Sinds 2010 is het geboortecijfer in Nederland aan het dalen. In dezelfde periode zijn de huizenprijzen sterk gestegen, waardoor het lastiger is geworden voor jongvolwassenen om een betaalbare, kindvriendelijke woning te vinden. Deze twee ontwikkelingen lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden, stelt Van Wijk.
In regio's waar de huizenprijzen het sterkst zijn gestegen nam het geboortecijfer het meest af. Dit wijst erop dat de stijging van de huizenprijzen een belangrijke rol speelt in de daling van het geboortecijfer.
Dalende trend
Het geboortecijfer is in de afgelopen vijftien jaar sterk gedaald in Nederland. Waar in 2010 nog 184.000 kinderen werden geboren, waren dat er in 2022 slechts 168.000. Het kindertal per vrouw is afgenomen van 1,80 in 2010 tot 1,49 in 2022. Voorlopige cijfers voor 2023 laten een verdere daling zien naar 1,43 kinderen per vrouw. Dit is het laagste geboortecijfer sinds de Tweede Wereldoorlog.
Van Dijk onderzocht de cijfers van veertig regio's in Nederland tussen 2010 en 2022. In de regio Groot-Amsterdam, waar de koophuizen de laatste jaren het hardst zijn gestegen, nam het gemiddeld aantal kinderen tussen 2010 en 2022 af van 1,64 per vrouw naar 1,23 (een verschil van 0,41). Ook in Den Haag is zo'n verband zichtbaar. In Zuid-Limburg, waar de woningmarkt minder verhit is, daalde dit aantal veel minder hard: van 1,53 naar 1,34 gemiddeld per vrouw (een verschil van 0,19).
Lees ook: Nieuw record: nooit eerder werden in Nederland zo weinig baby's geboren als in 2023
Ook andere redenen
Krapte op de woningmarkt en stijgende huizenprijzen maken het lastig voor jongvolwassenen om een betaalbare woning te vinden die geschikt is voor het krijgen van kinderen. Bovendien zijn zij vaak een groot deel van hun inkomen kwijt aan woonlasten, waardoor ze minder geld overhouden om te investeren in eventuele kinderen. Als reactie hierop zouden zij het krijgen van kinderen uitstellen of zelfs afstellen.
Er zijn ook andere redenen voor jongeren om geen kinderen te krijgen, of er later aan te beginnen. Daar wordt ook onderzoek naar gedaan. Ze zouden minder stabiele relaties hebben en last hebben van de toegenomen onzekerheid door de flexibilisering van de arbeidsmarkt.
Lees ook: Jongeren twijfelen over kinderwens door onzeker inkomen, klimaatstress en oorlogen
