Een fopspeen is een speen zonder fles waarop je baby kan zuigen. Hij is vaak gemaakt van rubber of siliconen. Alle baby's worden geboren met een sterke zuigbehoefte. Hiermee traint je baby zijn mondspieren en het zuigen werkt kalmerend. Bij de ene baby is de zuigbehoefte sterker aanwezig dan bij de ander. Soms sabbelen baby's in de buik al op hun duim. Drinken aan de borst of de fles is de eerste maanden vaak niet voldoende om de zuigbehoefte van je baby te bevredigen. Vandaar dat veel baby's duimen of een speen krijgen.
Waarom een speen?
Naast het bevredigen van de zuigbehoefte van je baby, heeft een speen ook een ontspannend en troostend effect. Het zuigen op een speen werkt rustgevend, het verlaagt de hartslag en bloeddruk van je baby. Zeker als je baby onrustig is, kan een speen heel effectief zijn om hem te kalmeren.
Vanaf wanneer mag je baby een speen?
Je mag je baby een speen geven, zodra hij de borstvoeding goed onder de knie heeft. Dit kan dus al in de kraamweek zo zijn, maar het kan ook iets langer duren. Merk je dat je baby goed drinkt, dan kun je een fopspeen uitproberen.
Voordelen van een fopspeen
-
Een fopspeen kan rust brengen bij zowel de baby als ouders. Vaak vallen kinderen met een speentje makkelijker in slaap.
-
Een fopspeen biedt vaak troost bij buik- of darmkramp.
-
Met een speentje is de kans op duimen kleiner, een gewoonte die moeilijk is af te leren.
-
Volgens onderzoek kan een speen helpen het risico op wiegendood te verminderen. Waarom dit zo is, is niet geheel duidelijk. Maar met een speentje in zijn mond, ligt een baby minder snel met zijn neus en mond op het matras en hij draait minder vaak in bed omdat het speentje anders in het gezicht drukt. Een kind dat op een speentje sabbelt, ademt bovendien door zijn neus. Hij zal minder snel onder de deken kruipen, omdat hij zijn neus wil vrijhouden.
-
Een speen is beter dan duimzuigen. Lees hieronder meer.
Wiegendood voorkomen? Deze 7 voorzorgsmaatregelen kun je treffen.
Speen of duim?
Wel of geen speen? Hierover bestaat al jaren discussie en de adviezen lopen sterk uiteen. Een speentje heeft zowel voor- als nadelen en het verschilt per kind of een speen nodig is of niet. Wat wel vaststaat, is dat een fopspeen een goed alternatief is voor het zuigen op een duim of vingers. Sabbelen op een speen heeft minder gevolgen voor het gebit, de spraak en ademhaling. Je hebt zelf ook meer controle over het gebruik van de speen. Een speentje kun je afpakken en weggooien, de duim van je kind natuurlijk niet. Ofwel: een speentje is meestal makkelijker af te leren dan duimen.
Nadelen van een fopspeen
-
Geef je borstvoeding? Dan kan het sabbelen op een fopspeen verwarrend zijn omdat dit een andere techniek vergt, dit wordt ook wel zuigverwarring genoemd. Hierdoor kan je baby mogelijk minder melk uit de borst gaan drinken.
-
Veel baby's krijgen bij het naar bed gaan een speentje in de mond. Gevolg is dat je er na verloop van tijd steeds 's nachts uit moet om de speen terug in de mond van je kind te stoppen.
-
Kinderen die een speen krijgen, hebben later meer kans op spraakproblemen, zo blijkt uit onderzoek. Waarschijnlijk hangt dat samen met een afwijkende kaakstand. Als je kind op een speen zuigt, ligt zijn tong onderin de mond en ver naar voren. Dat kan bijvoorbeeld slissen veroorzaken. Bij peuters met een speen kan de mondmotoriek verslappen. Aangeraden wordt om de speen af te wennen voor de eerste verjaardag van je kind.
-
Je moet de speen ook gaan afleren. En dat gaat niet zo makkelijk. Veel kinderen zijn dol op hun speen, en hoe ouder ze worden, hoe lastiger dit wordt.
Fopspeen slecht voor tanden?
Zoals hierboven al uitgelegd, is duimen slechter voor de tanden dan een speen. Duimen duwt de boventanden naar voren, wat voor scheve tanden of een overbeet kan zorgen. Omdat een speen in het midden van de mond zit, is de kans op schade aan het gebit minder groot. Ook is een speentje zachter dan de duim, dus is er minder druk op tanden, kaken en het gehemelte.
