Inclusieve kinderboeken
Door samen met je kind te lezen in (inclusieve) kinderboeken, laat je hem kennismaken met de wereld om hem heen. Zo kun je dus op een laagdrempelige manier thema's als discriminatie of gender bespreken. Ook jongere kinderen zijn al gebaat bij een boek waarin bijvoorbeeld verschillende etnische groepen te zien zijn. Baby's van negen maanden kunnen namelijk al mensen met verschillende etnische achtergronden onderscheiden. Maar als een kind niet genoeg met die groepen in aanraking komt, kan het Other Race Effect ontstaan. Dit is niet helemaal te voorkomen, maar boeken en andere vormen van media kunnen wel helpen bij kennismaking met iedereen.
Een ander voordeel van meer diversiteit in kinderboeken is dat elk kind het fijn vindt om in boekjes herkenbare situaties tegen te komen. Je kunt je kind dat bang is in bed bijvoorbeeld troosten met een verhaal over iemand die ook bang is voor monsters onder zijn bed. Deze behoefte aan troost of herkenning geldt net zo goed voor een kind met een fysieke beperking, iemand met twee vaders of een meisje dat verliefd wordt op een ander meisje.
Lees ook: Vooroordelen op de basisschool: witte meisjes krijgen het vaakst complimenten in rapport
15 prentenboeken met diversiteit
Ymke de Bruijn (onderzoeker aan de Universiteit Leiden) analyseerde 2053 personages in kinderboeken en concludeerde dat maar 16% hiervan personages van kleur waren. Dit terwijl op 1 februari 2022 een kwart van de Nederlandse bevolking een migratieachtergrond had. Een behoorlijke ondervertegenwoordiging dus. Volgens De Bruijn zie je gelukkig wel steeds meer kritische geluiden, met de boodschap dat er meer diversiteit in boeken moet komen.
In deze lijst vind je een selectie kinderboeken waar diversiteit in voorkomt. Soms als thema van het boek en soms alleen doordat een personage bijvoorbeeld iemand van kleur is of als man op mannen valt. Een goede representatie zonder dat hier per se de nadruk op ligt, is juist belangrijk om diversiteit de norm te maken.
Samen hier - Oliver Jeffers
'De wereld kan een verwarrende plek zijn. Maar eigenlijk is het ook heel simpel: je hoeft alleen maar aardig te zijn.' Zo luidt de boodschap van Oliver Jeffers in het boek Samen hier. Het boek gaat over de wereld waarin we leven, dat er zoveel verschillende soorten mensen zijn maar we goed voor elkaar en de aarde moeten zorgen. Over respect, tolerantie en vriendelijkheid. €16,99 via bol of je lokale boekhandel
Julian is een zeemeermin - Jessica Love
Op een dag ziet Julian drie zeemeerminnen. Vanaf dat moment weet Julian het zeker: hij wil ook een zeemeermin worden. Julian is een zeemeermin, van de Amerikaanse schrijver Jessica Love, is een mooi en vrolijk prentenboek over gender en zijn wie je wil zijn. €14,99 via Bruna of je lokale boekhandel
Hallo Teckel Tom - Bette Westera
Hallo Teckel Tom! is geschreven vanuit het – jawel – teckelperspectief van Tom. Met zijn broertjes, zusjes en moeder woont hij in een doos. Maar wanneer hij in een andere doos wordt gestopt en in een ander gezin terechtkomt, moet hij natuurlijk even wennen. Maar gelukkig vindt hij bij Saar en haar twee papa's een nieuw thuis. €15,99 via bol of je lokale boekhandel
Karel en zijn nieuwe vriendje - Liesbet Slegers
Er komt een nieuwe jongen bij Karel in de klas. Karel en Mick vinden elkaar meteen leuk en zijn binnen één dag bevriend. Karel en zijn nieuwe vriendje is een mooi voorbeeld van een boek waarin een kind met een beperking voorkomt, zonder dat de nadruk ligt op de verschillen maar juist op wat de kinderen gemeen hebben. De Vlaamse auteur Liesbet Slegers maakte een hele reeks rond Karel. €15,95 via bol
Bekijk ook: Er komt steeds meer inclusief speelgoed op de markt
Billen buikje benen - Betty Sluyzer
Billen buikje benen is een boek vol vrolijke rijmpjes als: 'Is jouw buik bruin of wit? En weet jij waar je naveltje zit?' Leuk voor kinderen vanaf 2 jaar oud. €10,95 via bol of je lokale boekhandel
Mijn schaduw is roze - Scott Stuart
