Onderzoeker Jojanneke (35) checkt de zin en onzin van beweringen. Ze werkt als onderzoeker in de psychiatrie en vertaalt wetenschappelijke onderzoeken elke maand voor ons in jip-en-janneke-taal. Jojanneke heeft een zoon: IJsbrand (1).
Ik zit achter mijn bureau en prik met mijn vinger in mijn buik. Daar zitten sinds de geboorte van IJsbrand een paar extra vetrollen. Maar bij mijn collega is een halfjaar na haar bevalling al geen mummy tummy meer te bespeuren. Voorzichtig vraag ik naar haar schoonheidsgeheim: 'Al die tijd borstvoeding blijven geven,' zegt ze. Want van borstvoeding val je af. Dat weet toch iedereen?
Tip: De juiste beha en kleding dragen is heel fijn bij het geven van borstvoeding
Op de weegschaal
In theorie zou je van borstvoeding moeten afvallen, want melk produceren kost energie. Zo'n 500 kilocalorieën per dag. En de dieetregel luidt: voor het verliezen van één kilo lichaamsgewicht moet je ongeveer 7.000 kilocalorieën extra verbranden. Dat zou dan gelijkstaan aan twee weken voeden. Zo bekeken zouden borstvoedende moeders als een malle moeten afvallen. Maar is dat ook zo?
De wetenschap blijkt daar niet zo zeker van. Noord-Ierse onderzoekers hielden in 2014 tientallen studies tegen het licht. De meerderheid vond geen relatie tussen borstvoeding en gewichtsverlies. Maar veel studies waren van magere kwaliteit. De onderzoekers wogen de vrouwen bijvoorbeeld niet zelf. En vrouwen naar hun gewicht vragen is een stuk minder betrouwbaar. Ik weet mijn gewicht bijvoorbeeld vaak niet exact. Behalve als er net iets te veel kilo's aanzitten. En dan wil ik het liever niet weten. Laat staan erover rapporteren aan een onderzoeker.
Lees ook: 10 slimme trucjes die elke borstvoedende moeder moet weten
Centimeterwerk
Het grootste probleem: moeders die borstvoeding geven, verschillen waarschijnlijk al van moeders die dat niet doen. Ze hebben gemiddeld een lager BMI en komen minder kilo's aan tijdens de zwangerschap¹. Dit kan verklaren waarom ze na de bevalling makkelijker kilo's kwijtraken. Veel onderzoeken pasten hun analyses daar niet op aan. Van de vijf die dat wel deden (en de vrouwen zelf wogen), vonden er vier wél een verband tussen borstvoeding en gewichtsverlies¹.
Onlangs verschenen er twee nieuwe studies, die ook rekening hielden met andere verschillen tussen de moeders. In de zogeheten MILK studie² vielen moeders die langer dan drie maanden borstvoeding gaven in het eerste halfjaar gemiddeld ruim twee kilo meer af dan andere moeders. En in de POUCH studie³ zagen ze dat het gewicht van moeders die langer dan zes maanden borstvoeding hadden gegeven zeven tot vijftien jaar na de bevalling nog altijd lager was. Bovendien was hun taille drie tot vier centimeter smaller.
Afvalrace
Er lijkt dus toch bewijs te zijn dat borstvoeding geven helpt met afvallen. Maar het werkt niet voor iedereen even goed. Zo zal het uitmaken hoe lang en intensief je voedt. Maar ook: hoe je omgaat met eten en bewegen. Want als je – net als ik – na de bevalling stopt met sporten en je liever met een zak ribbelchips op de bank nestelt, dan is het extra verbrandingseffect van borstvoeding zo teniet gedaan. Maar inmiddels heb ik mijn wielrenfiets van stal gehaald. Dus komt het met mijn vetribbels vast ook weer dik voor mekaar.
¹Neville et al. (2014). The relationship between breastfeeding and postpartum weight change – a systematic review and critical evaluation. International Journal of Obesity.
²Tahir et al. (2019). Association of full breastfeeding duration with postpartum weight retention in a cohort of predominantly breastfeeding women. Nutrients.
³Snyder et al. (2019). Breastfeeding greater than 6 months is associated with smaller maternal waist circumference up to one decade after delivery. Journal of Women's Health.
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine– Tekst: Jojanneke Bastiaansen
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.