Laten we dit vooropstellen: jij kunt zelf natuurlijk het beste beoordelen of je kind wakker kan blijven tot middernacht. Vanaf een bepaalde leeftijd zal hij dat vast graag willen, maar de kans is groot dat hij het (nog) niet volhoudt. Meestal is het vanaf een jaar of 7, 8 prima te doen, zonder gehuil en geruzie van moeheid.
Wanneer kan je kind opblijven met oud en nieuw?
Baby's en peuters kun je beter laten slapen. Zolang kinderen nog niet oud genoeg zijn om te beseffen wat er gebeurt rond de jaarwisseling, is het verstandiger ze lekker in hun bed te laten doorslapen.
Als je kleuter nog niet de hele avond kan of wil opblijven, is er een alternatief: iets voor middernacht wakker maken. Maak er duidelijke afspraken over, samen met je kind. En begin op tijd met wakker maken, want als je kinderen uit hun diepe slaap haalt, kunnen ze misselijk en chagrijnig zijn.
Dan willen ze misschien dat je ze laat slapen, maar is hun 'kater' de volgende ochtend des te groter. Want: je had het beloofd. Dus ook al ligt je kind om tien voor twaalf heerlijk te slapen, maak hem toch wakker als je dat hebt afgesproken. Als je je niet aan je woord houdt, kan dat voor je kind namelijk voelen als onrecht.
Slaapprofessor: 'Met opblijven wordt het er niet gezelliger op'
Ton Coenen, emeritus-hoogleraar biologische psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en auteur van Het slapende brein, vindt dat je niet te veel moet rommelen met de slaaptijden van je kind, ook al is het feest. Hij vindt wakker maken of opblijven geen goed idee.
Goeie vraag: Hoeveel slaap heeft een schoolgaand kind nodig?
'Het controlemechanisme van de slaap in je hersenen reageert op de biologische klok en maakt je lichaam klaar voor de slaap. Alles gaat dan een standje lager, zelfs je lichaamstemperatuur. Als je kind stress heeft, wordt dat proces verstoord. Datzelfde gebeurt als je hem langer laat opblijven dan normaal. En hij wordt er vaak niet gezelliger op.'
Een uurtje of twee later naar bed vanwege een uitgebreid diner is geen probleem, maar zorg dat je kind dan wel meteen na het toetje in bed ligt. Dat is helemaal niet zo ongezond als veel mensen denken, het spijsverteringsproces doet het juist prima tijdens de slaap.'
Orthopedagoog: 'Haal je kind er lekker bij'
Barbara Arbesser is orthopedagoog en heeft zelf warme herinneringen aan hoe zij als kind vlak voor twaalf uur uit bed werd gehaald: 'Slaperig beseffen dat dit een belangrijk moment is en dat ik daarbij hoor. Daarom zeg ik: haal je kind er lekker bij!'
Bekijk ook: Zo vier je oud en nieuw met kinderen: samen nieuwe tradities maken
Pedagoog: 'Niet dwingen om naar bed te gaan'
Pedagoog en oud-onderzoeker aan de Universiteit Utrecht Bas Levering: 'De betekenis die de jaarwisseling voor volwassenen heeft – terugblikken op het afgelopen jaar, goede voornemens voor het komende jaar – heeft het voor kinderen niet.
Tijdsbesef moet zich ontwikkelen, dat krijgen ze pas in de hoogste groepen van de basisschool. Maar ze vinden het natuurlijk wel een spannende, bijzondere avond. Ik zou ze niet in bed dwingen als ze er graag bij willen zijn.'
Trek je eigen plan
Kortom: allemaal verschillende richtlijnen en meningen. Maar bedenk je ook dat het meestal de simpele dingen zijn die een fijne herinnering voor je kind worden. Zoals samen poedersuiker over de oliebollen strooien, een spelletje doen, liedjes zingen of een traditionele oudejaarsavond-familiefoto maken. En natuurlijk heel hard roepen: 'Gelukkig nieuwjaar!' Of dat nou om acht uur 's avonds of om middernacht is.
Lees ook: Wat als je kind bang is voor vuurwerk?
Bang voor vuurwerk
Peuters en kleuters kunnen flink schrikken van de plotselinge harde geluiden van vuurwerk. Ze snappen niet waar de knallen vandaan komen. Een kind dat bang is, heeft er niets aan als zijn ouders zijn angst bagatelliseren en hem gerust proberen te stellen met 'het is maar vuurwerk'. Voor een kind is het nu eenmaal eng. Neem dat serieus, bang zijn mag. Aan de andere kant: ga als ouder ook niet te veel mee in de angst, want dan kunnen de angstige gevoelens alleen maar erger worden. Heb je zelf angst voor vuurwerk, laat dit dan zo min mogelijk blijken.
Extreem bang voor vuurwerk
Is je kind extreem bang, wil hij niet naar buiten of naar het vuurwerk kijken? Blijf dan binnen, zet een film op, speel een spelletje, kortom: leid hem af. Het is niet erg als hij wel íets van het vuurwerk meekrijgt: zo kan hij er in een ontspannen sfeer aan wennen.
Bekijk ook: Zo vier je oud en nieuw met kinderen: samen nieuwe tradities maken
