Voor het onderzoek van Tilburg University en Kassa kwamen vier ouders met hun peuters (twee jongens en twee meisjes van 2 tot 4 jaar) naar Tilburg University. Daar ontmoetten ze babybreinspecialist Marion van den Heuvel en kinderpsychiater Theo Compernolle. Na wat spelen in de gang, gingen ouder en kind één voor één naar een ingerichte speelkamer, terwijl de experts via een scherm meekeken en het gedrag analyseerden.
Communiceren tijdens het kijken
De peuters speelden eerst met hun favoriete speelgoed samen met hun ouders. Maar zodra de tablet op tafel kwam en aanging, lieten ze hun speelgoed links liggen en richtten ze al hun aandacht op het scherm. Ze hadden alleen nog maar aandacht voor nijntje, Tik Tak of de Teletubbies.
Van den Heuvel: 'Die filmpjes zijn geschikt voor deze jonge leeftijd. Je ziet dat ze tijdens het kijken nog met hun ouders kunnen communiceren'. Als de filmpjes zijn afgelopen pakken drie van de vier kinderen hun speelgoed weer op.
Een jongetje gaat huilen en smeekt zijn moeder om nog meer Tik Tak. Compernolle: 'Je ziet hier het verslavende effect. Hij reageert heftiger op de tablet dan op zijn gewone speelgoed.'
Lees ook: Advies: zoveel schermtijd is oké per leeftijd
Met open mond
Zodra de peuters een aflevering van Paw Patrol of Cocomelon kregen, veranderde de sfeer. Hoewel Kijkwijzer zegt dat deze programma's voor alle leeftijden zijn, denken deze deskundigen daar anders over. 'De verhaallijn is te ingewikkeld, de beelden flitsen te snel voorbij en het verhaal heeft geen duidelijk einde', zegt Van den Heuvel.
In de speelkamer zat een 2-jarig jongetje met open mond te kijken en reageerde niet meer op zijn vader. Van den Heuvel: 'Als je kind niet meer reageert, weet je dat de content te zwaar is. Hij gebruikt al zijn hersencapaciteit om het te volgen.' Compernolle voegt toe: 'Deze kinderen veranderen nu in een soort zombiekinderen.'
Geschikte leeftijd Paw Patrol en CocoMelon
Vanaf welke leeftijd kan je dan wel Paw Patrol kijken? Van den Heuvel vertelt aan Ouders van nu het volgende: 'Paw Patrol zou een redelijke keuze kunnen zijn voor kinderen vanaf een jaar of 5-6, maar dit ligt ook aan het kind. Sommige kinderen zijn gevoeliger dan anderen.
Het is vooral goed om je kind in de gaten te houden. Als het helemaal niet meer kan reageren en/of als het heel erg boos wordt als je de tv/tablet uitzet, dan was het programma waarschijnlijk niet geschikt.'
Voor CocoMelon is dat een ander verhaal volgens van den Heuvel: 'Dit is een bedrijf dat bewust filmpjes zo verslavend mogelijk maakt, zodat jonge kinderen zo lang mogelijk kijken. Mijn mening is daarom dat er geen enkele leeftijd is waarop dit geschikt is.'
Het begin van een verslaving
Toen ouders via een oortje hoorden dat de schermtijd erop zat, reageerden drie van de vier peuters met tranen en boosheid en klampten zich vast aan de tablet. Nog geen minuut eerder zwaaiden ze vrolijk naar de Teletubbies, maar bij het afscheid van Cocomelon ontstond er paniek.
Compernolle ziet hierin een zorgwekkend patroon. 'Ik zie daarin het begin van een verslaving. Deze content wordt gemaakt om kinderen aan het scherm vast te plakken.'
Op zoek naar kinderseries die wel bij de leeftijd tot 4 jaar passen? Check dit artikel: Deze tv-series zijn geschikt voor kleine kinderen (en een babybreinspecialist legt uit waarom)
Nanny Netflix
Van den Heuvel maakt zich ook zorgen: 'Uit onderzoek blijkt dat kinderen tot 3 jaar nauwelijks iets leren van een scherm. Wel raken ze overprikkeld, gaan ze slecht slapen, en eigenlijk ben je ze als ouder aan het klaarstomen voor een leven achter het scherm. Waarom zou je dat doen?
Alleen als ouders samen met hun kinderen kijken kunnen tv of tablet educatief zijn. Maar uit onderzoek blijkt dat kinderen meestal zonder ouderlijk toezicht achter tv of tablet zitten omdat die vaak als oppas wordt gebruikt tijdens het koken of als de ouder moet werken.'
Smartphone is geen trooster
Beide deskundigen waarschuwen ook voor het gebruik van de smartphone als troostmiddel. 'Ik zie dat veel ouders hun smartphone aan het kind geven als hij overstuur is.
Het kind wordt dan niet getroost door vader of moeder maar door de telefoon. Als het kind straks een puber is, grijpt hij als troost naar een controller om te gamen en dat heeft ook weer een verslavende werking.'
Bron: Kassa