'Nergens van kunnen genieten, geen eetlust, slecht slapen. En zelfs af en toe de gedachte dat ik mijn baby iets wilde aandoen. Na mijn tweede zwangerschap, inmiddels zes jaar geleden, kreeg ik een post-partumdepressie. Op aandringen van mijn man en zus zocht ik hulp bij een psycholoog waardoor ik er gelukkig weer bovenop kwam.
Voor mij is het nog steeds lastig om foto's terug te zien uit die periode. Dan zie ik de somberheid in mijn ogen. Ik denk dat ik door mijn verleden met extra alert ben op de gemoedstoestand van een kraamvrouw. Deze week kraam ik bij een moeder die heel streng voor zichzelf is en veel sombere gevoelens heeft.
Lees ook: Sander (35): 'Had ik maar andere keuzes gemaakt toen mijn vrouw een post-partumdepressie had'
Bevalplan
Een tijd geleden deed ik bij dit gezin (vader, moeder, een zoon van 3 en een dochter op komst) zelf de intake. Moeder vertelde me dat ze van haar zoon in het ziekenhuis was bevallen en dat ze het nu graag thuis wilde doen.
Met 33 weken lag een uitgebreid en gedetailleerd bevalplan klaar. Ze wilde een zo natuurlijk mogelijke bevalling in een bevalbad met alle gordijnen dicht en de verlichting gedimd. De verloskundige moest haar tijdens de bevalling zo veel mogelijk met rust laten en zo weinig mogelijk de ontsluiting meten. Ook wilde ze graag een halve lotusbevalling en een gouden uur, het liefst alleen in het bijzijn van haar man.
Lees ook: Geboorteplan schrijven: zo bereid je je voor op de bevalling
Ziekenhuisbevalling
Het liep anders. De gedroomde thuisbevalling werd een ziekenhuisbevalling omdat het kind in het vruchtwater had gepoept. Eenmaal in het ziekenhuis vorderde de bevalling maar langzaam en omdat de moeder veel pijn had, kreeg ze een ruggenprik. Na de geboorte van haar dochter moest ze naar de ok omdat de placenta niet vanzelf loskwam.
De volgende dag mogen moeder en kind naar huis. Vader is verliefd en trots op zijn vrouw en zijn 'mooie meissie', zoals hij hun dochter liefkozend noemt. Moeder oogt veel minder gelukkig.
Nu kraam ik vaker bij gezinnen waarvan de moeder nog moet bijkomen van de bevalling, dus dat zij minder opgewekt is, is niet zo gek. Maar ik heb sterk het gevoel dat er meer aan de hand is.
Teleurstelling
Op de eerste dag vertelt moeder hoe erg ze het vindt dat de bevalling niet is verlopen zoals ze het graag had gewild. Ze is boos omdat ze voor haar gevoel gedwongen is om naar het ziekenhuis te gaan. Ze had namelijk ergens gelezen dat het soms mogelijk is om thuis te bevallen als de baby in het vruchtwater heeft gepoept.
Dan is er ook nog de teleurstelling in zichzelf omdat ze op het laatste moment toch koos voor een ruggenprik. Ze vindt het zwak dat ze de pijn als ondraaglijk beschouwde. Wat haar man en ik ook proberen te zeggen in de hoop haar een beter gevoel te geven; het werkt niet.
Mentale problemen
De somberheid is er op dag twee, drie en vier niet minder op geworden. Dat de borstvoeding niet lekker op gang komt, helpt ook niet mee. Op dag vijf deel ik mijn zorgen met haar man. Dan vertelt hij mij dat zijn vrouw in het verleden kampte met depressies en dat ze het ook tijdens de zwangerschap zwaar heeft gehad.
Toen hij haar eens adviseerde om psychische hulp te zoeken en zich via de huisarts aan te melden bij de POP-poli, zou ze boos hebben gereageerd. Hij mocht er van haar niet meer over beginnen.
Lees ook: Jeroens vrouw Femke (31) is bipolair: 'Ze vergat dat ze zwanger was'
Tranen
Natuurlijk ben ik 'maar' de kraamverzorgende en geen psycholoog, maar ik maak me wel zorgen om de kraamvrouw. Ik besluit haar daarom voorzichtig te vragen naar haar somberheid. Ook vertel ik haar over mijn eigen depressie, hoe eenzaam ik me voelde en dat ik het zo erg zou vinden als zij ook in zo'n post-partumdepressie zou belanden.
De kraamvrouw krijgt tranen in haar ogen als ik haar vertel over mijn ervaring en is dan ook openhartig over haar vorige depressies. Dat haar man mij alles al had verteld, houd ik voor mezelf.
Stralen
Ze belooft me contact op te nemen met de huisarts als haar negatieve gevoelens aanhouden. Of ze dat ook heeft gedaan, weet ik niet.
Laatst stuurde een vriendin een foto van mij en mijn jongste zoon, genomen op zijn tweede verjaardag. Op die foto straalde ik. Daardoor moest ik weer denken aan de kraamvrouw. Ik hoop dat zij haar mentale klachten de baas is geworden en niet is beland in een postnatale depressie. Hopelijk straalt ook zij weer.'
Lees ook: Postpartum (postnatale) depressie: wat kun je doen?
Merels naam is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Liefhebber van onze rubriek Kraamwerk? We publiceren iedere zaterdag een nieuwe aflevering, eerder gepubliceerde Kraamwerken vind je ons dossier. Liever op papier? Dat kan! De bijzonderste afleveringen zijn gebundeld in een boek.