Herkenbaar als jonge ouder: de informatie-overload die je krijgt zodra je baby is geboren. Veel informatie, waarvan het overgrote deel – niet onbelangrijk – gaat over de primaire taak: de verzorging. Onderwerpen als voedingsschema's, huilen, inbakeren, krampjes en slaapritmes zitten steevast in je nieuwe vocabulaire.
Genoeg praktische, nuttige en bruikbare informatie dus, veelal van de verzorgende aard. Maar helaas: met goed eten, goed slapen en een lekker ritme ben je er qua tevreden baby nog niet, zegt hoogleraar Carolina de Weerth van het Radboudumc, die al jaren onderzoek doet naar wat een baby nodig heeft. 'Het allereerste waar je als ouder vaak aan denkt bij een baby: groeit, slaapt, poept en plast hij goed en is hij gezond?'
Onzekerheid en twijfel
De Weerth ziet de onzekerheid bij jonge ouders en dus ook het streven naar die 'tevreden, relaxte baby'. 'Veel ouders zijn onzeker, er is veel druk dat jij en je baby het goed doen. Als je baby veel slaapt, goed eet, goed groeit, de mijlpalen goed haalt, reflecteert dat op jezelf en dus dat je het blijkbaar goed doet als ouder.
Als je een pittige baby hebt, dan voelen ouders zich meteen onzeker en gaan twijfelen aan hun kunnen. Hierdoor kunnen ouders minder gaan denken aan wat hun baby sociaal-emotioneel en cognitief gezien nodig heeft.'
Lees ook: 97% van de ouders is onzeker over de opvoeding (en nee, dat is niet erg)
Hopeloos geval
Goeie vraag: wat heeft een baby dan emotioneel nodig als je het hem zou vragen? De Weerth: 'Iedereen herkent het gevoel van hopeloosheid. Dat je niks kunt betekenen en geen invloed hebt op je omgeving. Baby's worden een beetje zo geboren. Dus als zij iets willen, hebben ze de ander nodig, bijvoorbeeld voor al hun fysieke verzorging.
Maar ze hebben ook een ander nodig voor stimulerende interacties en spel, wat belangrijk is voor hun ontwikkeling. Een voorbeeld: als hij een geluidje maakt en je als ouder of verzorger reageert met hetzelfde geluidje, dan fleurt je baby op. Datzelfde principe geldt ook als je baby een speeltje uit de box gooit. Dan vindt hij het geweldig als je dat opraapt, en dat patroon herhaalt zich dan meermaals. Het geeft de baby het gevoel: ik kan iets bepalen. Er wordt sensitief gereageerd op hun signalen.'
Goed naar je baby kijken
En zo geeft je baby er veel. Hoofd wegdraaien, wegkijken, op hun knuistje sabbelen, huilen. De Weerth: 'Als ouder is het belangrijk dat je het signaal ziet en dat goed interpreteert. Om er vervolgens goed op te antwoorden en dan ook nog op tijd. Dat noemen we sensitief ouderschap: op tijd reageren met het juiste gedrag.'
Hoe je dat leert? 'Goed naar je kind kijken, hem observeren en hem zo leren kennen. Een baby heeft letterlijk iemand nodig om te overleven, om hem eten te geven en te verzorgen, nabijheid en fysiek contact. Dat zit ook in ons als verzorgende ouder. Maar daarnaast hebben ze dus iemand nodig die sensitief op ze reageert, op tijd, met het juiste gedrag. Het geeft je baby ook een enorm gevoel van veiligheid, want er wordt goed op zijn signalen gereageerd.'
Wat overigens niet betekent dat je een soort slaaf bent van je kind, benadrukt De Weerth. Ook een baby leert al incasseren dat niet alles meteen kan. 'Je kunt niet altijd kiekeboe spelen, soms komt het niet uit. Een jonge baby kun je niet verwennen door er snel op te reageren, maar als je kind groeit, kun je hem meer en meer leren om te wachten, dat hij niet altijd zijn zin krijgt, enzovoorts.'
Lees ook: Opvoedcoach Valerie Ritchie over de sociaal- emotionele ontwikkeling van je peuter
Een veilig gevoel
Nog zo'n lekker iets voor een tevreden baby: voorspelbaarheid. Voorspelbaarheid in je dagelijkse routines en ritmes. Niet per se gevat in het standaard schema trouwens. De Weerth: 'De ene baby is de andere niet, aanpassen is belangrijk, weer: kijk naar je kind. Regelmaat en gewoontes geven je baby ook een veilig gevoel. Een baby die zich veilig voelt, kan de wereld ontdekken, heeft meer zelfvertrouwen en kan zichzelf beter reguleren.
Maar doe je dat niet automatisch als ouder? Kijken naar je kind, reageren, iets terugzeggen? De Weerth: 'Ja, sommige ouders zijn natuurtalenten, anderen hebben er meer moeite mee.' En dan is er geen man overboord. 'Deze kinderen hebben vaak meerdere verzorgers en sociale relaties en ze zullen het meestal ook oké doen op school en later een relatief gelukkig iemand zijn.'
Maar toch, zegt De Weerth, zijn het die kleine inzichten, die dingen die je doet, die het makkelijker maken voor je kind. 'Een baby heeft geborgenheid en een veiligheidsgevoel nodig, het gevoel dat wat hij doet, ertoe doet. Dat is zo belangrijk voor de mentale en sociale ontwikkeling en kan veel problemen op latere leeftijd voorkomen.' Zoals minder kans om probleemgedrag te ontwikkelen of minder kans op een depressie.
Lees ook: Dunstan Babytaal: de geheime taal van je pasgeboren baby
Leren kennen
20 tot 25 procent van de baby's huilt veel, en dan kun je als ouder nog alles perfect doen, alle liefde geven die je in je hebt, knuffelen, vasthouden… Dan nog kun je je dagen doorbrengen met een baby die een niet heel tevreden indruk geeft, benadrukt De Weerth. Temperament, een pittig karakter, daar heb je als ouder weinig invloed op.
Toch is je invloed groot: baby's zijn ingesteld en afhankelijk in hun ontwikkeling van een-op-een-interacties met jou als ouder. Aan de bak dus, om je kind te leren kennen, zodat je beter weet wat ie nodig heeft. Dat geldt zowel voor de baby die heel relaxed om zich heen zit te kijken als voor het tegenovergestelde: de baby die niet goed tegen al die prikkels kan.
Wat heeft mijn baby nodig?
Een proces. Van dagen, weken, maanden. Langzaam ontdek je hoe je kind in elkaar steekt en wat hij nodig heeft. Zodat je sensitief en op tijd kunt reageren op zijn signaal. Oók een voorwaarde voor tevredenheid. En net als je denkt te weten wie je kind is, dan verandert hij weer een beetje zodra de peutertijd begint, daarna de kleutertijd en nou ja, ga zo maar door.
Hoe tevreden jouw baby is? Een interessanter streven is misschien om jezelf als ouder regelmatig deze vraag te stellen: wat heeft mijn baby nodig? Want dé tevreden baby is dus meer dan alleen een goed etende, goed slapende, relaxte, vrolijke en gezonde baby.
/f9c288e15cd6472281285514812a806b/image.jpg)
/33ad0f84be1648b7a4e9fba459c62ee0/image.jpg)
/1f2754dfb6c747f39408131434ec4ed6/image.jpg)
/654daa1f118b4c439381607a2926f7b6/image.jpg)
/5358bade9a964311b067aee78a546fb5/image.jpg)
/c6800ae00c0a419b94ea4411d16cb9db/image.jpg)
