Waterpokken: wat is het?
Waterpokken is een besmettelijke ziekte, die bijna elk kind krijgt. Waterpokken wordt veroorzaakt door een virus. Het is een onschuldige kinderziekte, die gepaard gaat met koorts, niet lekker voelen en blaasjes gevuld met vocht, korstjes en jeuk. Heel soms kan waterpokken gevaarlijk zijn en ervoor zorgen dat je kind ernstig ziek wordt. Verderop staat bij welke signalen het verstandig is om de huisarts te bellen. De grootste kans op waterpokken loopt je kind in de winter en aan het begin van de lente. Toch kan het in de andere maanden ook ziek worden. Dit zijn andere rodevlekjesziekten die je kind kan krijgen.
Op welke leeftijd krijgt een kind waterpokken?
Bijna alle kinderen krijgen waterpokken, meestal in de leeftijd tussen één en acht jaar. Als je kind waterpokken heeft gehad, is hij daarna tegen het virus beschermd. Kinderen krijgen zelden een tweede keer waterpokken. Is dat wel het geval dan is dat meestal omdat je kind voor de leeftijd van één jaar de eerste keer waterpokken had. Jonge kinderen maken namelijk niet altijd genoeg beschermende antistoffen.
Tip! Deze verkoelende lotions kunnen verlichting bieden bij jeuk
Waterpokken dag 1
Waterpokken op dag 1 begint vaak met hangerigheid. Je kind voelt zich niet lekker, heeft geen trek in eten en misschien heeft hij wat verhoging. Het kan ook beginnen met verkoudheid en keelpijn. Dit kan al optreden voordat de vlekjes verschijnen. Het ziekteverloop verschilt per kind. Het ene kind krijgt koorts en over zijn hele lijf blaasjes, het andere krijgt alleen een paar pukkeltjes en wordt niet echt ziek.
Symptomen van waterpokken
Het zichtbare symptoom van waterpokken zijn rode vlekjes. Meestal zie je ze eerst op de romp en verspreiden ze zich daarna naar de rest van het lichaam. Ze kunnen werkelijk overal zitten: in het gezicht, tussen de haren, in de oren, mond en neus en op de geslachtsdelen. Op de armen en benen zitten relatief weinig vlekjes.
Binnen zes tot twaalf uur veranderen de vlekjes in blaasjes, waar helder vocht in zit. Vervolgens wordt het vocht in de blaasjes troebel en na een paar dagen drogen de blaasjes in en komen er korstjes op. Omdat er steeds nieuwe vlekjes bij komen, heeft je kind alle stadia van waterpokken tegelijk. De vlekjes en blaasjes kunnen flink jeuken.
Wat kun je doen tegen de jeuk van waterpokken?
Bij de apotheek of (online) drogist kun je middelen kopen die kunnen helpen tegen de jeuk van waterpokken en die ervoor zorgen dat de blaasjes sneller indrogen. Denk hierbij aan zink-lotion (bijvoorbeeld sudocreme) en voor kinderen ouder dan twee jaar wordt vaak mentholpoeder gebruikt. Een huis-tuin-en-keukentip is havermout in het bad. Dit verzacht de jeuk en kalmeert de huid. Je kunt hiervoor een washand (deels) vullen met havermout en dichtbinden met een elastiekje. Dit leg je in het badwater.
Heeft je kind ook blaasjes in het luiergebied? Verschoon dan de luier van je kind vaak, zodat de blaasjes niet gaan ontsteken. Vaak vinden kinderen met waterpokken het fijn om zonder luier te slapen, omdat de jeuk erger kan worden door het schuren van de luier. Trek je kind luchtige, losse, katoenen kleren aan en pak hem niet te dik in. Probeer te voorkomen dat je kind aan de blaasjes krabt. De jeuk kan er erger door worden, en als hij ze openkrabt kunnen ze gaan ontsteken en kan je kind littekens krijgen. Houd daarom zijn nagels schoon en kort.
Tip: Lees onze review waarin we 4 producten hebben getest tegen jeuk bij waterpokken
Wanneer zijn waterpokken besmettelijk?