Mijn schaduw is roze is een boek over genderidentiteit, zelfacceptatie, gelijkheid en diversiteit. Het gaat over een jongen die merkt dat hij anders is dan zijn vader, en anders dan veel andere jongens. Zijn schaduw is roze in plaats van blauw en de schaduw houdt van prinsessen, roze speelgoed en jurkjes. Extra mooi: de auteur liet zich inspireren door zijn eigen zoon. €17,- via bol of je lokale boekhandel
Idje wil niet naar de kapper - Michael Middelkoop
Toen filmregisseur Michael Middelkoop vader werd zocht hij een voorleesboek met een rolmodel voor zijn kind. Omdat dit nauwelijks te vinden was, besloot hij zelf dit boek over Idje te schrijven. Idje vindt zijn krullen mooi en hartstikke handig. Hij verstopt er van alles in (zoals vieze groenten) en maakt er mooie figuren mee. Maar van zijn mama móét hij naar de kapper. Wat nu?! €14,99 via bol of je lokale boekhandel
Het lammetje dat een varken is - Pim Lammers
Het lammetje dat een varken is: het allereerste transgender-prentenboek van Nederland. Over een lammetje dat liever door de modder rolt en een varkentje is. Een steun in de rug van elk kind dat zich anders voelt. €17,95 via bol of je lokale boekhandel
De grote vijf - Bella Makatini
Een leuk en leerzaam verhaal over de olifant, de neushoorn, de leeuw, de luipaard en de buffel: de vijf beroemde dieren uit het geboorteland van de opa van Dani. Het boek is de winnaar van de internationale verhalenwedstrijd van Inclusive Works en Clavis Uitgeverij. Het thema van deze wedstrijd was 'opa, oma en ik in de multiculturele samenleving'. De grote vijf, €15,95 via bol of je lokale boekhandel
Het meisje met twee vaders - Mel Elliott
Als Nova een nieuw meisje in de klas krijgt, merkt ze dat de vader die vandaag Mathilde naar school brengt een andere vader is dan die van gisteren. Twee vaders… twee keer de lol die zij met haar vader heeft. Dat is wel heel leuk, toch? Het meisje met twee vaders, €14,99 via bol of je lokale boekhandel
Waar is mijn noedelsoep?!? - Reza en Chee-Han Kartosen-Wong
Als jonge ouders merkten de auteurs van het boek Waar is mijn noedelsoep?!? dat ze bijna geen kinderboek kenden met Aziatische personages. En als ze er al waren, stonden ze meestal bol van stereotypen. Ze vonden het tijd voor verandering. Dit boek gaat over Sam-Ming die in zijn lunchpauze tot de ontdekking komt dat zijn superverrukkelijke noedelsoep verdwenen is! Waar o waar is ie? €15,99 via bol of je lokale boekhandel
De hartenketting van meester Rumi - Hasna Elbaamrani en Atta de Tolk
Meester Rumi is de allerleukste meester die er bestaat. En hij leest ook nog eens de meest prachtige gedichten voor. De kinderen willen meedoen en schrijven hun eigen gedichten op papieren hartjes. Voor ze het weten, dicht heel de wereld mee! Dit boek is uitgegeven door ROSE stories, een organisatie die strijdt voor meer kleur op de boekenplank. €14,99 via bol of je lokale boekhandel
Mama is profvoetballer - Marieke Visser en Ody Neisingh
Hup, Holland, hup! Het Nederlands elftal staat in de finale van een wereldkampioenschap. Voor Naomi is het extra spannend, want haar moeder is aanvoerder van het team. De spanning loopt op als de hele klas mee naar de finale mag maar iemand de boel lijkt te saboteren in het stadion. Kunnen de kinderen te hulp schieten? Mama is profvoetballer, €15,99 via bol of je lokale boekhandel
Nadia's nacht - Henrieke Herber
Nadia's nacht is een voorbeeld van een (kleuter)boek waarin diversiteit vanzelfsprekend is, zonder dat dit het onderwerp van het verhaal hoeft te zijn. Het boek bestaat uit korte verhalen waarin Nadia samen met haar buurjongetje Joris en haar twee papa's op avontuur gaat. Wanneer haar papa's Joep en Otto gaan trouwen staat Nadia een grote verrassing te wachten… €17,99 via bol of je lokale boekhandel
Juf, wat voor haar heb je? - Kamalia Talhaoui
In Juf, wat voor haar heb je? krijgen de kinderen uit groep 2 een nieuwe juf. De juf draagt een hoofddoek, en de klas is maar wat nieuwsgierig naar wat voor haren ze eronder draagt. Van glitterhaar tot een groen bos vol vogeltjes: de kinderen laten hun fantasie de vrije loop. Het boek is geschreven door een echte juf, wat zorgt voor extra herkenbare situaties. €15,99 via bol of je lokale boekhandel
Zelf meer lezen over diversiteit of antiracistisch opvoeden? Probeer een van deze boeken eens:
Dit artikel verscheen eerder op deze site en is geactualiseerd.