Eerder maakte je een gelijknamige podcast over dit onderwerp, vanwaar nu een boek?
Anne-Mar: 'Nadat de podcast Willen jullie geen kinderen? uitkwam in 2021, merkte ik dat ik nog niet klaar was met dit onderwerp. Er waren nog meer verhalen te vertellen, en ik vond het mooi om de interviews uit de podcast in boekvorm vast te leggen met een update.
Wat ik zo interessant vind aan al die verhalen, is dat iedereen hetzelfde doormaakt, maar geen ervaring hetzelfde is. Vruchtbaarheidsproblemen zijn ontzettend grillig en onvoorspelbaar. Maar als je leest hoe anderen het beleven, geeft dat toch een gevoel van verbinding.
Naast alle interviews, ben ik ook in gesprek gegaan met artsen en deskundigen over vruchtbaarheid. Over de verschillende medische technieken die beschikbaar zijn bijvoorbeeld, maar ook over de vraag of we steeds onvruchtbaarder worden. En ik vertel over de weg die mijn man Roger en ik hebben afgelegd om twee kinderen te krijgen.'
Lees ook: Ben ik onvruchtbaar? Zo kom je erachter
Hoe zag die weg eruit, en hoe heb je jouw fertiliteitstraject beleefd?
'In 2018 stopte ik met anticonceptie, maar mijn cyclus kwam niet op gang. Na maanden van wachten en onderzoeken bleek dat ik PCOS had – een hormoonaandoening die natuurlijk zwanger worden lastig maakt.
Later werd duidelijk dat ik ook adenomyose heb – een ziekte waarbij baarmoederslijmvlies ingroeit, plus een afwijkende vorm van de baarmoeder. Daarbovenop bleek het zaad van Roger niet optimaal. Een hele lijst dus, daardoor was icsi onze enige optie.
Het voelde alsof we meteen bij het laatste station instapten, zonder de tussenstappen die anderen hoop en betere kansen geven. In 2019 begon ons traject: hormonen spuiten, echo's en een punctie. De eerste terugplaatsing eindigde in een miskraam, maar bij de tweede terugplaatsing raakte ik zwanger van onze zoon Fender.
Het moeilijkste aan het traject vond ik de voortdurende onzekerheid: al die behandelingen zonder garantie op resultaat. Een paar jaar later raakte ik bij de eerste icsi-terugplaatsing zwanger van onze dochter Flore. Een heel kort fertiliteitstraject dit keer dus, maar wel een flinke reis. Ik kreeg namelijk een miskraam nadat we het hartje al hadden zien kloppen.
Een week later volgde er een echo om te kijken of alles weg was. 'Kijk eens wie we hier hebben', zei de verloskundige. Ik dacht dat het scherm van de vorige patiënt nog aanstond. Maar nee, tot onze verbijstering zat er nog een kind in mijn buik. Ik bleek zwanger geweest te zijn van een tweeling.'
Lees ook: Overzicht vruchtbaarheidsbehandelingen: wat kan er allemaal?
Je hebt veel mensen gesproken voor dit boek, zie je een rode draad in al die verhalen?
'Elk verhaal is heel eigen, maar in elke ervaring zit zowel pijn als schoonheid. Of het nu gaat om Anne die na het verliezen van drie kinderen een proces van genselectie in gaat, Sarah die voor eiceldonatie naar Portugal reist, of Marjolein en Wouter die na herhaalde pogingen met lege handen achterblijven.
Ik wil met dit boek juist ook laten zien dat je geen verhaal met elkaar kunt vergelijken. En dat het dus geen zin heeft om als omgeving dingen te zeggen als: 'Ik ken iemand die op vakantie ging en vanzelf zwanger werd'. Want wat ik wel bij iedereen zie, is de worsteling met onzekerheid over de uitkomst van een traject en de eenzaamheid die daarmee gepaard gaat.'
Waarom hebben we toch allemaal het gevoel alleen te zijn, terwijl vruchtbaarheidsproblemen één op zes koppels treffen?
'Omdat de meerderheid om je heen er niet mee te maken heeft. Als je vrienden beginnen aan kinderen en jij bent die één op de zes, voel je je snel alleen. Ook zijn er veel mensen die een fertiliteitstraject voor zichzelf houden en pas delen als het achter de rug is.
Dat heeft te maken met de intimiteit van het onderwerp; zwanger worden is toch ook iets privés. Mensen schamen zich soms dat het niet lukt en willen niet dat anderen weten dat het aan hen ligt bijvoorbeeld.'
Ben je in alle gesprekken tot bepaalde inzichten gekomen die anderen kunnen helpen?
'Wat me opvalt is veerkracht. Toen ik het boek schreef, dacht ik: wat maken deze mensen een hoop mee en wat blijven ze desondanks toch hoopvol. Iedereen blijft positief vooruitkijken, ondanks dat het zwaar is. Die drive vind ik ontzettend mooi en doet me beseffen hoeveel we als mensen aankunnen. Dat vind ik hoopgevend.
Verder merkte ik ook dat het delen van je ervaringen echt kan helpen. Hopelijk bereikt dit boek mensen die er alleen doorheen gaan en denken: weet je wat, ik ga toch mijn verhaal met iemand delen. Daarmee wordt het misschien niet altijd minder zwaar, maar wel minder eenzaam.'
/c7311d22d03645a68aa02eef5ae1626a/image.jpg)
/5a662ac0b7bd4eb39de3f2ff77833282/image.jpg)
/f20ee9b31de8400dbfc264282b4b9230/image.jpg)
/089604d666e24a1fb115b8f5401a7ee8/image.jpg)
