Wat is een breath holding spell?
Als reflex op een sterke emotie kunnen kinderen ineens een tijdje hun adem inhouden. Dit noem je een breath holding spell. Je kind kan hier niets aan doen, het gebeurt vanzelf. Meestal duurt zo'n aanval een halve tot een hele minuut en je kind kan er bleek of blauw van worden en flauwvallen. Sommige kinderen worden dan helemaal slap, anderen verstijven juist en maken schokkende bewegingen met hun armen en benen. Niet zo gek dus dat je bang wordt of in paniek raakt als dit gebeurt. Toch is het belangrijk dat je kalm blijft. Zo kun je je kind het beste helpen én makkelijker achterhalen wat de sterke emotie heeft veroorzaakt (dit is de trigger). Een volgende keer begrijp je dan beter wat er gebeurt, en misschien is een aanval dan te voorkomen.
Lees ook: Mindfulnessoefeningen voor kinderen
Wat is de oorzaak van breath holding spells?
Het inhouden van de adem is een reactie op een emotie waar je kind zich geen raad mee weet. Dat kan frustratie of boosheid zijn, zoals bij een driftbui, maar het kan ook gebeuren als je kind heel bang of overstuur is, of pijn heeft. Het gevoel is zo overweldigend dat je kind vergeet te ademen. Meestal gaat hij eerst hard huilen, loopt hij rood aan en houdt hij op een gegeven moment zijn adem in.
Sommige kinderen zijn extra gevoelig voor breath holding spells. Vermoedelijk komt dit doordat hun autonome zenuwstelsel, dat onder meer de ademhaling regelt, gevoeliger reageert. Deze gevoeligheid is mogelijk erfelijk, de aanvallen kunnen dus vaker voorkomen binnen een familie. Als dat bij jullie zo is, zou het goed kunnen dat je kind al voor achttien maanden zijn eerste aanval heeft. Breath holding spells komen voor bij naar schatting vijf procent van de kinderen tussen de zes maanden en vijf jaar oud. Dit kan variëren van een paar keer per dag tot eenmalig.
Lees ook: Hoe leren kinderen omgaan met emoties?
Is het gevaarlijk als je kind zijn adem inhoudt?
Breath holding spells zijn niet schadelijk, het is een onschuldig verschijnsel. Het kan gebeuren dat je kind blauw of bleek gaat zien, maar dat betekent niet dat hij stikt. Het blauw worden komt doordat er te weinig zuurstof in zijn longen en hersenen komt. Als beschermingsmechanisme kan je kind daardoor flauwvallen. Dat is een vervelend gezicht, maar als hij buiten bewustzijn is, kan hij zijn adem niet meer inhouden. Zijn zenuwstelsel krijgt dan de kans om de ademhaling weer aan te sturen en je kind begint automatisch weer te ademen. Krijgt hij genoeg zuurstof, dan zie je weer kleur op zijn gezicht en komt hij vanzelf bij. Bescherm je kind wel door ervoor te zorgen dat hij zich niet kan bezeren tijdens een aanval.
Het tijdelijke zuurstoftekort waardoor je kind blauw of bleek wordt en soms ook flauwvalt duurt zo kort, dat dit de hersenen niet beschadigt. Kinderen met breath holding spells ontwikkelen zich normaal. Meestal stoppen de aanvallen vanzelf als ze leren op een andere manier met hun emoties om te gaan. Bij vrijwel alle kinderen van rond de zes jaar zijn de aanvallen verdwenen.
Verschil met epilepsie
Een breath holding spell kan lijken op een epileptische aanval, maar dit is niet hetzelfde. Een epileptische aanval is neurologisch van aard, terwijl een breath holding spell een fysieke oorzaak heeft. Twijfel je of je kind een breath holding spell had of een epileptische aanval? Neem dan contact op met de huisarts of jeugdarts bij de GGZ.
Wat moet je doen als je kind zijn adem inhoudt?
Als je erg schrikt omdat je kind zijn adem inhoudt, weet je misschien niet hoe je het beste kunt reageren. Daarom zetten we op een rijtje wat je wel en vooral niet moet doen.
Wel doen:
-
Blijf kalm. Zo kun je je kind het beste helpen. Herinner jezelf eraan dat het inhouden van de adem niet schadelijk is en geen risico voor de hersenen vormt. Bovendien duurt de aanval waarschijnlijk maximaal een minuut.
-
Blijf bij je kind en zorg dat hij zichzelf niet kan bezeren. Verwijder voorwerpen die hem zouden kunnen verwonden als hij een onverwachte beweging maakt of valt.
