1. Koop tijd
Lollig, want die heb je niet genoeg. En dat is nou precies wat die druk op je schouders in de ochtend veroorzaakt. Hoe krijg je de ellenlange rits aan handelingen (van jezelf en de kinderen aankleden tot de kliko buiten zetten) erdoorheen gewerkt en kom je ook nog op tijd op je werk? Ho stop, sta even stil en besef dit: het hele probleem ontstaat omdat jij dus iets moet.
Je kind niet. Dat wíl ook liever helemaal niks als-ie 's ochtends wakker wordt. Ja, rustig wakker worden, en dan eens kijken wat het eerst zijn aandacht trekt. Een baby, peuter en ook een kleuter kan nog niet klokkijken. Die weet niet wat snel is en langzaam en of hij nog wel op 'het schema' zit. Die conflicterende behoeftes zijn volgens Rian Meddens, orthopedagoog en eigenaar van psychogoed.nl, de basis van de dynamiek die het spitsuur heet.
Belanden we meteen bij de eerste simpele tip, een inkoppertje: regel meer tijd voor jezelf in de ochtend. Meddens staat simpelweg wat eerder op: 'Ik merk dat als ik zelf klaar ben, ik meer rust heb voor de kinderen.' Tischa Neve, kinderpsycholoog en eigenaar van Groot & Klein, voegt toe: 'Kijk eens hoe lang je nodig hebt om alles te doen en kijk dan hoe laat je echt moet opstaan. Tegelijk met de kinderen is een risico: dan hebben ze niet onze aandacht. Als je meer tijd neemt en meer rust inbouwt, heb je de helft al gewonnen.
Lees ook: Waarom is het ontbijt zo belangrijk voor je kind?
2. Start de dag met een knuffel
Over aandacht gesproken: je zou het bijna vergeten in de haast van de ochtend én avond. Een kind dat zich gezien voelt en kan rekenen op de aandacht van zijn ouders, werkt makkelijker mee. En makkelijker meewerkende kinderen is als een snelweg zonder vertraging: je kunt lekker doorrijden, bent eerder bij de eindbestemming en lachend kom je aan.
Neve: 'Het is een feit dat als kinderen aandacht nodig hebben, wij als ouder vaak met andere dingen bezig zijn. Omdat er van alles moet. Dus hoe meer je moet, hoe minder aandacht zij krijgen. En wat doen kinderen: die blijven daarom vragen.' Rian Meddens begint de ochtend dan ook met een moment van positieve aandacht. 'Dat hoeft niet lang te duren, even kietelen of knuffelen maakt al een groot verschil.'
3. Verwacht niet te veel
'Mama gaat snel tandenpoetsen, trek jij dan ondertussen je broek aan?' Volgend shot: jouw peuter, die soms best zijn broek zelf kan aantrekken, zit met een boekje op de grond. Zonder broek. Jammer, er is niks aan te doen: je baby of peuter is tijdens spitsmomenten gewoon geen meewerkend voorwerp.
Neve: 'Als je wilt dat je kind zelf dingen doet, zoals zichzelf aankleden, blijf er dan bij. Die concentratie van aankleden is te moeilijk voor ze. Kinderen tot 4 jaar kunnen zeker meehelpen of een taakje doen. Maar stel als ouder geen eisen aan die taak en besef dat dat ook weer tijd kost.'
Meddens adviseert om je kind 's ochtends keuzes te geven. 'Niemand houdt ervan om rondgecommandeerd te worden, ook kinderen niet. Laat ze kiezen: "Wil je eerst je T-shirt aan of eerst je broek?" Daardoor krijgt ie een gevoel van controle, en wordt ie meegaander.' Denk aan de autoweg: dat het stapvoetse rijden toch geen file wordt, maar je kunt doorrijden.
Lees ook: Zo leer je je kind zijn eigen kamer (goed) opruimen
4. Zorg voor genoeg slaap
Yes, daar is 'ie weer: slaap, dat woord dat aan ouders kleeft als honing. Bij Rian Meddens gaat de ochtendspits totaal anders, beter, als haar drie kinderen uit zichzelf wakker worden. 'De overgang van slaap naar wakker worden kost tijd. Als je ze wakker moet maken, hebben ze niet genoeg slaap gehad en zijn ze er lichamelijk dus nog niet aan toe om op te staan. Hun hersenen werken nog niet volledig, en dat effect is zó sterk dat je minder zelfstandigheid van ze kunt verwachten. Dan zijn ze in gedrag misschien wel een jaar jonger.' Ook voor jou als ouder geldt: hoe minder slaap, hoe korter je lont en hoe minder sensitief je kunt reageren.
