Zwanger en zonnen
De zon maakt vrolijk en geeft energie. Bovendien stimuleren uv-stralen de aanmaak van vitamine D, goed voor onder andere de botopbouw. Heerlijk dus, om daar goed ingesmeerd en met mate (da's beter voor iedereen) van te genieten. Als je zwanger bent, zijn er wel wat dingen om extra op te letten als je de zon ingaat.
Lees ook: 8x waarom zwanger zijn in de zomer geweldig is
Heeft de baby last van de warmte in je buik?
Hete zon en net zwanger? Daar kun je het beste mee oppassen. Op zich is het geen probleem als je ingesmeerde zwangere buik in de zon komt, de uv-straling bereikt je baby niet. Het gaat met name om de hitte, die kun je beter vermijden. Als je lichaamstemperatuur tijdens het eerste trimester lange tijd te hoog is, is er een iets verhoogd risico op aangeboren afwijkingen bij de baby of een miskraam.
Blijf bij hoge temperaturen of een vakantie in een heet land dus liever in de schaduw. Waarschijnlijk zul je hier toch al meer naar verlangen: als je zwanger bent kun je minder goed tegen warmte.
Hoogzwanger in (felle) zon: waarop letten?
Ook als je hoogzwanger bent, is het beter om de koelte en de schaduw op te zoeken. Zwanger zijn kost veel energie, en hitte ook. Tijdens de zwangerschap kun je sneller last hebben van duizeligheid, kortademigheid en vocht vasthouden, en de kans daarop is groter als het heet is. Bovendien verlies je door het zweten vocht, terwijl je tijdens de zwangerschap juist extra vocht nodig hebt. Je lichaam gebruikt onder meer vocht om extra bloed aan te maken, wat nodig is voor de baby. En ook het vruchtwater wordt steeds ververst met vocht uit jouw bloedsomloop.
Let er dus op dat je genoeg drinkt, om uitdroging te voorkomen. Behalve water kun je ook lauwe of koude (cafeïnevrije) thee drinken en ongezoet kokoswater is een goede dorstlesser. Of maak zelf waterijsjes van gepureerd fruit, zo krijg je ook vocht binnen. En verder: draag luchtige kleding, doe je ringen af en neem een voetenbadje met magnesiumzout voor de nodige verkoeling.
Zwangerschapsmasker
En dan is er nog de kans op pigmentvlekken. Veel zonnen is nooit goed voor de huid, of je nu zwanger bent of niet. Door de uv-straling veroudert je huid snel en het veroorzaakt zonschade. Maar tijdens de zwangerschap heb je ook kans op het bekende zwangerschapsmasker: pigmentvlekken in je gezicht.
Door de verhoogde hoeveelheid van de hormonen oestrogeen en progesteron tijdens de zwangerschap, maken je pigmentcellen meer pigment aan. Niet alle pigmentcellen reageren even sterk op zonlicht, waardoor de verkleuring plaatselijk en vlekkerig is. Je kunt er grillige vlekken langs of in je gezicht aan overhouden, maar ook op andere plekken van je lichaam.
Zwangerschapsmasker voorkomen
De pigmentvlekken verdwijnen bij veel vrouwen vanzelf na de bevalling, maar dit kan erg lang duren. Ook kan een zwangerschapsmasker blijvend zijn. Je kunt het dus beter voorkomen. Smeer daarom je gezicht (en vergeet ook je decolleté, nek en oren niet) goed in met een hoge beschermingsfactor, ook als de zon mild lijkt. Hoewel enthousiast zonnen en zwanger zijn dus geen goede combi is, kun je natuurlijk best zwanger van de zomer genieten. Zoek, naast een goede zonnebrandcrème, zoveel mogelijk een fijne plek in de schaduw en draag een hoed met een brede rand.
Lees ook: Zwanger in de zomer? Hier 6 verkoelende tips.
Hoe lang mag je in de zon als je zwanger bent?
Je kunt best af en toe zwanger in de zon zitten, maar gebruik altijd een zonnebrandcrème. Hierin zitten uv-filters die de huid beschermen tegen schadelijke zonnestralen. Je kunt kiezen voor minerale filters, die zonlicht weerkaatsen óp de huid, of chemische filters, die uv-stralen onschadelijk maken ín de huid. De factor op de verpakking geeft aan hoelang je beschermd in de zon kunt blijven. Een lichte huid verbrandt zonder bescherming bijvoorbeeld na 15 minuten. Met factor 10 kun je 10 keer 15 minuten in de zon zitten: 150 minuten dus.
