Wanneer spreek je van een 'huilbaby'?
De officiële definitie van een huilbaby is wanneer een baby minimaal drie weken lang, drie dagen per week, drie uur per dag doordringend jengelt of ontroostbaar huilt. In Nederland voldoet 2 tot 2,5 procent van de baby's hieraan. Een keiharde definitie is dit overigens niet, want ook ander huilgedrag kan een probleem zijn voor je baby en voor jou.
Of je baby nou drie uur per dag huilt of minder: als hij het op een brullen zet, wil je hem het liefst troosten en helpen om weer rustig te worden. De Harvey Karp-methode kan je daarbij helpen.
Moet je met een huilbaby naar de dokter?
Als je baby erg veel huilt, is het verstandig om te kijken of er een medische oorzaak is. Dit komt weinig voor: maar bij 5 procent van de huilbaby's (1 op de 20) wordt er een medische oorzaak of een combinatie van oorzaken gevonden. Zo kan je baby bijvoorbeeld intens huilen door een blaasontsteking, oorontsteking of een liesbreuk. Ook kan het komen door problemen met het maagdarmstelsel, zoals verstopping (obstipatie), het omhoogkomen van voeding (refluxziekte) of door voeding die niet goed wordt verdragen, zoals bij een koemelkallergie.
Je baby kan ook veel huilen door een wisselwerking tussen stress bij jullie als ouders en onrust bij de baby. Een baby kan onrustig worden doordat hij de spanning van zijn ouders voelt, en andersom. De jeugdarts van het consultatiebureau of de huisarts kan met je meekijken en beoordelen of er extra onderzoek nodig is als je baby overmatig huilt. Lees hier meer over mogelijke oorzaken van ontroostbaar huilen bij baby's
Harvey Karp's Happiest Baby
Sommige baby's huilen veel, maar niet overmatig. Of er wordt geen medische oorzaak gevonden. Moet je dan – misschien wel wekenlang – wachten tot het vele huilen vanzelf overgaat? De Amerikaanse kinderarts Harvey Karp vindt van niet. Hij ontwikkelde een methode om baby's die veel huilen te troosten. De Harvey Karp methode wordt ook wel de 5S-methode genoemd, of de Happiest Baby-methode.
Theorie achter Harvey Karp-methode
De Harvey Karp-methode bestaat uit vijf stappen waarmee je zo goed mogelijk nabootst wat een baby ervaart in de baarmoeder. Je kunt deze stappen in de eerste drie maanden na de geboorte toepassen. Volgens Harvey Karp is een baby bij de geboorte eigenlijk nog niet klaar voor de buitenwereld: hij ervaart de eerste drie maanden buiten de baarmoeder als het vierde trimester van de zwangerschap. De hersenen en het zenuwstelsel moeten nog rijpen en een baby leeft dan nog voornamelijk vanuit reflexen.
Zo heeft hij de zuigreflex nodig om te kunnen overleven: daarmee krijgt hij voedsel binnen. Ook is er de Moro-reflex: als een baby het gevoel heeft dat hij valt, schrikt hij en schieten zijn handjes omhoog. Dat kan gebeuren als je snel gaat zitten met je baby in je armen of als je hem op zijn rug legt. Misschien herken je het wel: dat gevoel dat je wel eens hebt vlak voor je in slaap valt. Baby's die er gevoelig voor zijn, schrikken heel vaak en gaan daardoor steeds huilen.
Lees ook: Je baby laten huilen of meteen troosten, dit is het beste volgens experts
5S-methode van Harvey Karp
Baby's zijn de eerste maanden ook nog niet in staat om zichzelf te troosten of te kalmeren. Maar volgens Harvey Karp hebben baby's wel een troostreflex. Veel baby's worden automatisch rustig als ze door hun ouders getroost worden, door te knuffelen, wiegen, zingen of sussende geluiden te maken. Volgens Harvey Karp kun je de troostreflex stimuleren met zijn vijf stappen. Zo creëer je een geborgen en veilige omgeving voor je baby. Dat kan precies zijn wat jouw onrustige baby nodig heeft.
