KindOpvoeden & ontwikkeling

Heeft je kind een fietshelm nodig?

Getty Images
Getty Images
Leestijd 6 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
mieke cotterink
Mieke Cotterink
Expert kinderveiligheid
Lees verder onder de advertentie

Hoe veilig is een fietshelm?

Intuïtief zou je zeggen dat het dragen van een fietshelm op de fiets veiliger is voor je kind. Zeker als hij in de ochtend- en middagspits van en naar school fietst. In de literatuur zijn ook veel voordelen en weinig nadelen te vinden voor helmgebruik op de fiets.

Een schatting van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) uit 2019 – gebaseerd op een meta-analyse van buitenlands onderzoek – laat zien dat als iedereen een fietshelm zou dragen er jaarlijks maximaal vijf minder dodelijke verkeersslachtoffers onder de 12 jaar zouden zijn.

Ook zouden er 200 minder ernstig gewonde verkeersslachtoffers zijn onder de 12 jaar. Onderzoek van VeiligheidNL uit 2022 toont ook de meerwaarde aan van een fietshelm. Het dragen ervan vermindert de kans op hoofdletsel met 62% en de kans op hersenletsel met 33%. Maar een fietshelm voorkomt natuurlijk geen ongevallen. Daarvoor is het vooral belangrijk dat kinderen goed leren fietsen en leren hoe ze zich veilig gedragen in het verkeer.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Fietsen zonder zijwieltjes: vanaf welke leeftijd?

Wat zijn de voordelen van een fietshelm voor je kind?

Bij een val of ongeval beschermt een helm het hoofd via de energie-absorberende schuimlaag die in de helm zit. Die laag wordt ingedrukt en vermindert de impact van de val of botsing op de hersenen.

Deze schuimlaag vormt een geheel met de gladde, harde buitenkant van de helm. Doordat de buitenkant glad is heeft de helm weinig weerstand met de ondergrond en kan hij glijden, om zo nekletsel te voorkomen.

Lees verder onder de advertentie

Doordat de buitenkant ook hard is, wordt de klap van de val verdeeld over een groter oppervlak en kunnen er geen scherpe voorwerpen binnendringen. Aan de binnenkant van de helm zitten kleine kussentjes, die het dragen comfortabel maken. De bandjes onder de kin houden de helm op het hoofd bij een val.

Tip: Deze kinderfietshelm is veilig én mooi.

Een fietshelm is ervoor gemaakt om klappen op te vangen die tot 15 kilometer per uur gaan. Hij is het meest effectief bij een ongeval waarbij geen andere weggebruikers betrokken zijn. De meeste ongelukken bij kinderen onder de 12 jaar zijn eenzijdig. Daarbij kan een fietshelm dus hoofdletsel voorkomen.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Wanneer kan je kind alleen naar school fietsen?

Wat zijn de nadelen van een fietshelm voor je kind?

Sommige kinderen en volwassenen vinden het vervelend om te fietsen met een fietshelm op. Als je kind de enige in de klas is met een fietshelm, wordt hij misschien uitgelachen. Maar hoe meer kinderen en volwassenen een fietshelm gaan dragen, hoe normaler het wordt.

Tegenstanders van de fietshelm zeggen dat hij niet voor minder letsel zal zorgen bij een ongeval. Of ze denken dat een helmplicht ervoor zal zorgen dat minder mensen gaan fietsen, of dat fietsers zich juist gevaarlijker gaan gedragen met een helm op. Of we door een helmplicht echt minder gaan fietsen is onduidelijk, onderzoeken laten verschillende resultaten zien. Wel is aangetoond dat fietsers zich niet onveiliger gedragen met een fietshelm op.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Dit wil je weten over veilige fietsstoeltjes.

Wanneer beschermt een fietshelm?

Als een helm voldoet aan de Europese Norm (EN) 1078 voldoet hij dus aan de minimale veiligheidseisen. Een fietshelm kan dan goed beschermen bij valpartijen.