Tandartsen adviseren om voor de peutertijd het gebruik van een fopspeen te beperken. Vanaf vier jaar moet de speen echt weg omdat je kind vanaf die leeftijd kan gaan wisselen met tanden.
Welke fopspeen is het beste?
Spenen zijn er in allerlei kleuren en grappige modellen. Belangrijk om naar te kijken zijn de vorm van de speen, de grootte en het materiaal. Grofweg gezegd zijn er drie soorten fopspenen te onderscheiden. De fysiologische (natural) fopspeen met een ronde top (ook wel de kersspeen genoemd), de dental fopspeen met een platte, schuin aflopende vorm en de platte symmetrische speen.
Het verschil zit 'm dus in de vorm van het zuiggedeelte. Welke vorm je kiest maakt niet uit, kies welke je baby het fijnst vindt. Wel belangrijk is dat je de juiste maat gebruikt voor de leeftijdsfase van je baby of kind. Je hebt speentjes voor newborns, baby's van een half jaar, een jaar tot anderhalf jaar en zelfs voor peuters. Dit betekent dat je regelmatig de speen van je baby moet vervangen voor een nieuw exemplaar passend bij de leeftijd. Een te lange of te grote speen kan de huig van je baby raken waardoor hij moet kokhalzen.
1. Natural of fysiologische fopspeen (kersvorm)
Dit is de bekendste vorm fopspeen. Bij een fysiologische speen (ook wel kersvorm genoemd) is het zuiggedeelte rond en bol, de vorm lijkt op die van een tepel. Bij deze speen hoef je niet na te denken welke kant boven of onder moet.
/d0ce0c2f8dbb4bdca56f08fdb2cd69b8/image.jpg)
/eec076ff448c45f5b567d2f7b75a990a/image.jpg)
/4641ea1406534a729d7cba6873f15297/image.jpg)
2. Dental fopspeen
Bij een dental fopspeen is het zuiggedeelte wat gebogen en bedoeld om tegen het gehemelte te plaatsen. Deze vorm zorgt voor een goede stimulering van de tong- en kaakspieren en doordat hij schuin afloopt valt hij niet snel uit de mond van je baby. Omdat deze vorm nieuw is voor je kind, kan het zijn dat hij deze speen niet meteen accepteert.
/3ee704d3c4454accbee9db92b95d4765/image.jpg)
/017c3b41271f4f0e9a4b8c07f2fc5a15/image.jpg)
/df1a3632176b4b0bb18461831a184834/image.jpg)
/317a3f15469e46d68c0a5d6a584407d9/image.jpg)
3. Symmetische speen
Deze speen lijkt op de dental fopspeen, maar heeft geen schuin aflopende vorm maar een rechte vorm. Deze vorm zorgt voor een vrije tongbeweging.
Rubber (latex) of siliconen?
Naast vorm en grootte kun je ook letten op het materiaal van de speen. De meeste spenen zijn gemaakt van siliconen, deze zijn transparant. Je kunt ook voor een milieuvriendelijke speen kiezen. Deze zijn gemaakt van 100% natuurlijk rubber (ook wel latex genoemd), zoals de Goldi fopspeen en Natursutten. Deze zijn bruin van kleur en gemaakt uit één stuk, waardoor er geen vuil en bacteriën kunnen achterblijven in kieren of naden.
Het voordeel van een siliconen speen is dat er geen allergie door kan ontstaan. Plus: een speen van siliconen is sterker en heeft geen smaak of geur. Rubber is soepeler, waardoor het net iets minder effect heeft op de tanden en kaken. Natuurlijk rubber neemt sneller de temperatuur over van de mond, maar smaakt en ruikt wel naar rubber.
Waar koop je een speen?
Een speen kun je bijna overal kopen, van drogist, grote supermarkt, babywinkel tot online shop. Maar... is je baby eenmaal hooked aan een bepaald type speen, besef dan dat hij niet zomaar meer overgaat naar een andere soort speen. Altijd slim dus om een aantal speentjes van hetzelfde merk en type in te slaan.
Prematuur fopspeen
Is je kind te vroeg geboren? Juist premature baby's hebben een sterke zuigbehoefte, maar reguliere speentjes zijn vaak nog te zwaar en te groot. Prematuur fopspenen zijn lichter en kleiner. Zo heeft Difrax bijvoorbeeld newborn speentjes waarbij het schild en het zuiggedeelte zijn aangepast voor de allerkleinsten.
