Vloer is lava
'Hoe verklaar je dit dan?' staat er in een mailtje in mijn inbox. Voorzichtig klik ik op de YouTube-link eronder. Voor ik het weet zit ik minutenlang ademloos te kijken naar baby's die zich in de meest onmogelijke houdingen wurmen. Alles om maar niet het gras te hoeven aanraken. Het is fascinerend. De voetjes schieten de lucht in alsof iemand net: 'de vloer is lava!' heeft geroepen. Waar zou dat door komen? Ik verheug me erop weer lekker te grasduinen in de wetenschappelijke literatuur.
Maar eerst duik ik nog wat dieper YouTube in. Ik zoek op hoogpolig tapijt, zand en kiezelstenen. Maar baby's lijken nergens zo de kriebels van te krijgen als van gras. Wat zou dat zijn? Volgens sommige internetbronnen overprikkelt gras baby's totaal. Ze vergelijken die ervaring met high zijn van de paddo's. Dat felle groen! Die sprieten die alle kanten op staan! Dat gekietel! Al die sensaties zouden voor het onrijpe babybrein te veel zijn.
Plantpaniek
Klinkt best aannemelijk. Maar er blijkt nul onderzoek te zijn naar deze theorie. Sterker nog: er lijkt niet eens een wetenschappelijke term te zijn voor die afkeer van baby's voor gras. Dus worden mijn zoektermen steeds creatiever: grasgruwel, gazonvrees, sprietenschrik. Bij plantpaniek vind ik eindelijk één speld in de hooiberg: een studie naar hoe snel baby's (in de leeftijd van acht tot achttien maanden) planten en andere voorwerpen willen aanraken1.
Toiletrol met hoofdtooi
Twee Amerikaanse onderzoekers haalden daarvoor (van) alles uit de kast: twee kruidenplanten in een pot, twee daarop lijkende kunstplanten en een boel knutselmateriaal. Daar maakten ze twee kunstwerkjes van. Eén die de vorm van een kruidenplant moest nabootsen: een blauw geverfde toiletrol met een hoofdtooi van stoffen blaadjes. En een andere die juist de kleur en beweging moest na-apen: een reeks kronkelende chenilledraden bedekt met groene kralen.
Vervolgens schoven ze de (kunst)planten en knutselwerkjes een voor een onder de neus van verschillende baby's en timeden ze hoelang het duurde voordat een baby het voorwerp aanraakte. Bij de knutselwerkjes lieten de baby's er geen gras over groeien. Maar bij zowel de echte als de nepplanten deden baby's er een stuk langer over. Waren die getooide toiletrol en kraalcreatie misschien bijzonder interessant? Niet per se: baby's pakten andere nieuwe en bekende voorwerpen namelijk nóg sneller beet. Ze leken dus vooral terughoudend bij planten.
Natuurlijke afkeer
Planten vormen in ons dagelijks leven geen groot gevaar meer. Eetbare kruiden kopen we in potten bij het tuincentrum. En appels plukken we uit de kratjes in de supermarkt. Om te overleven hoeven we niet meer te weten welke wilde planten eetbaar zijn, en welke juist niet. Maar dat moesten onze verre voorvaderen, de jagers-verzamelaars, wel weten. De onderzoekers denken dat baby's daarom nog steeds een natuurlijke afkeer hebben van planten. Zodat ze niet per ongeluk iets giftigs in hun mond stoppen. Of zich pijn doen aan de doorns of brandhaartjes.
Maar of gras ook in dat rijtje past? Dat is nog niet onderzocht. Dus blijft het gissen: zijn de YouTube-filmpjes een gekke uitzondering? Of houden baby's in de regel echt niet van gras? Laten we dat deze zomer eens met z'n allen uitzoeken: bungel je baby boven het gazon en – ter vergelijking – ook boven het terras. Dan ben ik heel benieuwd: gaan alleen bij gras de voetjes van de vloer?
1 Wertz & Wynn (2014). Thyme to touch: Infants possess strategies that protect them
from dangers posed by plants. Cognition. https://doi.org/10.1016/j.cognition.2013.09.002
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Jojanneke Bastiaansen, Beeld: Getty Images.
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
