Steven Pont is ontwikkelingspsycholoog, gezinstherapeut en oprichter van opvoedplatform nul18.nl. Hij geeft een kijkje in de psyche van het kind.
Eerste vier jaar
Tussen de geboorte en de eerste schooldag van een kind zitten uiteindelijk maar een schamele 1459 dagen. Het is ongelofelijk hoeveel kinderen in de eerste vier jaar van hun leven al leren. Let wel, zonder dus ooit al een school van binnen gezien te hebben. Het hele jonge kinderbrein is dan ook een grote spons die op zoek is naar allerlei ervaringen om voor de toekomst iets van op te steken. Op school leer je natuurlijk ook van alles, maar het leren zelf is dan natuurlijk allang begonnen.
Vijf nieuwe woorden per dag
Kinderen hebben dan immers al leren lopen, ze hebben geleerd dingen te voorspellen, er is een idee van goed en kwaad, ze kunnen spelletjes doen en ruzie maken, ze kunnen zich aan anderen verbinden en ze hebben leren praten. Alleen als peuter al leren ze maar liefst vijf nieuwe woorden per dag. Een jong kind is gewoon een echte leermachine. Geen wonder dat ze 's avonds uitgeput in slaap vallen.
Stopcontact
Het is niet alleen fraai te zien hoeveel jonge kinderen leren, maar ook hoe ze dat doen. Er zijn namelijk verschillende manieren waarop een jong kind leert. En als je dat weet, dan zie je het ook dagelijks voor je ogen gebeuren. Eén van de mooiste manieren noemen we ook wel trial-and-error-leren. In het Nederlands een beetje mank vertaald als gissen en missen. De methode is als volgt: je doet gewoon maar wat en je ziet wel wat ervan komt.
Ook levensgevaarlijk natuurlijk, want het is ook deze manier van leren die kinderen een ijzerdraadje in het stopcontact doen stoppen. Niet omdat ze weten wat er dan gebeurt, maar juist omdat ze dan niet weten wat er dan gebeurt. Maar zo leren ze nu eenmaal.
Kinderen kijken mee
Een andere methode noemen we ook wel social referencing. Je leert dan door vooral goed om je heen te kijken. Er is een aardige anekdote over de kinderen van een Afrikaanse stam. De moeders van die stam binden hun kinderen overdag met een doek op hun rug en die kinderen kijken dus de hele dag over de schouder van hun moeder mee. Ze zien daardoor dat als hun moeder door de rivier heen waadt, ze niet op donkere stenen gaat staan. Daar leert haar kind al van. Dat kind heeft geen idee waarom die moeder dat doet, maar het leert dat je de donkere stenen kennelijk moet vermijden.
Stoppen voor rood
Ook in ons leven leren kinderen op diezelfde manier. Ze zien hun ouders voor een rood stoplicht stoppen. Waarom ze dat doen, daarvan hebben ze natuurlijk nog geen idee. Maar dat ze het niet snappen, wil niet zeggen dat ze het niet opmerken. En ervan leren.
Nadoen
Nog een mooie manier van leren is modelling. Dat zien we wanneer kinderen hun ouders echt na gaan doen. In de eerdergenoemde Afrikaanse stam zien we dan ook dat als kinderen zelf leren lopen, zij ook niet op de donkere stenen stappen als ze de rivier oversteken. Ze hebben geen idee dat het gladde algen zijn die de stenen donker maken en daarom beter vermeden kunnen worden, maar dat hoeft ook niet. Ze kopiëren gewoon het gedrag van hun ouders en nemen aan dat wat ze doen wel ergens voor zal dienen.
En zo werkt het ook bij onze kinderen. Als ze genoeg mensen zien die ze 'bal' horen zeggen als er iets ronds voorbij rolt, zal het niet lang duren voordat ze dat zelf ook gaan doen. Van goed afkijken kun je dus enorm veel leren.
Afkijken
Later op school wordt je dat weer afgeleerd, maar op de school van het leven zelf is afkijken een behoorlijk effectieve en goedwerkende methode. Je mag het de eerste 1459 dagen van je leven daarom gelukkig ongestraft doen.
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Steven Pont, Beeld: Getty Images
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
/195880beb3da4beb94ceee24491004b9/image.jpg)
/1a2d55f02adc49e18bbe5965813f5bbf/image.jpg)
/f24dff308f8146dda45c7a026e57e0c7/image.jpg)
/9394074711f943edb42b9c837d4e3f79/image.jpg)
/43ce3377de4245aa99b407a9d985dbba/image.jpg)