BPA-vrij?
Fopspenen vallen onder de kinderverzorgingsproducten. Verzorgingsproducten voor kinderen onder de 3 jaar worden extra op veiligheid van chemische stoffen beoordeeld. Zo mogen er geen weekmakers en nitrosamines in spenen zitten. Bisfenol A (BPA) zit ook niet in fopspenen. BPA is schadelijk en verstoort de natuurlijke hormoonbalans in het lichaam van je baby. Vandaar dat het verboden is. Je leest meer over de chemische stoffen in spenen op Waarzitwatin.nl.
Veiligheidstips: wanneer fopspeen vervangen?
Het is belangrijk om de fopspeen veilig te gebruiken. Controleer daarom de speentjes van je kind regelmatig op scheurtjes of bijtsporen. Dit doe je door hard aan het zuiggedeelte te trekken. Zijn er beschadigingen? Koop dan zo snel mogelijk een nieuwe speen. Vervang een speentje sowieso om de zes weken.
Speen uitkoken
Net als flesspenen is het ook belangrijk om fopspenen af en toe uit te koken, sowieso na aanschaf. Dit kun je tegelijk doen met het uitkoken van flessen. Ook kunnen de speentjes in een sterilisator.
Tip! Met een compacte uv-sterilisator reinig je de fopspeen waar en wanneer je maar wil
Lichtgevende fopspeen
Wordt je kind vaak midden in de nacht wakker omdat hij zijn speen kwijt is? Dan zijn speciale glow in the dark-spenen ideaal. Doordat deze fopspeen oplicht in het donker, is hij makkelijk te vinden als je kind z'n speen midden in de nacht verliest. Je hoeft geen lamp aan te doen, waardoor je kind sneller weer in slaap valt. Ook een fopspeenknuffeltje of fopspeendoekje vastknopen aan de speen, maakt dat je de speen sneller vindt.
Tips voor kopen fopspeen
Op zoek naar een goede fopspeen voor je kind? Let dan hierop bij aanschaf:
- 01.
Juiste maat: Kijk goed naar de leeftijdsindicatie op de verpakking. De lengte van het zuiggedeelte moet niet te lang zijn en niet te diep in de mond komen.
- 02.
Kwaliteit: Een speen wordt meestal veel gebruikt, dus het is belangrijk dat hij van goede kwaliteit is. Een kapotte speen kan gevaarlijk zijn voor je kind.
- 03.
Materiaal: Kijk of het zuiggedeelte van de speen gemaakt is van natuurlijk rubber of siliconen. Wat de beste keuze is, verschilt per persoon.
- 04.
Met of zonder ring: Een speen zonder ring is handig voor het slapen (comfortabeler), en eentje met ring voor buiten. Deze kun je ergens aan vastmaken met een speenkoord.
Speen afleren
Wanneer moet je kind de speen weer afleren? Dat hangt deels af van hoe je kind is. Vanaf zes maanden neemt je baby's zuigbehoefte af en rond één jaar is die vaak verdwenen. Maar... het troostende en kalmerende aspect van een speen neemt dan eigenlijk alleen maar toe, zeker rond het slapen gaan of als je kind verdrietig of ziek is. De meeste ouders besluiten tussen de 2 en 3 jaar helemaal te stoppen met de speen. Stop in elk geval met het afleren van de speen voordat je kind begint met wisselen van zijn melktanden.
Dit kun je natuurlijk in één keer doen, maar dikke kans dat je kind dat een te grote stap vindt. Bouw in dat geval geleidelijk af met de speen en kies een rustige periode uit om met het afleren te beginnen. Feestdagen, een verhuizing of de komst van een broertje of zusje zijn bijvoorbeeld spannende momenten waardoor je kind juist extra naar zijn speen verlangt. Wacht daarom tot de rust in huis een beetje terug is. Verder lezen: 10 tips om te stoppen met de speen
/e037163415344a848ee6ad8bec1584fb/image.jpg)
/43274361e09d407ca99ff5fcfd6c56a0/image.jpg)
/0c67c3dbbf914658a5fed90ebadf3ce4/image.jpg)
/73380630b02a4f58ba17292a2bdca344/image.jpg)
Bronnen: Waarzitwatin.nl, VeiligheidNL, Consumentenbond.nl
