mijn moeder speciaal voor elk kind heeft uitgezocht. Daaraan kleven mooie herinneringen, net als aan de kinderboeken die ik veel met ze las. En ik heb voor elk kind een geborduurd wieglakentje, dat nog van mezelf was en ook in hun bedjes lag.'

Nu de dozen bijna vol zitten, kan Lonneke alle andere spullen makkelijk wegdoen. 'Alles gaat ook al drie kinderen mee hè, het is goed gebruikt. Dat vind ik troostrijk, ik kan daardoor makkelijker opruimen. Bovendien wonen we niet groot, dus ik kan niet wachten tot ook de kinderwagen weg is uit de gang.'

Lees ook: Rommelkonten opgelet: 11x speelgoed opbergen doe je zo

Niet raar

Ik neem me voor dat er voor de zomervakantie ook drie herinneringsdozen op onze zolder staan. Met veel kleertjes erin, want zo'n quilt vind ik een prachtig idee, maar voor nu nog te confronterend. Voor het opruimen van alle 'hardware' meen ik inmiddels redelijk klaar te zijn, al springen de tranen me op het moment dat ik dit opschrijf toch weer in de ogen.

Ik laat het maar gebeuren en denk aan mijn zwangere vriendin die de maxicosi krijgt (dank voor het veilig vervoeren van mijn bloedjes!), het ledikantje (dank voor alle (on)rustige nachten!) en de box (dank voor vele uren speelplezier en veiligheid!). Het wiegje en de kinderwagen gaan alvast naar mijn broer. Ik ben er open over dat ik het moeilijk vind en het helpt enorm dat ze dat allebei helemaal niet raar vinden.

Troostrijk

Ook mijn buurvrouw Nynke heeft er alle begrip voor dat ik met natte ogen voor haar deur sta met een voorzichtig tasje rompers en hydrofielen, die ze inzamelt voor Stichting Babyspullen. De stichting maakt pakketten vol kleertjes, babyproducten en speelgoed voor (aanstaande) ouders die het niet breed hebben. 'Je bent echt niet de enige,' zegt ze. 'Er staan hier regelmatig huilende vrouwen op de drempel, die één voor één de kleertjes weer uit de zak halen om te vertellen wanneer hun baby het droeg en hoe leuk het stond.

Ik neem alle tijd voor die verhalen en vertel dan hoe lastig ik het zelf ook vond om alles weg te doen. Sterker nog, het is de reden dat ik dit inzamelpunt ben begonnen, ik wilde echt graag dat al het moois van mijn dochter goed terecht zou komen. En dat komt het, dat kan ik je verzekeren.' Ik ga overstag en breng haar ook de rest van ons babytextiel. Als ik mijn dierbare spullen dan tóch weg moet doen, dan is dit goede doel wel het meest troostrijke dat ik kan vinden.