Is duizeligheid een zwangerschapssymptoom?
Veel vrouwen voelen zich af en toe draaierig of duizelig als ze zwanger zijn. Het is vaak een van de eerste symptomen aan het begin van je zwangerschap, maar het kan ook later optreden. Meestal is duizeligheid onschuldig, maar als je er veel last van hebt is het goed om dit aan je verloskundige te vertellen.
Je wordt duizelig, draaierig of licht in je hoofd als er te weinig bloed naar je hersenen gaat. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je opstaat. Je kunt ook het gevoel hebben dat je gaat flauwvallen, of echt flauwvallen.
Wat zijn de oorzaken van duizeligheid in de zwangerschap?
Ben je zwanger en heb je last van duizeligheid, dan kan dit meerdere oorzaken hebben. Vaak heeft het te maken met je bloedsomloop. We zetten de verschillende oorzaken van duizeligheid tijdens de zwangerschap op een rij.
1. Lage bloeddruk en duizeligheid
Je kunt duizelig zijn als je zwanger bent doordat je bloeddruk lager is. Door het zwangerschapshormoon progesteron worden je bloedvaten slapper en wijder. Daardoor gaat je bloeddruk omlaag en stroomt er minder bloed naar je hersenen. Ook moet je lichaam tijdens de zwangerschap extra bloed aanmaken, onder meer voor de placenta. Soms gaat de aanmaak van extra bloed te langzaam om de nieuwe bloedvaten te vullen. Ook dit kan een lage bloeddruk en duizeligheid veroorzaken.
2. Bloedarmoede in de zwangerschap
Je hebt niet alleen meer bloed in je lichaam als je zwanger bent, maar de samenstelling van je bloed is ook anders. In verhouding zit er meer vocht in en minder rode bloedcellen. In rode bloedcellen zit hemoglobine (Hb), dit is nodig om zuurstof van je longen naar je cellen te vervoeren. Tijdens de zwangerschap is je Hb-gehalte altijd wat lager.
Ook kun je tijdens de zwangerschap te weinig ijzer in je lichaam hebben. IJzer is belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine. IJzertekort kan bijvoorbeeld ontstaan omdat je baby ook ijzer nodig heeft. Als er te weinig Hb in je bloed zit, heb je bloedarmoede. Er gaat minder zuurstof naar je cellen, waardoor je duizelig wordt of het gevoel hebt dat je flauwvalt.
Lees meer: Genoeg ijzer binnenkrijgen tijdens de zwangerschap? Deze voedingsproducten zitten er vol mee!
3. Vena cava syndroom
Het kan zijn dat je duizelig wordt als je een tijdje op je rug hebt gelegen. Meestal gebeurt dit pas vanaf de tweede helft van de zwangerschap, als je baby steeds zwaarder wordt. Als je op je rug ligt, kan het gewicht van de baby, de baarmoeder en de placenta op een bloedvat drukken dat naast je ruggengraat loopt: de vena cava. Door dit bloedvat stroomt het bloed uit je onderlijf weer omhoog.
Als het bloedvat wordt afgekneld, gaat er minder bloed naar je hersenen en word je duizelig. Dit heet het vena cava-syndroom. Het is niet gevaarlijk, maar het voelt wel vervelend. Zodra je op je linkerzij draait, stroomt het bloed weer goed door en neemt de duizeligheid af.
Lees ook: Buikpijn en zwanger: wat is normaal en wat niet?
4. Lage bloedsuikerspiegel
Zwanger zijn kost veel energie: je lichaam verandert en je bouwt een baby. Daarom is het belangrijk om genoeg gezonde voedingsstoffen binnen te krijgen en regelmatig te eten. Sla je een maaltijd over, dan kan je bloedsuikerspiegel te veel dalen waardoor je duizelig wordt.
5. Kortademigheid
Veel zwangere vrouwen krijgen last van kortademigheid. Dat is heel normaal. Je maakt tijdens de zwangerschap extra bloed aan, maar in verhouding bevat je bloed tijdelijk minder rode bloedcellen. Terwijl die cellen juist zuurstof door je lichaam brengen. Ook reageert het ademcentrum in je brein gevoeliger op koolzuur (CO₂) in je bloed. Daardoor krijg je sneller het gevoel dat je moet ademen, om de balans tussen zuurstof en koolzuur goed te houden.
Door je groeiende baarmoeder is er ook minder ruimte voor je longen. Het gevoel dat je niet genoeg lucht krijgt, kan ervoor zorgen dat je sneller gaat ademen of heel diep probeert te ademen. Zo kun je gaan hyperventileren, en ook daardoor kun je duizelig worden als je zwanger bent.
Lees ook: Kortademigheid tijdens de zwangerschap: wat te doen?