Wanneer je besmet bent geraakt door iemand met waterpokken, duurt het twee tot drie weken voordat je ziek wordt. Het virus wordt verspreid via speekseldruppeltjes in de lucht, dus bij hoesten of praten. Ook contact met het vocht uit de blaasjes zorgt voor overdracht van het virus. Een kind met waterpokken is twee dagen vóórdat hij zelf verschijnselen krijgt al besmettelijk. Heerst er waterpokken op het kinderdagverblijf of krijgt een kind waarmee jouw kind heeft gespeeld waterpokken, dan is de kans groot dat jouw kind ook waterpokken krijgt. Als alle blaasjes zijn ingedroogd of verdwenen, na ongeveer tien dagen, is je kind niet meer besmettelijk.
Waarschuwing: deze kinderziektes zijn ook gevaarlijk voor zwangere vrouwen
Behandeling
Er bestaan geen medicijnen tegen waterpokken. Het is dus een kwestie van uitzieken. Na ongeveer tien dagen zijn de korstjes verdwenen en is je kind weer beter. Op de vlekjes kun je een middel tegen jeuk bij waterpokken doen (let op: smeer dit niet op open wondjes!) en als je kind pijnlijke bultjes in zijn mond heeft, kan een waterijsje of iets kouds te drinken verlichting geven.
Wanneer de huisarts inschakelen bij waterpokken?
Meestal verloopt waterpokken onschuldig. Er zijn ook geen medicijnen die ervoor zorgen dat het sneller overgaat. Als je je zorgen maakt, kun je altijd de huisarts bellen. Bel de huisarts bij waterpokken sowieso als je baby jonger is dan drie maanden en in de volgende situaties:
de blaasjes van waterpokken gaan ontsteken. Dit herken je doordat er een rode vlek rondom de blaasjes ontstaat of dat er pus uit komt.
je kind reageert verward of heel traag op je wanneer je wat zegt.
je kind is jonger dan een jaar en drinkt minder dan de helft van normaal.
je kind plast minder dan twee keer per 24 uur.
je kind heeft zichtbaar moeite met ademhalen. Dit zie je door een snelle ademhaling of doordat de huid onder de borstkas naar binnen trekt.
het lukt niet om je kind te troosten of je kunt maakt kreunt bij de ademhaling.
je kind is anders ziek dan normaal en je maakt je er ongerust over.
De bovenstaande symptomen kunnen wijzen op het ontstaan van complicaties. De huisarts kan beoordelen of er medische hulp nodig is. In zeldzame gevallen moeten kinderen met waterpokken worden opgenomen in het ziekenhuis.
Lees meer: heeft je kind koorts, dan bestaat het risico op uitdroging en dat kan gevaarlijk zijn. Zo kun je uitdroging voorkomen en signaleren als je kind koorts heeft.
Mag een kind zwemmen en in bad met waterpokken?
Je kind mag met waterpokken gewoon in bad. Dep hem na het bad voorzichtig droog in plaats van hem af te drogen. Je kunt beter niet met je kind naar het zwembad gaan als hij waterpokken heeft. Het warme zwembadwater kan de jeuk verergeren en eventuele wondjes van de waterpokken kunnen na het zwemmen gaan ontsteken. Als de blaasjes goed zijn ingedroogd en je kind beter is, kan hij weer gaan zwemmen.
Waterpokken tijdens zwangerschap
Waterpokken kan gevaarlijk zijn voor zwangere vrouwen wanneer deze zelf geen waterpokken heeft gehad. Vooral als een zwangere aan het eind van de zwangerschap waterpokken krijgt, kan de baby ook besmet raken. Een baby kan daar meteen na de geboorte erg ziek van worden omdat hij nog weinig weerstand heeft.
Houd je kind met waterpokken daarom uit de buurt van zwangere vrouwen en pasgeboren baby's. Hetzelfde geldt voor mensen met een slechte weerstand die nog geen waterpokken hebben gehad: zij zijn extra vatbaar voor het virus en ook zij krijgen vaker complicaties.
