Voor oudersJij als ouder

De kinderen van Elianne waren met 1,5 jaar zindelijk, zo lukt het jou ook (en het scheelt 300 kilo luierafval per jaar)

Getty Images
Getty Images
Leestijd 6 minuten
Lees verder onder de advertentie

Vroeger gingen dreumesen al rond hun eerste jaar zelf naar het potje. Elianne Leeffers (42) uit Den Haag hoopt met haar start-up De Pot Op kinderen weer eerder uit de luiers te krijgen. Ze wil, zoals ze het zelf omschrijft, de wereld veroveren met haar bedrijf.

Nederland is pas het begin voor Leeffers. Ook in Europa en Amerika hoopt ze met De Pot Op voor een 'luierrevolutie' te zorgen in gezinnen en kinderopvangcentra. Niet alleen goed voor het milieu, ook handig voor ouders en de kinderen zelf.

Lees ook: Kinderarts: zo wordt je kind in drie dagen overdag zindelijk (en deze items gaan je helpen)

Lees verder onder de advertentie

Ondernemen met een goed doel

Tot een paar jaar geleden zag het leven van de Haagse er echter heel anders uit. De veertiger was werkzaam in het bedrijfsleven, bij een olie - en gasmaatschappij. Aan het begin van de coronapandemie kwam ze thuis te zitten met haar drie kinderen en had ze nog zwangerschapsverlof.

Naast haar werk zette ze de stichting Groente & Fruitbrigade op die groente en fruit inzamelt en doneert aan de Voedselbank. 'Ik merkte dat ik het fantastisch vond om iets van de grond af op te bouwen', zegt Leeffers. 'Ik wilde ondernemen met een goed doel. Ik merkte ook dat mijn werk niet meer paste bij mijn leven.'

Elke week bracht ik wel weer een vuilniszak vol luiers weg, dat was echt bizar

Elianne Leeffers De Pot Op

Leeffers ging nadenken. Wat zou een passende onderneming voor haar kunnen zijn? 'Mijn jongste zat destijds in de luiers. Al dat afval, daar moest ik wat mee. Elke week bracht ik wel weer een vuilniszak vol luiers weg, dat was echt bizar.' Een kind dat wegwerpluiers gebruikt, zorgt voor zo'n 300 kilo afval per jaar.

Lees verder onder de advertentie

In Nederland resulteert dit jaarlijks in een luierafvalberg van zo'n 140 miljoen kilo, aldus De Pot Op. Daarnaast kan een te late zindelijkheidstraining een verhoogde kans geven op problemen als constipatie en bedplassen.

Zindelijk met 1,5 jaar

De Haagse zag geen heil in bijvoorbeeld wasbare luiers. 'Op een gegeven moment bedacht ik me dat mijn kinderen met 1,5 jaar al zindelijk waren. Als ik dat aan mensen vertelde, kreeg ik veel reacties. Dat dat toch niet kon, of veel te vroeg was. Ik wist dat ik daar mee verder moest.'

De Pot Op was geboren. Leeffers schreef een gids op basis van eigen ervaringen en begon een Facebookgroep. Daarin kreeg ze zoveel reacties, dat ze merkte dat het inderdaad een probleem was. 'Je kan echt veel luiers uitsparen als je die gemiddelde leeftijd naar beneden haalt. Het verleden laat zien dat dat kan.'

Lees verder onder de advertentie

Raar aangekeken

'Luiers werden in de jaren dertig met de hand gewassen. Reken maar dat jij daar als niet-werkende moeder meer tijd aan kwijt bent dan aan het zindelijk maken van je kind. Na de opkomst van de wegwerpluier viel die noodzaak weg. Je ziet met die opkomst de leeftijd stijgen.'

In westerse landen, in ieder geval. Bij meer dan 50 procent van de wereldbevolking zijn kinderen rond de 1 jaar zindelijk. 'Als jij in Afrika een kind van 3 jaar nog in luiers heb, word je raar aangekeken.'