Het beste kun je als je zwanger in de zon gaat een zonnebrandproduct gebruiken met minimaal factor 30, ongeacht je huidtype. Een hoge factor beschermt je huid langer en beter. De beschermingsfactor is universeel. Dit betekent dat factor 30 van een A-merk dezelfde bescherming biedt als factor 30 van een B-merk (huismerken van drogisterijen, bijvoorbeeld).
Check daarnaast ook altijd of het zonnebrandproduct bescherming biedt tegen uv-A straling. Een SPF zegt namelijk alleen iets over de bescherming bij uv-B stralen. Je kunt ook kijken naar de term: breed spectrum. Ook dit betekent dat het product beschermt tegen beide soorten UV-straling.
Lees ook: Zo voorkom je striae in een paar simpele stappen
Water, sneeuw en schaduw
Vermijd de zon tussen 12.00 en 15.00 uur: de zonkracht is dan het sterkst. Wees ook in de schaduw op je hoede: ook al is de blootstelling aan uv-stralen hier beperkter dan in de volle zon, toch kun je ook in de schaduw verbranden. In een bootje en in de sneeuw is het extra oppassen geblazen. Water en sneeuw weerkaatsen namelijk de uv-stralen. Wist je dat uv-stralen zelfs door glas heen gaan? Ook wolken houden uv-straling maar een klein deel tegen. Smeer je dus ook in op bewolkte dagen.
Tip: Bescherm ook je ogen goed, hier vind je heel veel modellen zonnebrillen
Zwanger en zon: hoe vaak smeren?
Smeer je huid een halfuur voor je naar buiten gaat in, als je smeert met een zonneproduct met chemische filters. Het zonnebrandproduct heeft dan voldoende tijd om in te trekken. Gebruik je een zonnebrandproduct met een minerale filter dan ben je direct beschermd. Wees bovendien niet zuinig; om de beloofde bescherming te bereiken, moet je royaal smeren.
Smeer minimaal elke twee uur opnieuw in. Ook na het zwemmen is het belangrijk om weer te smeren, ook al staat er 'waterproof' op de fles. Door het afdrogen en zweten verdwijnt neemt de factor namelijk snel af.
Mooie zwangerschapsbadkleding:
Toch verbrand, wat dan?
Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Ben je ongemerkt toch verbrand en is je huid rood en warm, zorg dan dat je voorlopig niet in de zon komt. Smeer met een aftersun of een hydraterende crème of lotion. Er zijn ook speciale verkoelende en verzachtende schuimsprays verkrijgbaar. Deze helpen de verbrande huid te herstellen. Heb je koorts of zijn er blaren te zien, neem dan contact op met de huisarts.
Zwanger en zon: beschermende kleding
Veel mensen trekken op het strand een T-shirt aan om zo de gevoelige huid van de schouders en rug te bedekken. Toch beschermt een shirt niet voldoende. Net als zonnebrandcrème heeft kleding een beschermingsfactor. Een T-shirt heeft bijvoorbeeld beschermingsfactor 10, maar als het nat wordt, loopt de bescherming terug tot ongeveer factor 2.
Smeer je huid dus eerst in met een zonnebrandcrème voordat je iets aantrekt. Ook kun je speciale uv-werende kleding dragen. Deze kleding heeft beschermingsfactor 50 en houdt zo'n 97,5 % van de uv-stralen tegen.
Kan een baby verbranden in de schaduw?
Heb je kinderen? Smeer hun huid dan extra goed in. De zon kan veel schade aanrichten, zelfs in de schaduw. De kans op huidkanker op latere leeftijd wordt groter als je in je kinderjaren verbrandt. KWF Kankerbestrijding adviseert om kinderen in te smeren met een anti-zonnebrandproduct met minimaal factor 30, ongeacht hun huidtype. De natuurlijke beschermlaag van de kinderhuid is dunner en dus gevoeliger. De uv-stralen dringen hierdoor makkelijker door de huid heen. Een hoge factor beschermt langer en beter. Volg ook deze tips als je baby wordt blootgesteld aan de zon.
Lees ook: Zonnebrandcrème voor baby's en kinderen: is dat nou echt anders?
Fijne zonnebescherming op een rij:
Bronnen: KWF Kankerbestrijding, CJG, Mens en Gezondheid