Een kind krijgen is voor niemand vanzelfsprekend. Maar als je geen partner hebt, komt er extra denkwerk en veel geregel bij kijken. En dat vaak onder tijdsdruk, omdat je vruchtbaarheid afneemt naarmate je ouder wordt. Hier vind je een overzicht van de afwegingen waarmee je te maken krijgt en je mogelijkheden wanneer je bewust alleenstaande moeder (BAM) wilt worden.
Ik wil een kind, maar wil ik dat ook in mijn eentje?
Deze vraag komt vast geregeld terug als je single moederschap overweegt: heb ik het in me om bewust alleenstaande moeder te worden? Ook als je met heel je hart een kind wilt, kun je tóch twijfelen: kan ik het alleen? Hoe sta ik tegenover een kind krijgen middels donorconceptie en hoe is het straks voor mijn kind om een donorkind te zijn? Het betekent misschien ook dat je afscheid neemt van het idee om samen met iemand van wie je houdt een kind te krijgen.
Los van deze vragen, eventuele zorgen en andere emoties die dit met zich meebrengt, is er de praktische kant. Hoe ga je het single moederschap combineren met je werk? Verdien je genoeg om alle kosten van een kind te betalen? Wat doe je als je ziek bent en niet voor je kind kunt zorgen? Hoe voelt het om in je eentje de verantwoordelijkheid te dragen en alle beslissingen over je kind te nemen?
Lees ook: Dit moet je financieel regelen als alleenstaande ouder
Sociaal netwerk
Alleen al vanwege dit soort vragen is een goed sociaal netwerk essentieel als je bewust alleenstaande moeder wilt worden. Het helpt als mensen die jou goed kennen met je meedenken en meeleven. Ook is het belangrijk om te weten van wie je steun kunt verwachten, en hoe die steun eruitziet. Wil iemand met je mee naar de controles bij de verloskundige, als je straks zwanger bent? Wiens hand wil je vasthouden tijdens de bevalling? Wie kan er af en toe komen logeren als je je baby hebt, zodat je af en toe een nachtje goed kan slapen? Wie past er op je kind als jezelf een fikse griep hebt?
Als je een kind krijgt zonder partner, kun je niet zonder vangnet. Heb je hier mensen voor in gedachten? Je ouders, je beste vriend(inn)en, andere familieleden? Bespreek je overweging om bewust alleenstaande moeder (BAM) te worden met ze, en vraag of zij hierin een rol willen spelen. Wees duidelijk over je wensen, en vraag wat ze wel en niet voor je kunnen betekenen. Ook hun belofte om jou te steunen, en in welke vorm, gaat niet over één nacht ijs. Tegelijkertijd kan het jullie band enorm versterken dat zij zo nauw betrokken zijn bij jouw (aanstaande) moederschap.
Als jou iets overkomt...
Niet leuk om over na te denken, maar wel belangrijk als je bewust alleenstaande moeder wordt: voogdij. Hier lees je wat dit precies inhoudt en hoe je het regelt.
Bewust alleenstaande moeder worden via een donor
Als je bewust alleenstaande moeder (BAM) wilt worden met gebruik van donorzaad, zijn er verschillende opties:
Een spermadonor uit je eigen omgeving.
Een Nederlandse spermadonor, via een kliniek.
Donorzaad uit het buitenland.
Over alle drie de opties voor donorsperma lees je meer in dit artikel. De zorgverzekering vergoedt de kosten voor het donorzaad niet. Deze kosten kunnen voor een buitenlandse donor veel hoger uitvallen dan voor een donor van een Nederlandse spermabank.
De rechten van je kind
Anonieme spermadonatie is in Nederland verboden. Een donorkind heeft het recht om te weten wie de donor is. Spermadonoren moeten een donorpaspoort invullen met fysieke kenmerken, opleiding en beroep, sociale achtergrond en persoonlijke kenmerken. Deze donorpaspoorten worden bijgehouden door de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (SDKB).
Tot je kind 12 jaar is, kun jij het donorpaspoort opvragen bij de SDKB. Als je kind 12 jaar is, kan hij dit zelf doen, maar krijgt hij nog geen persoonsgegevens. Vanaf zijn 16e kan je kind ook de naam, geboortedatum en woonplaats van de spermadonor opvragen, en een verzoek doen om met de donor in contact te komen.
Hier lees je hoe het contact tussen een donorkind en de spermadonor tot stand komt.
10 tips voor alleenstaande ouders
Als alleenstaande moeder ben je niet alleen. Ongeveer een half miljoen ouders in Nederland brengen zonder partner hun kind(eren) groot. Bewust of onbewust. Deze tips kunnen handig zijn als jij (straks) een van hen bent.
Zelfinseminatie thuis
Heb je een spermadonor gevonden in je eigen omgeving en besluiten jullie er weloverwogen en met goede afspraken voor te gaan? Dan zijn een zaadanalyse en een soatest (via de huisarts) een verstandige volgende stap. Vervolgens kun je kiezen voor zelfinseminatie. Dit kan thuis, zonder tussenkomst van een ziekenhuis. Je kunt hier een setje voor kopen bij de apotheek of online, waarmee je het donorzaad inbrengt. Dit moet je goed timen met de donor: je insemineert wanneer je een eisprong hebt én zo snel mogelijk na de zaadlozing, omdat sperma daarna maximaal een uur houdbaar is op lichaamstemperatuur.