Vroeger moesten ouders de stoffen luiers wassen. Dat was ongelooflijk veel werk

Bas Levering Pedagoog

Die latere zindelijkheid in Nederland komt volgens pedagoog Bas Levering inderdaad doordat ouders tegenwoordig minder tijd nemen voor de training én door de invoering van de wegwerpluiers. 'Kinderen voelen daardoor geen nattigheid. Op die manier is er ook geen aanleiding om zindelijk te worden. Vroeger moesten ouders de stoffen luiers wassen. Dat was ongelooflijk veel werk. En daardoor een echte, directe aanleiding om hun kind op een goed moment zindelijk te maken. Maar daar moet je wel aandacht aan besteden, anders red je het niet en gaat het iedere keer weer mis.'

Lees verder onder de advertentie

Getest: de beste luiers van dit jaar

Niet te vroeg, niet te laat

Daarnaast moet het kind natuurlijk ook zijn sluitspier kunnen bedienen. 'Die zenuwen moeten rijpen. Voor sommige kinderen is dat pas na veertien maanden. Eerder moet je er zeker niet aan beginnen.'

Elk kind is anders en is op een ander moment klaar om zindelijk te worden. Volgens het Centrum voor Jeugd en Gezin zou een kind lichamelijk met 1,5 al klaar zijn om ermee te beginnen. Rond 3 jaar zijn de meeste kinderen overdag zindelijk. Wanneer je kind naar de basisschool gaat, wordt verwacht dat hij geen luier meer heeft.

Lees verder onder de advertentie

Volgens Levering is het vooral belangrijk om voorzichtig om te gaan met de zindelijkheidstraining. Niet te vroeg, niet te laat. 'Er kan natuurlijk van alles misgaan in de opvoeding als ouders er niet op een soepele manier mee omgaan. Maar specifieke gevolgen op de langere termijn zijn er niet als je kind bijvoorbeeld wat later dan gemiddeld zindelijk is. Je moet het gewoon proberen.'

Signalen herkennen

Een kind kan signalen afgeven als hij klaar is voor zindelijkheid. Als ze bijvoorbeeld een uur lang hun plas op kunnen houden, of als ze ontlasting hebben op voorspelbare tijden. Met de app van De Pot Op kunnen ouders dit testen. Daarnaast worden tips gegeven over hoe je de training aanpakt. Er kunnen ervaringen worden gedeeld én er kan met experts gepraat worden. 'De app neemt je helemaal bij de hand', aldus Leeffers. 'Het is haast een zindelijkheidstrainingscoach in je broekzak.'

De overige software, zoals een e-learning, is voor kinderopvangorganisaties waar de Haagse steeds meer mee samenwerkt. 'Je moet goed samenwerken met de kinderopvang als je je kind zindelijk wilt krijgen. Als je kind weer een luier op de opvang aankrijgt bij een ongelukje, werkt het niet. In 2023 begonnen we met een pilot met Partou en sindsdien werken we met steeds meer kinderopvangorganisaties samen. Dat bevalt.'

Lees verder onder de advertentie

Onlangs haalde De Pot Op een investering van 350.000 euro op. 'Daarmee kunnen we ons product verder ontwikkelen. Door bijvoorbeeld AI, waarmee je specifiek individuele adviezen kan geven. En we hopen meer opvangcentra te bereiken. In Nederland en daarbuiten. Want de meest duurzame luier is helemáál geen luier.'

Drie tips van Elianne Leeffers voor zindelijkheidstraining

1. Je hoeft niet te wachten tot je kind interesse gaat tonen in potje of wc. Er zijn andere signalen waar je op kunt letten om te weten of je kind klaar is om zindelijk te worden. Bijvoorbeeld dat je kind kan lopen, of dat de luier na het middagslaapje droog is.

2. Heeft je kind een ongelukje? Zie het als een leermoment. Word niet boos, maar blijf positief en rustig. Zeg bijvoorbeeld: 'Het is niet erg dat je in je broek geplast hebt. We gaan een schone broek aandoen en dan volgende keer weer proberen om op het potje te plassen.'

3. Laat je kind bellenblazen als hij op het potje zit. Dat helpt met het ontspannen van de bekkenbodemspieren.

Lees verder onder de advertentie