-
Valt je kind flauw, leg hem dan op zijn zij. Dit bevordert de bloedtoevoer naar de hersenen.
-
Kijk of je kind eten in zijn mond heeft en verwijder dat om verstikking te voorkomen.
-
Leg eventueel een koude, natte doek op het hoofd van je kind.
-
Wacht geduldig tot je kind vanzelf weer gaat ademen. Een aanval duurt meestal zestig seconden. Dat kan heel lang lijken als je erop aan het wachten bent en graag wilt dat de aanval stopt. Je kunt op de stopwatch van je telefoon kijken om jezelf af te leiden. Zo weet je ook precies hoe lang de aanval duurde. Dat kan helpen als je later met je kind naar de huisarts gaat.
-
Houdt je kind zijn adem in met andere kinderen en ouders erbij, leg dan uit dat de aanval onschuldig is en binnen een minuut weer stopt. Zo raakt je omgeving niet in paniek.
-
Is de aanval voorbij? Geef je kind een knuffel en reageer verder neutraal. Word niet boos, beloon hem ook niet, maar schenk er weinig aandacht aan. Laat je kind uitrusten.
-
Met oudere kinderen kun je op een ander moment praten over de aanval. Waardoor kwam het? Is er een andere manier om boosheid of frustratie te uiten? Kwam het door angst? Kijk of je je kind kunt helpen door uitleg te geven en samen te bedenken hoe je kunt voorkomen dat het weer gebeurt.
-
Ben je zelf erg geschrokken van een aanval, probeer dit dan niet aan je kind te laten merken, maar bel een vriendin of lucht je hart op een andere manier bij een volwassene.
Niet doen:
-
Schud je kind niet! Bij baby's kan schudden levensgevaarlijk zijn en leiden tot een hersenbloeding.
-
Spetter of giet ook geen koud water op je baby of peuter. Alles waar hij van kan schrikken kan een nieuwe aanval uitlokken.
-
Voer geen reanimatie uit. Mocht je kind zijn bewustzijn verliezen door zijn adem in te houden, dan zorgt zijn zenuwstelsel ervoor dat hij automatisch weer gaat ademen.
-
Steek niet je vingers in de mond van je kind om zijn luchtwegen vrij te maken.
-
Was een driftbui de trigger voor het inhouden van de adem? Geef hem dan niet alsnog zijn zin. Ook al wil je nog zo graag dat hij geen aanval meer krijgt, toegeven aan al zijn wensen is niet de oplossing.
Ook interessant: Koortsstuip bij baby of kind
Aandacht vragen
Als een kind drie jaar of ouder is en hij heeft best vaak breath holding spells, dan weet hij soms hoe hij dit kan uitlokken. Hij is zich bewust van de aanvallen en kan dit dan ook gaan doen om aandacht te krijgen. Toch kun je er beter niet van uitgaan dat hij het expres doet. Ook doet hij het niet om lastig te zijn; hij weet misschien geen andere of betere manier om aandacht te krijgen. Word dus zeker niet boos, maar blijf rustig en schenk juist weinig aandacht aan de aanval. Zorg altijd dat je kind veilig is. Hieronder staat hoe je dat kunt doen.
Wanneer moet je medische hulp inschakelen?
Bel 112 als de aanval langer dan een minuut duurt. Begin ook met reanimeren als de ademhaling gedurende drie minuten is gestopt.
Breath holding spells bij kinderen zijn meestal onschuldig. Toch is het verstandig om ermee naar de huisarts te gaan als je kind voor de eerste keer een aanval heeft gehad waarbij hij zijn adem inhoudt. De aanvallen doen soms denken aan epilepsie of een hartritmestoornis, dus misschien is er onderzoek nodig om dit uit te sluiten. Ga ook naar de huisarts als:
-
Je baby jonger is dan zes maanden en een aanval heeft.
-
Je kind er na de aanval slaperig en bleek uitziet.
-
Je vermoedt dat je kind zichzelf heeft bezeerd tijdens de aanval, bijvoorbeeld omdat hij is gevallen.
-
Je kind aanvallen heeft die langer dan een minuut duren.
-
Het inhouden van de adem meerdere keren per dag of per week gebeurt. Heeft je kind meerdere aanvallen op een dag? Dan heeft hij mogelijk bloedarmoede door ijzertekort. Hier is met name kans op als hij een kieskeurige eter is en geen ijzerrijk voedsel eet.
-
Je kind zijn adem inhoudt zonder een trigger.
-
De breath holding spells invloed hebben op het dagelijkse leven van je kind.
Bron: Kinderneurologie , Rode Kruis