Talloze boeken en gidsen zijn er geschreven die aanstaande ouders wegwijs maken in de zwangerschap. Wat maakt Wonderkind verwacht anders?
Marieke: 'Toen ik in verwachting was van onze bijna 2-jarige zoon Bern ontdekte ik dat er geen boek bestaat specifiek voor vrouwen die zwanger zijn na een medisch traject, zoals ik. Ik besloot het daarom zelf te schrijven. Want zo'n zwangerschap is vaak met extra veel zorgen en angsten omgeven.
Het boek, waarin je onder meer leest wat je kunt verwachten van de zwangerschapsweken, heb ik geschreven met een bepaalde gevoeligheid. In reguliere boeken krijg je als zwangere bijvoorbeeld de vrolijke vraag of je al begonnen bent met de babykamer, maar als je een traject achter de rug hebt, is dat helemaal niet zo vanzelfsprekend.
Zelf vond ik het bijvoorbeeld lastig om Berns babykamer klaar te maken of een kinderwagen te kopen. De gedachte dat ik alles misschien wel ongebruikt op Marktplaats zou moeten zetten, vond ik onverteerbaar.
Daarom schrijf ik dingen als: 'Misschien ben je hier nog niet helemaal klaar voor ...' of: 'Hoe vind je het om felicitaties te krijgen?' Ik heb Wonderkind verwacht geschreven zoals ik het zelf had willen lezen tijdens mijn zwangerschap.'
Je sprak voor je boek medisch experts, maar ook vrouwen die een medisch traject hebben doorlopen. Hoe waren die gesprekken?
Marieke: 'Openhartig en herkenbaar. Uit eigen ervaring weet ik dat een zwangerschap na een traject heel eenzaam kan voelen. Dat hoorde ik ook terug in de gesprekken. Na een succesvol traject beland je soms in een emotionele en mentale spagaat. Je bent blij, maar er is ook de grote angst dat het misgaat.
Die angst verlegt zich steeds. Eerst leef je van de ene behandeling naar de andere, dan kijk je uit naar een positieve test en vervolgens maak je je zorgen over de eerste echo, maar ook alle echo's daarna. Mijlpalen zoals de grens van levensvatbaarheid met 24 weken, wegen extra zwaar.
Op die zorgen was ik zelf helemaal niet voorbereid. Ik nam het mezelf ook kwalijk dat ik niet alleen maar blij was. Ik wilde toch zo graag zwanger worden? Klagen over bekkenpijn of depressieve gevoelens durfde ik dan ook niet zo goed. Voor mijn gevoel had ik mijn medelijdenpunten al verspild.
Dat speelt bij veel vrouwen, merkte ik. Ze voelen zich rot dat ze niet alleen maar blij zijn, maar ook veel angsten en zorgen ervaren die ze vervolgens niet altijd uiten. Niet naar hun omgeving, maar bijvoorbeeld ook niet naar de verloskundige.'
Lees ook: Niet twijfelen, bij deze signalen moet je de verloskundige bellen
Tot welke inzichten heeft dit boek jou gebracht?
Marieke: 'Dat vrouwen die na een traject zwanger zijn een relatief verborgen groep vormen met eigen uitdagingen. Ergens wist ik dat natuurlijk al, maar Catja Warmelink, docent Verloskunde Academie en psycholoog, heeft hier onderzoek naar gedaan en bevestigt het in mijn boek: er is een vergeten groep zwangeren die zich stilhoudt en zich niet durft uit te spreken over klachten.
Het boek is dus in de eerste plaats bedoeld voor vrouwen die zwanger zijn na een traject, maar ook voor zorgprofessionals kan het waardevol zijn.'
Op welke manier?
Marieke: 'Vrouwen die in een traject zitten komen na een positieve zwangerschapstest nog één keer terug in een fertiliteitskliniek voor de eerste echo. Daarna worden ze in principe behandeld als iedere andere zwangere.
Voor veel vrouwen is de mentale stap naar reguliere geboortezorg groot. Tuurlijk is het fantastisch dat het is gelukt om zwanger te worden, maar het is nogal een overgang als je bij wijze van spreken van de fertiliteitskliniek opeens belandt tussen slingers en foto's van blije baby's bij de verloskundige.
Het zou fijn zijn als een verloskundige je niet alleen maar feliciteert met de zwangerschap, maar ook dóórvraagt: 'Hoe is het nu voor jou om zwanger te zijn?' Open vragen stellen, doorvragen, extra controles aanbieden. Het kan relatief simpel zijn om een vrouw in deze situatie meer op haar gemak te stellen.'
Lees ook: Deze echo's krijg je tijdens je zwangerschap
Met welk gevoel hoop je dat vrouwen die zwanger zijn na een traject jouw boek lezen?
Marieke: 'Ik hoop dat Wonderkind verwacht voor hen een bron van herkenning is zodat ze zich begrepen en niet alleen voelen.
Want je bent niet gek, de zorgen en angsten zitten niet alleen in jouw hoofd. Maar ook goed om te beseffen: een fertiliteitstraject laat je nooit helemaal los, ook niet als het gelukt is om een kind te krijgen. Je neemt het voor altijd mee in je leven, dat merk ik zelf ook.
Best logisch, want het traject is onderdeel van de ontstaansgeschiedenis van ons gezin. Anders zouden wij nooit ouders zijn geworden van Bern.
Ik ben nu zeven maanden zwanger van de tweede. Met de baby gaat het goed, met mij iets minder. Ik heb bekkenklachten en last van depressieve gevoelens door de hormonen die in groten getale aanwezig zijn in mijn lijf.
Gelukkig kan ik de baby los zien van de zwangerschap. Ik weet waar ik het allemaal voor doe. Het ouderschap is overweldigend mooi en een verdieping van mijn leven. Dat weegt zwaarder dan de ongemakken.
Ik kijk ernaar uit om dat piepkleine mensje in mijn armen te houden en opnieuw iemands meest veilige plek op aarde te zijn. Dat geeft me een gevoel van bestemming en zingeving. Een lichtpunt in mijn leven.'
Voor Ouders van Nu schreef Marieke Poelmann de reeks In de wachtkamer, waarin ze ons meeneemt naar de wachtkamer van de fertiliteitskliniek.
Wonderkind verwacht is Mariekes vierde boek. Eerder schreef ze Alles om jullie heen is er nog (2015) over het verlies van haar beide ouders bij de vliegramp in Tripoli, en Een eiland in de tijd (2022) over haar fertiliteitstraject en leven zonder ouders en zonder kinderen. Daarnaast is ze auteur van het kinderboek Ava en het gesponnen poezenweb.