5. Maak een planning
Tischa Neve hamert op structuur, routine en voorspelbaarheid. Daar gaan niet alleen kinderen lekker op, jij ook. Een goede planning kan je spitsuur maken en dus ook breken. Vraag jezelf daarom eens af: hoe loopt ons spitsuur? Probeer ook eens wat anders, en kijk hoe dat werkt. Dek de tafel de avond van tevoren. Kleren klaarleggen, helpt dat? Douche 's avonds.
Neve: 'Ik vind dit altijd een mooie tip: maak het jezelf makkelijk, kijk wat je in de basis kunt doen om de dingen lekker te laten verlopen. Als je weet dat je laat uit je werk bent die dag, daarna snel je kind(eren) moet ophalen van de opvang en óók nog moet koken… Kook dan de avond daarvoor. En maak iets waarvan je weet dat iedereen het lekker vindt.'
Naast een planning helpen rituelen je ook bij een relaxtere spits. Hoe fijner de afsluiter is, hoe fijner je de volgende ochtend weer kunt beginnen. Een helder en vastomlijnd avondprogramma helpt, zegt Neve. 'Als je een vast ritueel inbouwt, weten zowel kinderen als ouders waar ze aan toe zijn en zal het naar bed brengen veel makkelijker verlopen. Het duurt even voordat zo'n ritueel gaat werken, dus het is zaak om je er een paar weken lang goed aan te houden.'
Lees ook: 10 handige famillieplanners
6. Verlaag alle stresslevels
Zeg nou eerlijk: wie houdt er wél van gestreste mensen? Onze mini's al helemaal niet. Meddens: 'Kinderen nemen stress over. Als jij gestrest bent, ben je kortaf en vraag je meer van een kind. Dat vervolgens, door jouw stress, gaat blokkeren of freezen. En dus helemaal niks meer doet of tegendraads wordt. In de dynamiek is dat enorm niet-helpend. Een kind voelt vaak ook wat een ouder voelt, maar weet niet wat het met die spanning moet doen. Dat uit zich in gedrag: tegendraads, sneller van slag en niks meer doen.'
Lees ook: Werkt straffen en belonen in de opvoeding?
7. Neem een andere afslag
Om maar even in de terminologie van ons wegennet te blijven: je kunt jezelf natuurlijk ook afvragen: móét ik per se aansluiten in de file? Of mezelf een paar keer per week in een veel te drukke trein proppen? Kan het ook een dagje niet? Wellicht wil je werkgever wel praten over andere werktijden of is het financieel mogelijk en wil jij of je partner iets minder werken. Mag je je werkdag een uurtje later starten?
Misschien is er meer mogelijk dan je denkt. Hoe zit het verder met je time management? Heb je chronisch het gevoel dat je tijd tekortkomt? Tischa Neve: 'Als ouder willen we zo veel. We leven daarbij in een maatschappij waarin veel van ons wordt verwacht. Ook van ouders met jonge kinderen. Presteren op je werk, sporten, de allerbeste ouder zijn, een goede opvoeder zijn, maar ook een goede vriend of vriendin en collega, gezond leven, tijd voor jezelf: alles is veel te veel. Onhaalbaar ook, en toch streven we er vaak onbewust naar.'
/0fa910c260f84fa4a4969a9fa7588030/image.jpg)
/ab7a70c0af0144308962a8f6a72be7ef/image.jpg)
/a0aac4d5457f4d6195b1bc69e5a45401/image.jpg)
/fc3c02112d3e43108fc458b7d3157ec7/image.jpg)
/04dd4388246d4b87b853b1bd59e89eac/image.jpg)
/3da8abd8cebe460aa74eefeec7e1e616/image.jpg)
/b7b63ea94da84747bd7abba69863a00e/image.jpg)
/eef7595c6f3b4ecea0163defb9a274aa/image.jpg)
/013658b5a38e4cc1ad911c8a29de45f2/image.jpg)
/f85311c5d64742ecac329c33224dad2f/image.jpg)
