IJsbrand heeft al de hele middag een dikke druppel snot op zijn bovenlip hangen. Telkens als ik in de buurt kom met een zakdoek, ademt ie gauw in door zijn neus en roept tevreden: "Ik heb het al opgesnuifd!" Ik ga dan nog net niet over mijn nek, zo vies vind ik dat gesnork. Mijn man bekijkt het tafereel vanaf de eettafel en zegt op zijn besliste wijze: "Je neus ophalen ís toch ook beter dan je neus snuiten?" Ik pak gauw mijn laptop erbij. Hebben die twee wijsneuzen gelijk?
Kliercellen maken liter slijm per dag
Diep in onze neusholte maken de kliercellen constant slijm aan. Meer dan een liter per dag! Dat spul heeft een belangrijke functie: het houdt de binnenkant van je neus vochtig, verwarmt de lucht die je inademt. Én het houdt stof, pollen en andere viezigheid vast.
Normaal gesproken wordt het slijm afgevoerd naar de achterkant van de neus en slik je het door. Als je een verkoudheidsvirus hebt opgepikt, kan je neus nog meer of nog stroperig snot gaan produceren. Volgens de snuiters kun je die meuk dan het beste afvoeren in een zakdoek. Anders snuif je ziekteverwekkers verder je luchtwegen in.
Artsen blijken hun neus op te halen voor die theorie. Bij slikken stuur je het slijm immers niet de luchtpijp maar de slokdarm in. Vervolgens rekenen je maagzuren af met eventuele ziekteverwekkers. Dat is 1-0 voor Team Slikken. En dat team heeft nog een punt. Als je (kind) krachtig de neus snuit, kan dat namelijk het neusslijmvlies beschadigen en voor een bloedneus zorgen.
Hoge druk van snuiten stuurt slijm je holtes in
Bovendien zou de hoge druk – vooral bij volwassenen – nog een andere vervelende bijwerking kunnen hebben. Dat concludeert de Amerikaanse hoogleraar en arts Jack Gwaltney op basis van een kleine studie¹ waarbij hij een drukmeter in de neus van vier vrijwilligers stopte.
Gwaltney zag dat de druk in de neusholtes bij snuiten wel tien keer hoger oploopt dan bij niezen of hoesten. Hij schatte dat je op die manier per snuitactie ongeveer één milliliter slijm je holtes in duwt. Om dat inzichtelijk te maken druppelde hij bij nog vier vrijwilligers een speciale kleurstof in de neuskeelholte. En inderdaad: op de CT-scans was telkens na het snuiten meer kleurstof in de holtes te zien.
Wanneer je herhaaldelijk hard je neus snuit, zou de hoge druk er dus voor kunnen zorgen dat slijm je holtes binnendringt. Als dat goedje ziekteverwekkers bevat, dan vergroot dat de kans op een pijnlijke bijholteontsteking.
Toch maar even slikken
Nu kan ik nog wel de kanttekening plaatsen dat zo'n ontsteking bij jonge kinderen minder vaak voorkomt. Dat komt doordat bij hen de holtes in de bovenkaak en het voorhoofd nog niet helemaal zijn ontwikkeld.
En ik kan ook zeggen dat het geen kwaad kan af en toe voorzichtig één neusgat te snuiten als er snot uit drupt. Maar daarmee is voor mij en Team Snuiten het verhaal wel zo'n beetje uit. De volgende keer dat IJsbrand zijn snot opsnuift, zal ik mijn commentaar dus moeten inslikken.
1 Gwaltney et al. (2000). Nose blowing propels nasal fluid into the paranasal sinuses. Clinical Infectious Diseases. https://doi.org/10.1086/313661
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Jojanneke Bastiaansen, Beeld: Getty Images.
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
