Hoe praat je met je kind over homoseksualiteit?

Sommige kinderen hebben twee vaders of twee moeders. Misschien kijk je er zelf van op, maar je kind vindt het al snel gewoon. Jonge kinderen zijn van zichzelf erg open minded. Hoe houd je dat zo? En hoe geef je antwoord op vragen over homoseksualiteit?

Hokjesdenken

Pedagoog Joke Bakker van ouderschaps- en opvoedpraktijk Sankofa: ‘Jonge kinderen staan open-minded in het leven en hebben die onbevangenheid nog. Het denken in hokjes, in ‘jongens vallen op meisjes’ of hoe een gezin eruit ‘hoort’ te zien, komt volledig bij de ouders en andere volwassenen vandaan. Een jong kind heeft die hokjes helemaal niet, die leren ze aan als ze ouder worden. Dus als je een open-minded opvoeding belangrijk vindt, ga dan vooral eerst eens bij jezelf te rade: hoe ruimdenkend ben ik zelf eigenlijk?’

Lees ook: Zo breng je je kind normen en waarden bij

Zo kan het ook

Best een ingewikkelde. Want ook als je jezelf heel tolerant vindt, valt het je toch meteen op als het bij dat vriendje van de crèche anders gaat. ‘Dat is helemaal niet gek,’ zegt Bakker. ‘We kunnen wel boos worden over die hokjes, maar zo werken onze hersenen nou eenmaal. Om te overleven, hebben we dat labelen nodig. Als we alle informatie die op ons afkomt elke dag opnieuw zouden moeten ordenen, zouden we knettergek worden.’ In het hokje ‘gezin’ zijn ergens onderweg een vader en een moeder aan het hoofd beland. Als mensen zich erover verbazen als dat bijvoorbeeld twee vaders zijn, is dat te begrijpen. En het betekent ook niet gelijk dat ze intolerant zijn. Bakker: ‘Als de situatie anders is dan het bestaande beeld, realiseer je je: hé, ik moet mijn beeld bijstellen.’

Goede voorbeeld geven

Tegenwoordig komen twee vaders, twee moeders of alleenstaande ouders steeds vaker voor. Tijd om de hokjes op te rekken, dus. Daarom is het belangrijk om je kinderen actief mee te geven dat een gezin er overal weer anders uit kan zien. Dat hoe het bij jou thuis gaat, niet de enige juiste manier is. Het is belangrijk dat ouders zelf het goede voorbeeld aan hun kind geven.

Lees ook: Homoseksueel ouderschap

Open-minded opvoeden

Uit onderzoek van Henny Bos, hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam en gepromoveerd op lesbisch ouderschap, blijkt: kinderen uit gezinnen met twee moeders kunnen gemiddeld beter omgaan met verschillen dan kinderen uit gezinnen met een vader en een moeder. ‘Kinderen van lesbische ouders krijgen dat schijnbaar automatisch mee van thuis. Omdat ze zelf twee moeders hebben, begrijpen ze makkelijker dat mensen op allerlei manieren anders kunnen zijn. Dat helpt niet alleen om heel natuurlijk voor al die verschillende gezinssamenstellingen van klasgenoten open te staan, maar ook om andere geloofsvormen of bijvoorbeeld handicaps te accepteren.’

Lees ook: De voordelen en uitdagingen van een genderneutrale opvoeding

Zo maak je homoseksualiteit bespreekbaar

Het ligt er natuurlijk aan hoe oud je kind is en met welke vragen hij komt. Tot een jaar of zeven leg je de nadruk op liefde en verliefd zijn. Rond acht jaar kun je het hebben over emoties en wederzijds respect. Hier vijf tips hoe je met je kind over homoseksualiteit kunt praten:

• Gebruik het woord homo gewoon, dat helpt om de negatieve bijklank te laten verdwijnen.
• Het hoeft niet meteen te gaan over seks (dat is afhankelijk van de leeftijd van je kind), het gaat gewoon over liefde tussen twee mensen.
• Doe niet alsof de halve wereld homo is – het is nou eenmaal niet standaard. Zeg bijvoorbeeld: ‘Het is niet raar, het is alleen anders dan je gewend bent.’
• Práát met je kind. Voorkom dat het gesprek ongemakkelijk wordt.
• Benoem niet alleen de verschillen, maar juist ook de overeenkomsten.

