Eveline Ruitenberg - van Campenthout is moeder van vier kinderen, tekeningentolk en kindertherapeut: ,,Het kan voor een kind moeilijk zijn om te vertellen wat er in zijn hoofd omgaat. Tekeningen bieden een natuurlijke manier van communiceren. Met een tekening kan een kind je bijvoorbeeld vertellen welke emoties hij ervaart, hoe hij een dag beleefd heeft of waar hij zich in zijn ontwikkeling bevindt."
Lees ook: Met deze creatieve tips gaan de mooiste kindertekeningen en knutsels niet verloren
Tekeningen als communicatiemiddel
Volgens Eveline is het juist op momenten dat kinderen het lastig vinden om met woorden te communiceren, belangrijk dat dit op een natuurlijke manier gaat. ,,We kijken bij kinderen vaak naar het cognitieve gedeelte, maar kinderen communiceren op een andere manier: via spel, lichaamstaal én door middel van tekenen."
Moet je achter elke tekening iets zoeken? ,,Nee, dat niet", zegt de tekeningentolk. ,,Maar juist als je merkt dat woorden tekortschieten, kan het interessant zijn. Vooral als je ziet dat kinderen opeens meer gaan tekenen of hun tekeningen komen brengen. Ik heb wel eens meegemaakt dat moeders na een cursus in tranen naar me toe kwamen en zeiden: 'Nu snap ik pas waarom mijn dochter dat deed'."
Lees ook: Of een kind hoogbegaafd is, is mogelijk te zien aan zijn tekeningen
Waar moet je op letten?
Wil je je verdiepen in de tekeningen die je kind maakt? Dan heeft Eveline een aantal praktische tips:
-
Kijk zonder oordeel
'Een valkuil voor mensen is om direct iets te willen zeggen over de tekening: een compliment of juist een verbeterpunt. Doe dit niet. Kijk eerst rustig naar de tekening zonder oordeel.' -
Verdiep je in de tekening
'Stel jezelf voor dat je in de tekening rondloopt. Hoe voel je je dan? Wil je blijven of wil je liever direct weg? Op die manier krijg je een sterke eerste indruk die vaak overkomt met het gevoel dat het kind in de tekening heeft gelegd.' -
Wat zie je?
'Een tekeninglezing is een combinatie van alle factoren in de tekening. Het gaat dus om de samenhang van symbolen, lijngebruik, vormen, bladindeling en dynamiek. Het totaalplaatje maakt de tekening.' -
Wees alert
'Kinderen kunnen wel honderd tekeningen op een dag maken en hun gemoedstoestand wisselt gedurende de dag. Het is dus goed om te beseffen dat een tekening een momentopname is. Als je iets vaker terugziet, is dat vaak een signaal dat je kind ergens in blijft hangen waar hij niet uitkomt. Wees daar alert op en vraag jezelf af: wat wil mijn kind communiceren?'
Wat betekenen de kleuren?
Bij kinderen die net beginnen met tekenen, zeggen kleuren nog niet veel behalve dat ze lekker fel moeten zijn. Peuters grijpen vooral naar primaire kleuren. Naarmate ze ouder worden, valt meer te zeggen over de betekenis van kleuren in een kindertekening.
- 01.
Groen wordt vaak geïnterpreteerd als een kalme en rustgevende kleur. Kinderen kunnen groen gebruiken om een gevoel van vrede en sereniteit uit te drukken. Ze kiezen deze kleur vaak wanneer er groei en ontwikkeling is óf wanneer ze de behoefte daaraan voelen.
- 02.
Groengeel kan wijzen op jaloezie of ziekte, terwijl warm zonnegeel juist warmte en energie uitstraalt.
- 03.
Oranje roept vaak vrolijkheid, warmte, creativiteit en jeugdigheid op.
- 04.
Blauw wordt vaak geassocieerd met rust, positiviteit en vrolijkheid, maar bepaalde tinten kunnen ook verdriet uitdrukken, vooral in combinatie met water.
- 05.
Roze wordt vaak gebruikt bij situaties waarin iets geheeld of beter gemaakt mag worden. Verder weerspiegelt roze speelsheid, onschuld en jeugdigheid.
- 06.
Rood is een kleur die opvalt en vaak bij kinderen past die gezien willen worden. Rood staat verder voor levendigheid en passie, maar ook voor gevaar en boosheid.
- 07.
Eveline merkt op dat paars veelal tijdens overgangsfases wordt gebruikt, in periodes van verandering.
- 08.
Zwart kan duiden op het verwerven van autonomie, angst of verdriet, maar ook op een opstandige fase bij een kind.
Lees ook: Wat zegt de lievelingskleur van je kind?
Veelvoorkomende figuren en hun betekenis
Het is belangrijk dat je eerst zonder oordeel naar een tekening kijkt en je afvraagt: 'Wat wil het kind eigenlijk delen?' Kleuren, figuren, getallen, voorwerpen: bijna alles heeft een symbolische waarde. Wil je meer lezen over veelvoorkomende figuren en hun betekenis? Je leest het in dit artikel.
- 01.
Regenboog
Wanneer er veranderingen zijn in het leven van een kind, verschijnt er vaak een regenboog in tekeningen. Als de boog over iets of iemand heen getekend is, duidt dit vaak op een behoefte aan bescherming of afscherming, bij intense prikkels bijvoorbeeld. - 02.
Mensfiguur
Een mensfiguur is een van de eerste dingen die een kind tekent, omdat mensen belangrijk zijn voor kinderen. Met een mensfiguur laat een kind onder andere zien hoe hij (onbewust) naar zichzelf kijkt en hoe hij zijn omgeving ervaart. Soms kun je zelfs zien waar ze pijn hebben of hebben gehad. - 03.
Bloemen
Bloemen symboliseren iets dat tot bloei is gekomen, iets dat aandacht kreeg en daardoor een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt. Ook als er afscheid is genomen van iemand of iets, tekenen kinderen vaak bloemen. - 04.
Ballonnen
Ballonnen staat voor loslaten, of het nu iets is wat je graag bij je wilt houden of juist iets is waar je graag afstand van doet. - 05.
Zon
Hoe ouder het kind wordt, hoe meer de zon naar de bovenkant van het papier verschuift. Het kind heeft zijn plek gevonden en is zich bewust van de buitenwereld. - 06.
Hartjes
Kinderen tekenen vaak hartjes bij mensen of dieren die ze liefhebben. Wanneer kinderen naar de basisschool gaan, tekenen ze vaak meer hartjes. Dat is een uitdrukking van de behoefte om ergens bij te horen en lief gevonden te worden. Een wens tot verbinding.
Manieren om de tekeningen van je kind te bewaren:
Wil je meer lezen over hoe je de tekeningen van je kind beter kunt begrijpen? Eveline schreef een boek: Tekeningen delen.