Marit (32) en haar verloofde Karl (33) leven met hun zoon Ante (4,5) en dochter Feja (1,5) in Kroatië. Daar zetten ze, samen met vrijwilligers, natuurcamping Meraki op. Marit is daarnaast werkzaam als bruiloftfotograaf, en Karl werkt periodes als architect in Duitsland.
'Jarenlang woonde ik in Dordrecht, vlakbij PFAS-fabriek Chemoers. Ondanks dat ik de stad heel leuk vond, ervaarde ik er geen rust: het RIVM raadde af om groenten te verbouwen in je tuin, en ook was het advies om maar geen borstvoeding te geven vanwege de omgevingsvervuiling.
We besloten het leven over een andere boeg te gooien. Niet lang geleden hebben mijn verloofde en ik een stuk land gekocht in Kroatië om natuurcamping Meraki op te bouwen. Dat doen we samen met wisselende vrijwilligers die bij ons werken tegen kost en inwoning.
Hans-en-grietjehuisje in het bos
Het stuk land is op dit moment nog onbewoonbaar, dus zelf wonen we in een soort hans-en-grietjehuisje op zo'n 5 kilometer daarvandaan, in het bos. Het is eigenlijk te klein voor een gezin van vier, maar we hopen over twee jaar een oude boerderij te kunnen renoveren en daar te gaan wonen.
Lees ook: Verhuizen met kinderen, onze tips om het soepel te laten verlopen
Geen opvang tot 3 jaar
Elke dag is hier anders, een typische week hebben we niet echt. Wel staan we elke dag op als het licht wordt. Nu is dat zo rond 05.00 uur. Na het opstaan maak ik smoothies voor het gezin en de vrijwilligers, maak ik de kinderen klaar en drinken we een kop koffie.
Kinderen zijn hier pas leerplichtig vanaf 7 jaar en onder de 3 jaar is er geen opvang voor ze. Ante gaat wel af en toe naar de peuterspeelzaal om daar Kroatisch te leren. Hij heeft geen vaste dagen, we kijken gewoon wanneer hij zin heeft. Hij gaat daar dan rond 07.15 uur heen, en daarna gaan wij naar het terrein van de natuurcamping om daar verder aan de slag te gaan.
Viertalig opvoeden
We voeden de kinderen viertalig op: Nederlands, Duits, Kroatisch en Engels. Soms is dat te veel voor Ante, en wil hij even vooral Nederlands of Duits praten met de vrijwilligers of wil hij even alleen zijn.
Lees ook: Tweetalig opvoeden, hoe pak je dat aan?
Karl werkt periodes in Duitsland als architect. Maar als hij thuis is werkt hij aan de natuurcamping, samen met de vrijwilligers. Ze zijn nu bezig met de buitenkeuken, en er komen binnenkort ook buitendouches. Ik zorg elke dag voor lunch en avondeten. Soms moet ik daar nog wat dingen voor plukken, dat doe ik dan samen met Feja, en vaak ook met Ante.
Snoep bewaren tot zaterdag
De vrijwilligers werken zo'n vier tot vijf uur per dag, dan lunchen we samen en zijn ze de rest van de dag vrij. Deze week had ik in de middag een fotogafie-opdracht, dus reed ik naar de kust om een kleine bruiloft te fotograferen. De kinderen konden even terecht bij een buurvrouw.
Het is hier heel gewoon om kinderen uren voor de televisie te zetten en junkfood te geven. Dat hebben wij zelf liever niet: ons huis is vrijwel schermvrij, en alleen op zaterdag wordt er gesnoept. Dat is een traditie uit Zweden, genaamd lördagsgodis, die wij hebben overgenomen: als de kinderen een snoepje krijgen, gaat het in de trommel en op zaterdag mag hij zijn favoriete snoepjes uitkiezen.
Daar kijkt hij dan ook naar uit. En qua filmpjes wordt er soms op een regenachtige dag iets gekeken, en dan vooral een oud rustig filmpje, zoals Pippi Langkous.
Lees ook: Dit zijn de positieve effecten van zelf muziek maken op de ontwikkeling van je kind
Naar bed als het donker wordt
We houden de richtlijnen aan van het boek Jagen, verzamelen, opvoeden (van Michaeleen Doucleff) en onze kinderen helpen dus mee met het huishouden. Dat vinden ze gelukkig ook hartstikke leuk. Na het avondeten gaat Feja naar bed, en rond 20.00 uur gaat ook Ante slapen. Wij gaan naar bed als het donker wordt, zo rond 21.00 uur.
In de weekenden of op warme middagen gaan we naar een van de twee nabijgelegen rivieren om te zwemmen of te suppen. Of we maken een boswandeling waarbij we met de kids gaan wildplukken of op zoek gaan naar klei om mee te knutselen. Ante vindt het ook leuk om samen met mij zeep te maken.
Lees ook: Opvoeden is nu zwaarder dan vroeger, hoe zit dat?
Drie dagen geen elektriciteit
Het klinkt allemaal enorm idyllisch en dat is het ook veelal, maar we hebben natuurlijk ook onze uitdagingen. Het komt veel voor dat je hier in de winter ingesneeuwd raakt en drie dagen geen elektriciteit hebt. Daarbij is het van april tot juni tekenperiode en moet je elke dag checken of niemand gebeten is.
Je leeft echt samen met de natuur en dat kan soms hard en onvoorspelbaar zijn. Ik hoop dat we de juiste keuze hebben gemaakt door hierheen te verhuizen, maar als ik zie hoe vrij mijn kinderen kunnen spelen en hoe vertraagd we hier kunnen leven, twijfel ik daar bijna niet aan.'