Lees meer over de risico's zijn van waterpokken en zwangerschap, en hoe het zit met borstvoeding en kraamvisite.
Waterpokken baby
Bij baby's jonger dan drie maanden kan waterpokken ernstiger verlopen, wanneer de moeder nog nooit waterpokken heeft gehad, en waardoor de baby ook geen antistoffen in zijn bloed heeft. Er kunnen dan sneller complicaties optreden.
Heb je zelf ooit waterpokken gehad, dan heb je daar antistoffen tegen aangemaakt. Via de placenta geef je die door aan je baby. Deze antistoffen blijven nog zo'n drie maanden na de geboorte aanwezig in het bloed van je baby. Mocht hij waterpokken krijgen, dan krijgt hij alleen een milde vorm. Omdat jouw antistoffen na drie maanden verdwijnen en de baby zelf nog geen antistoffen aanmaakt, is de kans groot dat je kind op latere leeftijd nog eens waterpokken krijgt.
Mag je kind naar school of opvang met waterpokken?
Als je kind zich verder goed voelt, kan hij naar het kinderdagverblijf of naar school. Waterpokken is immers al besmettelijk twee dagen vóórdat er klachten zijn, dus waarschijnlijk heeft je kind andere kinderen al besmet. Daarom heeft het geen zin om kinderen met waterpokken thuis te houden als ze niet ziek zijn. Het kan wel zijn dat het kinderdagverblijf of de school van je kind hier andere regels voor hanteert, dat kun je voor de zekerheid navragen.
Meer weten? Vliegen met waterpokken, mag dat? Dit zijn de regels per vliegmaatschappij
Vallen waterpokken binnen het Rijksvaccinatieprogramma?
Er bestaat een vaccin tegen waterpokken, maar dit zit niet in het Rijksvaccinatieprogramma. Je kunt je kind vanaf elf à twaalf maanden wel tegen waterpokken laten vaccineren als je dit wilt. Het vaccin is alleen op recept verkrijgbaar, via een (huis)arts, GGD of vaccinatiecentrum. Je moet dit zelf betalen, de kosten worden niet vergoed via de zorgverzekering. Zie RIVM.nl.
Waterpokken bij volwassenen
Als je als kind waterpokken hebt gehad, krijg je de ziekte bijna nooit opnieuw. In Nederland hebben bijna alle volwassenen (95%) ooit waterpokken gehad. Het komt dus erg weinig voor dat volwassenen waterpokken krijgen. Gebeurt dit wel, dan kan de ziekte ernstiger verlopen. Zo is er meer kans op een longontsteking.
Als je al waterpokken hebt gehad, kan het virus ongemerkt in je lichaam achterblijven en later in je leven opnieuw actief worden. Het kan dan gordelroos veroorzaken.
Koortslip, hand-voet-mondziekte of toch waterpokken?
Sommige (kinder)ziektes lijken erg op elkaar. Misschien twijfel je of je kind een koortslip heeft, de hand-voet-mondziekte of toch waterpokken. Bij een koortslip ontstaan blaasjes in of rond de mond en/of de lippen. De hele mond kan ontstoken zijn. De blaasjes kunnen opengaan, krijgen dan een korstje en drogen in. Na twee weken zijn de verschijnselen voorbij.
Bij de hand-voet-mondziekte krijgt je kind eerst rode vlekjes op de handen, voeten en in de mond, die daarna veranderen in roodomrande blaasjes. Deze blaasjes jeuken niet, zoals bij waterpokken, maar zijn meestal heel gevoelig of pijnlijk. Bij waterpokken zijn de plekjes bovendien groter.
Video: Dermatoloog geeft anti-jeuktips
Waterpokkenbehandeling:
/c08af8437cff439081462b9ac7c840fd/image.jpg)
/506ea0bae94147f9a89fa76389f7e011/image.jpg)
/dbdd5fd4b6f042e998c4c66202806529/image.jpg)
/2b384662d05a4fd187d9de40c260db47/image.jpg)
Bronnen: RIVM, Thuisarts.nl