Traject bij de kliniek (KID)
Kunstmatige inseminatie (KID) met sperma uit de spermabank vindt plaats in een kliniek. Wil je via deze weg bewust alleenstaande moeder worden, dan krijg je eerst een medische en een psychosociale screening:
Medische screening bestaat uit het in kaart brengen van je gezondheid (leefstijl, ziektes, operaties, medicatiegebruik) en je menstruatiecyclus, plus een echoscopisch onderzoek van de baarmoeder en eierstokken.
Psychosociale screening is bedoeld om te beoordelen of je je goed bewust bent van wat het inhoudt om een kind te krijgen via spermadonatie. Deze screening wordt uitgevoerd door een maatschappelijk werker of psycholoog. Bij deze screening staat het welzijn van het toekomstige kind centraal. Bij alleenstaand ouderschap wordt ook goed gekeken of je een voldoende steunend netwerk hebt.
Met behulp van ovulatietesten bepaal je wanneer je eisprong eraan komt. Dit meld je bij het ziekenhuis en vervolgens kom je twee dagen achter elkaar langs voor een inseminatie. Dit duurt ongeveer vijf minuten. Afhankelijk van je situatie kun je de inseminatie soms ook zelf thuis doen.
KID voor alleenstaande moeders wordt vergoed vanuit een subsidieregeling van de overheid. Wel geldt er een eigen bijdrage en wordt het donorsperma of de opslag daarvan in de kliniek niet vergoed.
Lees ook: Alles over KID met donorsperma
Zwanger?
De kans om zwanger te worden is per poging ongeveer tien tot vijftien procent. Als je na twee weken niet ongesteld wordt, kun je een zwangerschapstest doen. Je kunt erover nadenken of je dit in je eentje wilt doen, of bijvoorbeeld met een vriendin in de buurt.
Zodra je weet dat je zwanger bent, kun je je inschrijven bij een verloskundigenpraktijk. Het kan de moeite waard zijn om je te verdiepen in de praktijken in je omgeving. Als je bewust alleenstaande moeder wordt, vind je een kleine verloskundigenpraktijk met veel persoonlijke aandacht misschien fijner dan een grote praktijk, waar er weinig tijd is voor de consulten. Je kunt je wat verloren voelen in je eentje, dus bedenk ook of je iemand mee wilt nemen naar de afspraken.
Als je je gaat inschrijven bij een kraamzorgbureau kun je aangeven dat je graag een kraamverzorgende wilt met ervaring met bewust alleenstaande moeders. Zij kan met je meedenken over allerlei praktische zaken die het zorgen voor je baby makkelijker maken zonder partner.
Andere (alleenstaande) moeders leren kennen
Een leuke manier om andere aanstaande moeders te leren kennen, is via Centering Pregnancy of een zwangerschapscursus. Die laatste zijn er ook speciaal voor single moeders (zie extra tips). Fijn om tijdens de zwangerschap vast een band op te bouwen, daar kun je straks bij het moederschap veel aan hebben.
Je kunt ook lid worden van BAM Mam, een vereniging voor bewust alleenstaande moeders en vrouwen die dit overwegen. Hier kun je in contact komen met (aanstaande) moeders die in dezelfde fase zitten als jij, van oriënterend tot op zoek naar een spermadonor of al zwanger of moeder. Er is een ledenplatform en er zijn regiogroepen met bijeenkomsten. Op hun website lees je meer.
Extra tips
Tot slot nog wat tips wanneer je overweegt bewust alleenstaande moeder te worden:
Het Landelijk Informatiepunt Donorconceptie is een onafhankelijk informatiepunt en geeft ook informatie voor single vrouwen.
2handenop1buik organiseert door heel Nederland onder andere Single Mama Cafés en zwangerschapscursussen speciaal voor alleenstaande moeders. Het aanbod staat op de website.
Nog een gratis hulplijn: De Oudertelefoon. Fijn om te onthouden voor als je eens wilt sparren over problemen waar je tegenaan loopt als je straks moeder bent, of gewoon een luisterend oor wilt.
Bezig zijn met bewust alleenstaand moederschap gaat over het vormen van een gezin. Bij de keuzes die je maakt, ligt de focus vooral op donorconceptie en het alleenstaand moederschap. De toekomst lijkt nog ver weg. Maar je kind groeit op. Probeer jezelf voor te stellen dat je kind 6, 16 of volwassen is en wat
donorconceptie op die leeftijden kan betekenen voor je kind. Maak als wensmoeder keuzes waar je jezelf comfortabel en trots bij voelt, dan is de kans groot dat je kind dat ook zo gaat ervaren. Of je kind nu 6, 16 of volwassen is.
Bronnen: Bam-mam.nl, Donorconceptie.nl, Freya.nl
/ea7a8bc900ed41c99665836c79d500dd/image.jpg)
/461e264227394811861f4c2feea8af87/image.jpg)
/db9fbd2ff8c84c328dcac46e608afad1/image.jpg)
/0e992bcd4327498996a2465a9a61414b/image.jpg)
/0fa910c260f84fa4a4969a9fa7588030/image.jpg)
/2a57c378e93e4ead9edba88baa609e46/image.jpg)
/92a314af2d0b437b930d56a08829cf22/image.jpg)
/7ade46d8bea44d99824b988c8871c0eb/image.jpg)
/6fa4237e3d194c659a9e57d1145dce66/image.jpg)
/ec02e54356a04bb2a60a720da636de52/image.jpg)