Lees ook: Dit zijn de eerste reflexen van je baby
Stap 1: Swaddling (inbakeren)
Het inbakeren geeft je baby een geborgen gevoel, alsof hij omhuld is. Dit was hij gewend in de baarmoeder. Ook kan hij niet meer met zijn armen en benen maaien, waarmee hij zichzelf aan het schrikken maakt. Baker je baby alleen in als hij gaat slapen. Als hij wakker is, moet hij bewegingsvrijheid hebben om zijn motoriek te oefenen.
Let op: inbakeren mag niet bij koorts, luchtweginfecties, heupdysplasie, scoliose en ook niet binnen 24 uur na een vaccinatie. Kijk hier hoe je je baby veilig kunt inbakeren.
Stap 2: Side/Stomach position (in zij- of buikligging vasthouden)
Leg je baby op zijn zij of buik op je arm, met zijn hoofdje in je hand. Zo voorkom je de schrikreflex bij je baby. Die krijgt hij namelijk vooral als hij op zijn rug ligt. Terwijl je baby op je arm ligt, schommelt je baby lekker met je mee, net als de afgelopen maanden in je buik.
Stap 3: Shushing sounds (sussende geluiden)
Zeg 'ssshh', dicht bij het oor van je baby. Volgens Harvey Karp mag het ssshh-geluid best luid zijn, harder dan het huilen van je baby. Veel ouders vinden dat in het begin wat vreemd om te doen, maar je bootst hiermee het ruisende geluid na dat je baby in de baarmoeder hoorde. Meestal vinden baby's dit heel geruststellend en ontspannend, net als het geluid van de stofzuiger of een white noise apparaat. Tip: 5 white noise apparaten getest, welke werkt het beste?
Stap 4: Swinging (wiegen)
Door het hoofd van je baby zachtjes heen en weer te wiegen, doe je eigenlijk hetzelfde als bij stap 2: je baby laten meedeinen met jouw bewegingen. Net als in je buik. Doordat je zijn hoofdje goed ondersteunt, heeft hij niet het idee dat hij een 'vrije val' maakt, waardoor hij niet de schrikreflex krijgt.
Stap 5: Sucking (zuigen)
Wordt je baby van deze vier stappen niet rustig? Dan heeft de Harvey Karp methode nog een vijfde stap: je baby laten zuigen op een speen of op je pink. Zo stil je zijn zuigbehoefte. De truc is dat je de speen niet in zijn mondje duwt, maar er juist een beetje aan trekt. Door de zuigreflex gaat je baby er vanzelf naar happen en op zuigen. De speen kun je na drie maanden weer afbouwen. Dan is de grootste zuigbehoefte over en is de troostende werking van het zuigen niet meer nodig.
Hulp bij de Harvey Karp methode
Als je het lastig vindt om de Harvey Karp-methode uit te voeren, kun je er hulp bij vragen. Op het consultatiebureau kennen ze de methode en kunnen ze je laten zien hoe je veilig inbakert en je baby veilig vasthoudt op je arm. Er zijn ook verschillende coaches die met de methode werken.
Sowieso is het verstandig om op tijd aan de bel te trekken als je baby vaak ontroostbaar huilt. Het kan ontzettend zwaar zijn voor jou en je partner. Bespreek het huilgedrag op het consultatiebureau of ga langs de huisarts. Soms wordt aangeraden om je baby even in het ziekenhuis op te nemen, om je baby (en jullie) tot rust te laten komen en aan een vast ritme te werken. In verschillende ziekenhuizen wordt de Harvey Karp-methode daarbij gebruikt.
Tip: Hier vind je een YouTube-video waar de Harvey Karp methode wordt voorgedaan
Bronnen: Kindenzorg.nl, Happiestbaby.com, Tergooi Ziekenhuis
