Kinderen en de tandarts: hoe voorkom je een nare ervaring?

Monsters, spinnen, maar ook de tandarts: veel kinderen hebben last van angsten. De monsters en spinnen onder het bed kun je nog wel verjagen, maar een tandartsbezoek is niet te vermijden. Bovendien hoeft het ook helemaal geen nare ervaring te zijn.

In samenwerking met expert

Samantha Sastroredjo

Tandarts

Te weinig naar de tandarts

Goed poetsen en regelmatig naar de tandarts gaan, zijn nodig om het gebit van je kind gezond te houden. Toch gaan honderdduizenden kinderen in Nederland nooit naar de tandarts. Nederlandse tandartsen slaan alarm in een brandbrief. Zij hameren erop hoe belangrijk tandartsbezoeken voor kinderen zijn. De basis voor een gezond en gaaf gebit wordt immers gelegd in de vroegste jaren. Sla dus vooral geen controle over. Maar hoe zorg je ervoor dat jouw kind niet bang wordt voor de tandarts?

Neem je kind mee naar jouw afspraak

Voordat je je kind meteen in de tandartsstoel zet, kun je hem eerst meenemen als jij op controle gaat. De meeste tandartsen vinden dit prima. Zo laat je jouw kind alvast kennismaken met de tandarts. Vertel hem van tevoren ook wat er gaat gebeuren en hoe het er daar uitziet. Over de grote stoel, de felle lampen en de witte jas, bijvoorbeeld. Uit onderzoek blijkt dat kinderen minder angstig zijn als ze voor een nare ingreep al meerdere positieve of in elk geval neutrale ervaringen hebben gehad. Zorg er wel voor dat dit in het begin een normale controle-afspraak is en niet meteen een lange uitgebreide behandeling met veel geluiden en indrukken.

Lees ook: Doorkomende tandjes baby: dit kun je doen

Lees een boek

Een eerste kennismaking met de tandarts hoeft niet per se met een bezoek te zijn. Een boek voorlezen waar een tandarts in voorkomt, is een goede voorbereiding. Denk aan Woezel en Pip – Naar de tandarts, of De vrolijke tandensalon. Ook kun je natuurlijk een filmpje kijken waar een tandarts in voorkomt. Denk aan Casper & Emma of Jokie en Jet. Zo kun je voorkomen dat de tandartsafspraak een onbekende en dus enge gebeurtenis is.

Wees zelf relaxed

Een kind neemt veel emoties over van de ouder, angst dus ook. Als je zelf opziet tegen een afspraak bij de tandarts, is het logisch dat jouw kind ook huiverig is. Probeer zelf kalm te blijven en let op met wat je tegen je kind zegt. Nare verhalen over het trekken van tanden wekken natuurlijk angst op, maar ook uitspraken als ‘deze meneer gaat je geen pijn doen’ kun je beter vermijden. Als het moeilijk voor je is om je emoties onder controle te houden, dan kan het verstandig zijn om een niet angstige ouder of opa of oma mee te laten gaan naar de tandarts in plaats van jou.

Voorkomen is beter dan genezen

Angst voor de tandarts komt vooral voort uit nare ervaringen. Wanneer je kind met kiespijn bij de tandarts komt of er zelfs geboord of getrokken moet worden, is het niet gek dat er angst ontstaat. Voorkom dus dat je kind gaatjes krijgt. Daarnaast is het niet bevorderlijk als een kind voor het eerst bij tandarts komt met pijn en dan ook nog een ingrijpende behandeling moet ondergaan. Zorg er dus voor dat een kind geen gaatjes krijgt en al vanaf twee jaar kennismaakt met de tandarts op een neutrale of positieve manier.

Als ouder heb je het ontstaan van gaatjes grotendeels zelf in de hand, bijvoorbeeld door te kijken naar het aantal zoetmomenten per dag. Preventie-assistent Conny de Backer: ‘Een kind kan heus wel iets zoets eten of drinken, maar het maakt veel verschil of een kind in een teug een glas limonade opdrinkt, of telkens tussen het spelen door een slokje neemt: in plaats van één zoetaanval op de tanden, heb je er dan wel tien. En die zoetaanvallen tasten de tanden aan. Daarvoor hoeft een kind echt geen snoepkont te zijn: ook fruit, jam of een zoet toetje veroorzaken een zoetaanval.’

Iets zoets eten of drinken kan best een paar keer per dag, maar bundel de zoetaanvallen zo veel mogelijk, tipt De Backer. ‘En begin tijdig met poetsen. Ik hoor vaak van ouders: “Hij wil niet”. Dat is echt iets van deze tijd. Sommige dingen moeten nou eenmaal. Juist door vroeg te beginnen maak je het onderdeel van de routine, zodra het eerste tandje doorbreekt. Eerder kun je ook al met een nat gaasje zacht poetsen over de plek waar de tanden zullen doorkomen: baby’s wennen daardoor aan het gevoel in hun mond. Zo kun je strijd over poetsen voor zijn. Het poetsen zelf kun je leuk maken met spelletjes, een liedje, een zandloper, er is spelenderwijs zo veel mogelijk. En anders desnoods de houtgreep; een gaatje is nog veel vervelender.’

Neem een knuffel mee

Heeft jouw kind een favoriete knuffel? Het kan hem geruststellen om zijn knuffel mee te nemen naar het tandartsbezoek.

Lees ook: Zo maak je tandenpoetsen leuk(er)

Geef een beloning

Misschien weet je het zelf nog wel van vroeger: na afloop van de controle geven veel tandartsen een klein cadeautje aan een kind. Dit zorgt voor een positieve associatie. Mocht jouw tandarts niets leuks meegeven, dan kun je hem zelf belonen. Dit kan ook door na afloop van de afspraak een leuk filmpje te kijken, naar de speeltuin te gaan of geef hem een mooie sticker als beloning.

Lees ook: Ontwikkeling melkgebit bij peuters en kleuters

Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.

De grote tandenpoetsdag

Bestel

Zelfs monsters poetsen hun tanden

Bestel

Anna poetst haar tanden

Bestel

Ik kan al tandenpoetsen

Bestel