Van verhulde babybuik naar de crop tops van Rihanna: zo is de zwangerschapsmode veranderd

Gehuld in micro short en doorzichtige jurken toont de zwangere popster Rihanna haar zwangere buik in volle glorie aan de buitenwereld. Honderd jaar geleden trokken zwangere vrouwen zich juist terug en waren ze voor de mode een vergeten groep. Historicus en journalist Rebecca Laurey duikt in de geschiedenis van de zwangerschapsmode.

Lichte paniek. Dat gevoel had ik in de zomer van 2019 toen ik ontdekte dat ik voor het eerst zwanger was. Ik woonde destijds met mijn man in New York en ons appartement had geen ruimte voor een babykamer. Bovendien wisten we nog niet of we terug naar Nederland zouden komen voor de bevalling. Toegeven aan een nesteldrang lukte dus nog niet. Wat ik wel kon doen, en dat is iets dat me goed ligt gezien mijn achtergrond in de mode, was voorbereidingen treffen voor mezelf. Want die buik begon te groeien en mijn broeken gingen op een gegeven moment echt niet meer dicht.

Lees ook: Zwangerschapskleding: wat heb je nodig?

Generiek en saai

Mijn eerste plan was om te gebruiken wat al in mijn kast lag. Ik draag graag oversized kleding dus dat moest wel goed komen. Richting de winter bleek dat ik mijn zwangerschap daar niet mee ging uitzingen. Zelfs mijn wijdste broeken moest ik dichtbinden met haarelastiekjes. Dus ging ik op zoek naar een comfortabele oplossing, zonder er de resterende maanden bij te lopen als zogenoemde slons. Wat mij betreft is dat namelijk het effect dat de meeste zwangerschapskleding op mij heeft. Het voelt heel generiek en soms ronduit saai aan, uitzonderingen daargelaten.

Die zoektocht kwam voor mij uit op zachte leggings van Uniqlo, die helemaal over je groeiende buik passen, en op beha’s een maat groter dan normaal. Erg creatief was het niet. Ruim twee maanden voor de bevalling van mijn zoontje kreeg ik van een vriendin nog wat zwangerschapsbroeken, maar om nou te zeggen dat ik die veel gedragen heb? Misschien stelde ik te hoge eisen aan mijn outfits of was er echt niet veel fatsoenlijks op de markt.

Het concept zwangerschapsmode fascineert me sindsdien. Er leuk uitzien is misschien niet het allerbelangrijkste tijdens een zwangerschap, maar een leuk en lekker zittend pakje kan absoluut voor extra zelfvertrouwen zorgen in een periode dat je lichaam enorm verandert.

Lees ook: 14x de mooiste zwangerschapskleding voor najaar en winter

Rihanna: in volle glorie

Je buik verstoppen hoeft in ieder geval niet meer, zo heeft Rihanna tijdens haar zwangerschap laten zien. De popster, modemagnaat en wereldwijd fenomeen legde een bom onder historische vooroordelen over zwangere lijven. Met de kleding die ze droeg – en vooral met wat ze níét droeg. Gehuld in micro short, doorzichtige jurkjes en crop tops, was haar zwangere buik tijdens vrijwel al haar publieke optredens, weer of geen weer, gewoon ontbloot. Vol trots, en waarom ook niet?

Ze was niet de eerste bekende naam die haar zwangerschap en buik in volle glorie aan de buitenwereld toonde – denk aan Demi Moore en Beyoncé. Mode-activist en journalist Janice Deul omschreef dat vorig jaar april in Trouw als volgt: ‘Het toffe is dat zij zich niet laat beperken doordat ze zwanger is. Niet ondanks haar buik, maar juist door haar zwangerschap voelt ze zich sexy. Haar buik is ook de hele tijd bloot, of versierd met kettingen en parels.’

Lees ook: 10x goede voedingsbh die ook nog mooi is

De geschiedenis

Hoe anders was het honderd jaar terug. In de eerste helft van de vorige eeuw en ver daarvoor trokken vrouwen in verwachting zich terug uit het publieke leven. Ze sloten zich zelfs het liefst thuis op. Volgens het Deventer Dagblad van 17 februari 1958 waren zwangeren voor de mode destijds de ‘vergeten vrouw’. Daar kwam rond de jaren zestig verandering in. Net als met zo veel andere taboes die rond die tijd werden doorbroken. Het was de tijd van vrijheid en jezelf zijn, als zwangere vrouw hoefde je je niet meer te verbergen en er kwam speciaal ontworpen zwangerschapskleding. Maar bovenal: keus.