Top 5 ‘roze’ boeken

Het is ook goed als je kind verschillende gezinsvormen ziet. Niet iedereen heeft misschien een lesbisch stel in zijn vriendenkring, maar je kunt ook eens kijken naar de veelzijdigheid in boeken die je voorleest. Je moet er een beetje je best voor doen, maar ze komen er steeds meer: boeken die niet per se over het onderwerp gaan, maar waar wel homo-ouders, bonusmoeders of co-vaders in voorkomen.

1. De wens en de vaders (voor volwassenen)

   Sprankelend verhaal van single Sara met kinderwens. Ze gaat op zoek naar een homostel om mee te co-ouderen. Het gezin slaat zich een weg door vooroordelen, grappige misverstanden en hilarische situaties.In De wens en de vaders van schrijfster en kinderwenscoach Sara Coster komen de voordelen (en uitdagingen) van niet-traditionele gezinsvormen echt tot zijn recht. Het boek is openhartig, humoristisch en ontroerend tegelijk. Een must read voor alle single, lesbische en homoseksuele wensouders en iedereen die fan is van een meeslepend verhaal dat je raakt.

2. Hoera! Wij worden papa (vanaf 4 jaar)

   Een ongecompliceerd en positief verhaal voor jonge kinderen over twee verliefde beren die gaan trouwen en graag voor een kindje zouden zorgen. Het prentenboek Hoera, wij worden papa kan worden voorgelezen vanaf 4 jaar. De illustratrice heeft twee kleurplaten van de papa’s gemaakt, die hier gratis te downloaden zijn (klik op de plaatjes).

   Advertentie

3. Ik heb twee mama’s. Dat kan! (2- 5 jaar)

   De schrijfsters (Wendy en Eefje) waren als ouders op zoek naar een peuter/kleuterboekje waarmee hun dochter zichzelf in haar gezinssituatie kon identificeren. Het viel hen toen op dat er in de leeftijdscategorie van 2 tot 5 jaar maar weinig boekjes over het onderwerp ‘twee mama’s’ te vinden waren. Ze hopen dat Ik heb twee mama’s. Dat kan! veel wordt voorgelezen zodat kinderen leren dat er ook andere soorten gezin zijn.

   Lees ook: Lesbisch ouderschap, hoe zit dat?

4. Raar, maar waar (vanaf 4 jaar)

   Tom heeft twee vaders. Sommige kinderen in zijn klas vinden dit maar raar. Maar wat is ‘raar’ eigenlijk en is iedereen misschien niet een beetje ‘raar’?! In het kringgesprek komen daarbij heel verschillende onderwerpen aan bod; van broodje poep, gekke huisdieren tot aan homoseksualiteit. Aan de hand van de ‘gouden regels’ en veel humor laat de juf zien dat ieder kind op zijn eigen manier speciaal is en dat niemand gepest mag worden. Het boek Raar, maar waar leuk en laagdrempelig geschreven en geschikt voor kinderen van de onderbouw.

5. Mijn moeders zijn lesbisch en ik ben normaal (vanaf 12 jaar)

   Hoe is dat nou, als je twee moeders hebt in plaats van een moeder en vader? Bente heeft er nooit zo over nagedacht. Maar nu op de middelbare school komen dat soort vragen ineens in haar op. Wie zou haar vader zijn? Hoe weet je of je zelf hetero bent? En hoe moet ze met die rare moeders thuis dealen? Mijn moeders zijn lesbisch en ik ben ook normaal is een vlot geschreven verhaal waar veel problemen (puberteit, lesbische moeders, afwezige vader, nieuwe school, verhuizen) tegelijk aan de orde komen. Voor kinderen in de pubertijd hele herkenbare thema’s.