Lees meer: Verkeersexamen oefenen met je kind

Lees verder onder de advertentie

Fietshelm verplichten?

In Nederland is het dus niet verplicht om een fietshelm te dragen, maar af en toe laait er discussie op over de invoering van een helmplicht. De Fietsersbond is erop tegen. Volgens de organisatie behoren de Nederlandse ongevalcijfers tot de laagste in de wereld. Uit hun onderzoek blijkt ook dat mensen minder gaan fietsen als een helmplicht wordt ingevoerd, maar andere onderzoeken laten weer andere resultaten zien. De bond vindt het belangrijker dat fietsroutes goed worden onderhouden en dat automobilisten goed rekening houden met fietsers, bijvoorbeeld door langzamer te rijden.

De groep Artsen voor Veilig Fietsen ziet juist graag dat we wél allemaal een fietshelm gaan dragen. Vooral kinderen, omdat ze kwetsbaar zijn in het verkeer en omdat de gevolgen van hersenletsel zo groot zijn. Maar omdat ouders een voorbeeldfunctie hebben, vindt Artsen voor Veilig Fietsen dat zij ook aan de fietshelm moeten. Volgens de groep is een wettelijke verplichting daarvoor overigens niet nodig, maar gaat het om gedragsverandering.

Lees meer: Zo fiets je veilig met je kind naar school

Lees verder onder de advertentie

Welke maat fietshelm voor je kind?

De maat van de helm bepaal je door de omtrek van het hoofd van je kind te meten op ongeveer twee centimeter boven zijn wenkbrauwen. Koop een fietshelm nooit op de groei. Alle helmen zijn verstelbaar, meestal door de binnenrand die op het hoofd aansluit strakker of losser te zetten.

Tips voor het kopen van een goede fietshelm voor je kind

Welke fietshelm koop je voor je kind als je het een veilig idee vindt om je kind een helm te laten dragen op de fiets. Let bij het kopen van een goede fietshelm op deze punten:

  • Koop een fietshelm die aan de Europese norm voldoet. De meeste erkende fietswinkels verkopen deze helmen en je vindt ze ook online. Aan de binnenkant van de helm staat een CE-markering, gevolgd door het nummer van de Europese norm: EN-1078. Deze fietshelm is ook geschikt voor skaten en skeeleren.

  • Koop de juiste maat en koop een fietshelm nooit op de groei.

  • Pas de fietshelm bij je kind voordat je hem koopt. Als hij met zijn hoofd schudt, moet de helm op z'n plek blijven zitten.

  • Let erop dat de helm het voorhoofd, de slapen en het achterhoofd van je kind goed bedekt.

  • Een nadeel van het dragen van een fietshelm is dat je hoofd er warm van kan worden. Let er daarom op dat de helm goed ventileert, koop bijvoorbeeld een helm met grote ventilatieopeningen. Laat je kind áltijd de helm afzetten als hij gaat spelen.

  • Om optimale bescherming te bieden, is het belangrijk dat de fietshelm stevig op het hoofd zit en niet te veel kan bewegen. Ook de bandjes en sluiting moeten stevig zitten, maar tegelijk ook comfortabel. De bandjes moeten zonder speling over de wagen en onder de kin zitten en de kinband moet je makkelijk kunnen openen en sluiten.

  • Als je kind de helm op heeft, is het belangrijk dat hij nog steeds alles goed kan zien en horen..

Lees verder onder de advertentie

Wanneer nieuwe fietshelm kopen?

Wanneer heeft je kind weer een nieuwe fietshelm nodig?

  • Als de oude niet meer goed past.

  • Als de helm ongeveer vijf jaar oud is.

  • Als je kind met de helm op een flinke smak heeft gemaakt. Heeft de binnenschaal van de helm een deuk opgelopen (ook al is dat vaak niet te zien), dan is de veiligheid niet langer gewaarborgd.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Kinderfiets kopen: waar moet je op letten?

Bronnen: VeiligheidNL, Fietsersbond, RTL Nieuws

Lees verder onder de advertentie