Wat mij betreft voelt zwangerschapskleding nog steeds vrij traditioneel aan. Toch heeft de introductie van positiekleding zwangere vrouwen uit hun isolement gehaald. Bevrijd zelfs, zo schrijft de Tilburgse Courant op 24 mei 1962. Het wordt in het artikel een ‘opmerkelijk verschijnsel van de laatste jaren genoemd’ dat de vrouw die een baby verwacht ‘daar voor het oog van de wereld recht voor uit komt’. Revolutionair als je het mij vraagt.

Het werd belangrijk dat de vrouw zich goed voelde in de kleding die ze droeg schrijft de Leeuwarder Courant in 1965. ‘Wanneer ze in de spiegel kijkt, wil ze geen verschijning in een vormloze onpersoonlijke jurk zien maar een verschijning die goed, fris en zo mogelijk modieus is gekleed.’ Een opvallend voordeel voor de fabrikanten van ‘prenatale mode’ was volgens de journalist van het artikel dat ‘de gewichtstoeneming door goede voeding, juiste voorlichting en medische verzorging aanmerkelijk minder is dan vroeger’.

Zelf maken in de seventies

Naarmate de jaren en decennia verstreken, bleven zwangere vrouwen steeds vaker en langer doorwerken, waarbij dus ook de kledingbehoefte veranderde. Er kwam steeds meer keus in model, stof, prints en kleur. Het accent van zwangerschapsmode verschoof langzaam. Van versiering aan de hals, schouders of sluiting om de aandacht af te leiden van de buik in de jaren zeventig, naar het steeds meer laten zien en vieren van de buik, al dan niet bedekt.

Mijn moeder vertelde dat zij zich eind jaren tachtig en gedurende de jaren negentig, tijdens haar acht (!) zwangerschappen, vooral hulde in grote bloemetjesjurken en af en toe een tuinbroek. Bikini’s waren uit den boze, zwangere vrouwen droegen badpakken met zo’n groot los stuk stof, niet heel flatterend, zodat je buik er lekker in kon groeien. Veel van die kleding maakte ze zelf, want geld voor de nog steeds vrij kostbare ‘positiekleding’ had ze niet. Ze maakte veel gebruik van sjaals en brede banden om haar buik, ter ondersteuning maar ook om het bijzondere van het zwanger zijn te benadrukken.

Lees ook: Aan de slag! Met deze tips brei of naai jij zelf toffe kleding voor je kind

Jezelf zijn en blijven

De traditionele perceptie van hoe een zwangere vrouw eruit zou moeten zien, heeft nog steeds zijn weerslag. Deul legt uit in Trouw: ‘We kennen allemaal voorbeelden van vrouwen die zichzelf een beetje lijken weg te poetsen tijdens hun zwangerschap. Rihanna laat zien dat je je niet in een keurslijf van maatschappelijke verwachtingen hoeft te laten persen. Zij droeg vóór haar zwangerschap ook graag dingen met glitter of die veel huid lieten zien. Ze is nog steeds dezelfde persoon en dus is haar stijl ook niet veranderd.’

En ik sluit me daar volledig bij aan. Zwanger of niet, je mag jezelf zijn en hoeft niet bang te zijn daarvoor uit te komen. Als dat betekent dat je een grote collectie zwangerschapskleding aanschaft, omdat je dat nou eenmaal comfortabel vindt: vooral doen. Hetzelfde geldt voor de vrouwen die besluiten helemaal niets aan hun kledingstijl te veranderen en gewoon de items uit eigen kast of die van de partner te gebruiken. Of diezelfde kleding een maat groter aan te schaffen.

Net als Rihanna, hoeven wij zwangere vrouwen ons niet te laten definiëren door onze zwangerschap. Het is een onderdeel van onze identiteit, maar bepaalt niet wie we zijn. Dat betekent uiteraard niet dat we nu allemaal met de buik front en center de straat op moeten, maar hoe leuk is het als we onszelf wat vaker durven laten zien?  Of we nu een baby krijgen of niet.

Zelfverzekerd

Nu ik een paar maanden verwijderd ben van het krijgen van ons tweede kind, denk ik dat ik er eindelijk uit ben wat werkt voor mij. De leggings zijn terug in de roulatie. En nee, je zal geen zwangerschapsjeans of topjes meer in mijn kast vinden. Gelukkig valt het einde van mijn tweede trimester en volledige derde trimester in de lente. Ik ga voor losse, dunne jurken, daar voel ik me lekker bij. Ik zal mijn buik zeker vaker laten zien dan bij mijn eerste zwangerschap, ik voel me nu een stuk zelfverzekerder dan toen. Absoluut geïnspireerd door Rihanna ga ik mijn buik de aandacht geven die ik vind dat ie verdient. Wanneer ik me daar goed bij voel.

Tekst: Rebecca Laurey. Beeld: Getty Images