6. Andere oorzaken voor duizeligheid in de zwangerschap
Als je last hebt van zwangerschapsmisselijkheid kun je je licht in je hoofd voelen. Je kunt je dus misselijk en duizelig tegelijk voelen als je zwanger bent. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je het erg warm hebt. Warmte zorgt ervoor dat je bloeddruk daalt. Als je te weinig vocht binnenkrijgt, kun je ook duizelig worden.
Hoe kun je duizeligheid voorkomen tijdens de zwangerschap?
Eet regelmatig.
Pak verspreid over de dag kleine maaltijden of gezonde snacks. Zo zorg je dat je bloedsuiker op peil blijft. Onderweg kun je altijd druivensuiker (dextro) meenemen voor het geval dat je bibberig en duizelig wordt.Eet ijzerrijke voeding.
Zorg dat je bij een maaltijd altijd iets met vitamine C eet, zoals fruit of groente. Vitamine C helpt de opname van ijzer. Zuivel en cafeïne remmen de opname van ijzer juist weer, dus probeer dat liever te laten staan bij je maaltijd.Drink voldoende.
Drink minimaal twee liter water per dag.Beweeg voldoende en regelmatig.
Voorkom dat je te lang stil blijft staan of zitten. Moet je een tijd wachten, bijvoorbeeld in de rij voor de kassa, probeer dan niet stil te staan, maar beweeg je benen. Dit zorgt voor een goede bloedsomloop.Sta rustig op.
Als je opstaat daalt je bloeddruk. Kom dus altijd rustig overeind. Vooral als je langer stil hebt gezeten. Heb je in een warm bad gelegen? Sta dan extra voorzichtig op en zorg dat je je ergens aan kunt vasthouden.Voorkom dat je het te warm krijgt.
Draag luchtige kleding of laagjes, dan kun je iets uittrekken als je het te warm hebt. Ben je vooral binnen of in een benauwde ruimte? Zorg voor frisse lucht, zet een raam open of ga even naar buiten.Heb je een lage bloeddruk?
Dan kan het helpen om regelmatig iets zouts te eten, zoals noten of bouillon.Vermijd liggen op je rug.
Probeer vooral op je linkerzij te liggen als je duizelig bent. 's Nachts kun je een voedingskussen tegen je rug leggen, zodat je op je zij blijft liggen in je slaap. Wil je toch graag op je rug liggen, doe dan een kussentje onder je rechterheup. Zo ligt de baby niet op het vena cava-bloedvat.Leg je benen wat hoger.
Bij een lage bloeddruk leg je je benen wat hoger als je op de bank zit, en het voeteneinde van je bed wat verhogen. Je bloed stroomt dan makkelijker omhoog.Vertel het je verloskundige als je veel last hebt van duizeligheid.
Je kunt dan laten controleren of je bloedarmoede hebt. Mogelijk kan ze je supplementen voorschrijven.
Wat kun je doen als je duizelig wordt en zwanger bent?
Voel je duizeligheid opkomen? Dan kun je het beste op je linkerzij liggen. Als je op je linkerzij ligt, kan het bloed het makkelijkst naar je hersenen stromen.
Kun je niet liggen? Zorg dan dat je ergens kunt zitten. Buig je bovenlichaam en hoofd naar voren. Blijf rustig ademen, zorg voor frisse lucht en kijk of je strak zittende kleding losser kunt maken.
Hoe omgaan met duizeligheid en flauwvallen?
Ben je bang dat je gaat flauwvallen of is dit al eens gebeurd? Vertel je omgeving wat ze moeten doen. Zeg dat je zwanger bent als ze dat nog niet weten. Geef aan dat je wilt zitten en dat je op je linkerzij moet worden gelegd, mocht je flauwvallen.
Hoe lang duizelig tijdens de zwangerschap?
Wanneer de duizeligheid overgaat, hangt af van de oorzaak. Sommige vrouwen houden er hun hele zwangerschap af en toe last van. Meestal is de bloeddruk met 20 weken het laagst en met 28 weken weer normaal. Als de duizeligheid een symptoom is van bloedarmoede, kunnen de klachten met ijzerrijke voeding of ijzertabletten verminderen of overgaan.
Wanneer moet je naar de dokter met duizeligheid?
Ben je regelmatig duizelig? Vertel dit dan aan je verloskundige. Zij kan beoordelen of het normaal is en bij de zwangerschap hoort, en je adviseren wat je het beste kunt doen.
Heb je naast duizeligheid ook last van andere klachten, zoals hoofdpijn, wazig zien of sterretjes zien, neem dan contact op met je arts.
Lees ook: Van aambeien tot zwangerschapsdementie: alle zwangerschapskwaaltjes waar je last van kunt krijgen
Bronnen: De Verloskundige.nl, Thuisarts.nl
