Mijn zoon van anderhalf zit in de ik-smijt-met-alles-fase. Duplo, auto's, bekers melk en stukken brood vliegen me om de oren. Mijn reflexen zijn inmiddels zo scherp dat ik alles wat er naar me toe wordt geworpen, afweer met mijn hand.
Mijn vriend en ik doen er alles aan om hem dat gooien af te leren, met wisselend resultaat. Want soms lukt het hem om de blokjes op de grond te leggen, met de auto te rijden en de bal te gooien - een boodschap die we zo'n honderd keer per dag herhalen.
Toch winnen de impulsen van onze dreumes het vaak van dat wat we hem proberen bij te brengen, met wanhoop bij ons (zijn ouders) tot gevolg.
Gooi-fase is volstrekt normaal
Ik bel opvoedcoach Valerie Ritchie voor advies en word meteen gerustgesteld. Volgens haar is deze gooifase volstrekt normaal en komt het bij vrijwel iedere 1-jarige voor. Wel zijn er factoren die invloed hebben op de intensiteit van de neiging tot het betere gooi- en smijtwerk. Daarnaast kunnen kinderen om verschillende redenen met spullen gooien. 'Als een dreumes in de ik-gooi-met-alles-fase is aanbeland, is het belangrijk om de reden te achterhalen.'
Lees ook: De ontwikkelingsfases van je kind: welke zijn er?
Gooien omdat een kind overprikkeld is
De eerste reden die ze noemt, is gooien omdat een kind overprikkeld is, maar hoe weet je dat? 'Bedenk hoe intensief het leven van je kind is,' oppert Ritchie. 'Krijgt hij veel prikkels te verwerken en zou het kunnen dat hij moeite heeft met het verwerken van die informatie?'
Ik denk aan mijn zoon. De dagen waarop hij naar de opvang gaat zijn intenser dan de dagen die hij met mij en/of zijn vader doorbrengt. En juist na een dagje op de opvang, vliegt het speelgoed thuis vaak door de lucht.
'Als een kind met spullen gooit omdat hij overprikkeld is, is het belangrijk dat je daar als ouder begrip voor hebt,' zegt Ritchie. Dat betekent volgens haar niet dat ik al dat gooien moet toejuichen, of er niets van hoef te zeggen, maar wel dat ik rustig moet blijven.
'Benoem de gevoelens van je kind: het was een drukke dag hè volgens mij is het je allemaal even te veel. Vertel hem op een neutrale toon dat hij niet met de auto mag gooien, maar dat hij daar wel mee mag rijden op het tapijt en geef hem een bal als alternatief om mee te gooien.' Daarnaast adviseert ze me om op zo'n moment het aantal prikkels te verkleinen en een rustige activiteit te doen, zoals een boekje lezen.
Lees ook: Zo weet je of je dreumes stress heeft
Gooien uit nieuwsgierigheid
Een veelvoorkomende reden waarom dreumesen gooien, is volgens de opvoedkundige nieuwsgierigheid. 'Een kindje kan veel leren van zo'n worp: maakt het geluid, komt er iets uit, blijft het heel of valt het uit elkaar, hoe reageren mijn ouders?'
Die gooi-motivatie herken ik meteen. Mijn zoontje doet het door zijn beker op de grond te smijten, de salto met zijn blik te volgen en te spelen met de melk op de grond. Vervolgens houdt hij de beker op zijn kop om te kijken of er misschien nog meer uit komt.
'Gooien met die bedoeling is belangrijk en leerzaam, omdat hij er motorische vaardigheden mee oefent,' zegt Ritchie. Ze adviseert om hem niet te remmen in zijn nieuwsgierigheid. Wel spoort ze me aan om een grens te trekken door te zeggen: bekers zijn om uit te drinken en niet om mee te gooien, en hem daarna een alternatief te bieden. 'Laat hem iets anders ontdekken en doe dat samen.'
Gooien om emoties te uiten
Ook kan de behoefte om emoties te uiten een motief zijn om te gooien. 'Een klein kind kan nog geen woorden geven aan wat hij voelt, maar jij kan dat wel.'
Weer denk ik aan mijn dreumes, die nog wel eens gefrustreerd is over het feit dat iets wat hij wil, nog niet lukt. Bepaalde blokjes aan elkaar klikken, bijvoorbeeld. Dan wordt hij boos en smijt ze door de woonkamer.
'Zeg in zo'n geval: ik zie dat je boos bent omdat je deze blokjes op elkaar wilt zetten. Ik snap dat dat heel vervelend is, en kijk - en dan doe je het voor - op deze manier lukt het wel,' raadt Ritchie aan.
Gooien om aandacht te vragen
Kinderen kunnen ook gooien om aandacht te vragen. Volgens Ritchie is dat de "gevaarlijkste" motivatie, omdat het zal blijven gooien als het merkt dat hij zijn doel (het krijgen van aandacht) bereikt.
Ik vermoed dat mijn eigen dreumes dit doet wanneer hij er een spelletje maakt van om stukjes brood op de grond te gooien, die ik dan steeds weer oppak.
Volgens Ritchie is het bij gooien-om-aandacht extra belangrijk hoe je reageert. 'Benoem dat het eten nu op de grond ligt en vraag hoe hij dit gaat oprapen, betrek hem bij het probleem en de oplossing zonder de gebeurtenis te veel aandacht te geven.' Daarnaast zegt ze dat het belangrijk is om de behoefte aan aandacht op te pikken en hem op een ander moment, op een andere manier extra aandacht te geven.
Gooien omdat anderen het doen
Tot slot speelt het voorbeeld dat een kind krijgt een rol. 'Als zijn ouders, broertjes of zusjes of kinderen op de opvang gooien, dan is de kans groot dat hij dat kopieert,' stelt Ritchie. Ik moet een beetje lachen, omdat ik ook dit herken. Een tijdje lang gooiden mijn vriend en ik de zak met vieze luiers over de balustrade van de trap naar beneden. Onze zoon deed dat na, door zijn knuffels over de rand te gooien. Het duurde even voordat het kwartje viel dat hij dat van ons had geleerd. Sinds wij niet meer gooien, gooit ook hij niet meer.
Samengevat, draait het dus allemaal om het achterhalen van de motivatie van het gooien en het geven van een gepaste reactie. 'Maar,' waarschuwt Ritchie, 'Verwacht geen wonderen en heb reële verwachtingen.' Volgens haar zal ik de boodschap eindeloos moeten blijven herhalen voordat hij zijn gedrag ook echt aanpast. 'Blijf in alle gevallen rustig en consequent,' drukt ze me op het hart.
'Natuurlijk is het vervelend als een kind gooit, maar vergeet niet dat hij het vaak doet om iets te leren. Heb daar als ouder begrip voor en besef: het is nooit een persoonlijke aanval.'
/ab7a70c0af0144308962a8f6a72be7ef/image.jpg)
/6b669aa0e53a4f45915516b9fc4f9376/image.jpg)
/c11552bee65a4b7e906523a5b983bf99/image.jpg)
/e0366905e0a343229f29aa18891e3fe3/image.jpg)
/f2e2f00de534481cad750bf59a4b892b/image.jpg)
/4dc9f682a743483fb6bb8c94dbd46fcd/image.jpg)
/fb9507163c4a4b76be9ae93d7c7b3149/image.jpg)
/d1effc5254ef49cb8f3aa50e88869bf2/image.jpg)
/94b273bfd30d495d9b4c64a560b03d46/image.jpg)
