Hoe praat je met je kind over genderidentiteit?

genderidentiteit Getty Images — Getty Images

Leestijd 4 minuten • 10 februari 2025, 16:21

Jonge kinderen zijn van zichzelf hartstikke open-minded. Hoe houd je dat zo? En hoe geef je antwoord op vragen over homoseksualiteit? En de verschillende genderidentiteiten?

(Medisch) beoordeeld door:

Kim Smienk

Specialist familierecht & familiemediator

Elsbeth Reitzema

Relationele en seksuele vorming en opvoeding

Lees verder onder de advertentie

Hokjesdenken

Pedagoog Joke Bakker van ouderschaps- en opvoedpraktijk Sankofa: 'Jonge kinderen staan open-minded in het leven en hebben die onbevangenheid nog. Het denken in hokjes, in 'jongens vallen op meisjes' of hoe een gezin eruit 'hoort' te zien, komt volledig bij de ouders en andere volwassenen vandaan. Een jong kind heeft die hokjes helemaal niet, die leren ze aan als ze ouder worden. Dus als je een open-minded opvoeding belangrijk vindt, ga dan vooral eerst eens bij jezelf te rade: hoe ruimdenkend ben ik zelf eigenlijk?'

Lees ook: Zo breng je je kind normen en waarden bij

Zo kan het ook

Ook als je jezelf heel tolerant vindt, valt het je waarschijnlijk toch meteen op als dat vriendje van de crèche bijvoorbeeld twee moeders heeft. 'Dat is helemaal niet gek,' zegt Bakker. 'We kunnen wel boos worden over die hokjes, maar zo werken onze hersenen nou eenmaal. Om te overleven, hebben we dat labelen nodig. Als we alle informatie die op ons afkomt elke dag opnieuw zouden moeten ordenen, zouden we knettergek worden.' In het hokje 'gezin' zijn ergens onderweg een vader en een moeder aan het hoofd beland. Als het mensen opvalt dat bijvoorbeeld twee vaders zijn, is dat te begrijpen. En het betekent ook niet gelijk dat ze intolerant zijn. Bakker: 'Als de situatie anders is dan het bestaande beeld, realiseer je je: hé, ik moet mijn beeld bijstellen.'

Lees verder onder de advertentie

Goede voorbeeld geven

Tegenwoordig komen twee vaders, twee moeders of alleenstaande ouders steeds vaker voor. Tijd om de hokjes op te rekken, dus. Daarom is het belangrijk om je kinderen actief mee te geven dat een gezin er overal weer anders uit kan zien. Dat hoe het bij jou thuis gaat, niet de enige juiste manier is. En dat je respect mag hebben voor al die diversiteit. Het is belangrijk dat ouders zelf het goede voorbeeld hierin aan hun kind geven.

Lees ook: Homoseksueel ouderschap

Open-minded opvoeden

Uit onderzoek van Henny Bos, hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam en gepromoveerd op lesbisch ouderschap, blijkt: kinderen uit gezinnen met twee moeders kunnen gemiddeld beter omgaan met verschillen dan kinderen uit gezinnen met een vader en een moeder. 'Kinderen van lesbische ouders krijgen dat schijnbaar automatisch mee van thuis. Omdat ze zelf twee moeders hebben, begrijpen ze makkelijker dat mensen op allerlei manieren anders kunnen zijn. Dat helpt niet alleen om heel natuurlijk voor al die verschillende gezinssamenstellingen van klasgenoten open te staan, maar ook om andere geloofsvormen of bijvoorbeeld handicaps te accepteren.'

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: De voordelen en uitdagingen van een genderneutrale opvoeding

Zo maak je genderidentiteiten bespreekbaar

Het ligt er natuurlijk aan hoe oud je kind is en met welke vragen hij komt. Tot een jaar of zeven leg je de nadruk op liefde en verliefd zijn. Rond acht jaar kun je het hebben over emoties en wederzijds respect. Hier vijf tips hoe je met je kind over homoseksualiteit kunt praten:

Gebruik het woord homo gewoon, dat helpt om de negatieve bijklank te laten verdwijnen. En corrigeer je kind als het homo als scheldwoord gebruikt.
Vertel, als het gaat over verliefd worden of gezinssamenstellingen, dat een jongen ook verliefd kan worden op een jongen en een meisje op een meisje. En dat je niet kunt kiezen op wie je verliefd wordt, dat dat gewoon gebeurt.
Doe niet alsof de halve wereld homo is – het is nou eenmaal niet standaard. Zeg bijvoorbeeld: 'Het is niet raar, het is alleen anders dan je gewend bent of iets wat je niet heel vaak ziet.'
Práát met je kind en beantwoord diens vragen. En stip het onderwerp zelf af en toe aan als zich daarvoor een aanleiding voordoet.
Benoem niet alleen de verschillen, maar juist ook de overeenkomsten.
Mocht homoseksualiteit niet passen binnen jouw geloofsovertuiging. Geef daarover dan uitleg aan je kind en leer je kind dat er veel diversiteit is in de samenleving en om daar respectvol mee om te gaan.

Lees verder onder de advertentie

Top 5 'roze' boeken

Het is ook goed als je kind verschillende gezinsvormen ziet. Niet iedereen heeft misschien een lesbisch stel in zijn vriendenkring, maar je kunt ook eens kijken naar de veelzijdigheid in boeken die je voorleest. Je moet er een beetje je best voor doen, maar ze komen er steeds meer: boeken die niet per se over het onderwerp gaan, maar waar wel homo-ouders, bonusmoeders of co-vaders in voorkomen.