Soraja Haakmat (35) is samen met Sergio. Soraja heeft uit een eerdere relatie dochters Shanillia (15) en Janelle (13), Sergio heeft zoon Jahlay (14) uit een vorige relatie. Samen kregen ze vier maanden geleden dochter Nayéli.
Onzeker over haar en huidskleur
Bij het zien van Soraja en haar prachtige gezin gaan je ogen direct naar dat geweldige haar. Mooie, opvallende krullen. Een tijdlang waren Soraja en haar meiden helemaal niet trots op hun haar. Dat moest steil, zoals ze het overal om zich heen zagen. En als we het hebben over steil haar, hebben we het niet zomaar over een haarstijl. Het gaat dieper dan dat. Was ik maar wit, dan was het allemaal een stuk makkelijker, dacht Soraja als het enige zwarte meisje op school. Toen ze merkte dat haar dochters óók onzeker werden over hun haar en hun huidskleur, greep ze in.
Lees ook: 8 tips om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten
Kammen is een drama
'Shanillia was 4 jaar toen ze op een dag niet met me naar buiten wilde. "Ik wil niet in de zon, dan word ik nóg zwarter." Dat had een kind op school haar verteld. Ik schrok, begint dit nu al? Ik herkende het van toen ik klein was. Mijn broertje en ik waren vroeger de enige zwarte kinderen op school.
Ik voelde me er altijd anders, een buitenbeentje. Ik weet nog goed dat ik op het strand vol bewondering keek naar meisjes die gewoon de zee in konden. Ze kamden hun haar daarna twee seconden door, en dat was dat. Dat van mij mocht niet nat worden, het uitkammen zou een drama worden.
Tegenstrijdig
Op mijn negende mocht ik mijn haar steilen van mijn ouders: eindelijk zou ik erbij horen.' Dit steilen gebeurt met een zeer chemisch middel. Vorig jaar werd een link gevonden tussen dit middel en baarmoederkanker. Toch is het nog steeds verkrijgbaar en wordt het nog veel door vrouwen wereldwijd gebruikt.
'Mijn moeder deed het, mijn oma deed het: ik vond het de normaalste zaak van de wereld.' Dat veranderde door vragen van haar dochters Shanillia en Janelle, toen nog een kleuter en een peuter. '"Mama, jouw haar is zó mooi, waarom is dat van ons zo lelijk?" Als ik uitlegde dat hún haar juist prachtig was, voelde dat tegenstrijdig. Als ik het zo mooi vond, waarom steilde ik het mijne dan?'
Lees ook: Waarom is de ene baby kaal en heeft de andere een bos haar?
De schaar erin
Om een statement te maken naar haar meiden, stopte ze ermee. Dat lijkt een kleine beslissing: een andere coupe. Maar voor Soraja kwam het neer op het omarmen van dat deel van zichzelf waarvan ze lang vond dat het niet goed genoeg was. 'Eerst liet ik het uitgroeien, maar krullen bovenop en steil haar onderop: dat zorgde alleen maar voor enorme klitten. De schaar ging erin, alles eraf.
Ik vond het niets, ik zwiepte met haar dat er niet meer was. Ik kocht een pruik, maar hoe geloofwaardig was dat naar Shanillia en Janelle toe? Het was een heel proces, maar uiteindelijk begon ik het mooi te vinden. Drie maanden later knipte mijn moeder haar haar af, daarna al mijn nichtjes.
Inspirerend voorbeeld
Ik probeerde steeds meer met het haar van Shanillia en Janelle, om maar te laten zien hoe mooi hun krullen waren. Ik moest dat gevoel van minderwaardigheid keren. We keken zwarte YouTubers, zodat ze zichzelf zagen, en ik las boeken voor met zwarte kinderen in de hoofdrol. Black is beautiful-propaganda, haast. Zodat ze wisten dat zij óók de standaard zijn.
Ik deelde veel op sociale media; hun kapsels waren daar een groot onderdeel van. Ik wilde laten zien hoe mooi natural hair is, dat je er veel mee kunt en dat je met kapsels het zelfvertrouwen van je kinderen kunt opkrikken. Ik deelde tutorials en kreeg er steeds meer volgers op Instagram bij.'
Ruim 300.000 zijn het er inmiddels. Al die belangstelling resulteerde vorig jaar in het boek Versatility met 111 kapsels, met haar dochters als model. Een groot succes, vooral in Amerika, waar 75 procent van haar volgers woont. 'Nog elke dag krijg ik filmpjes toegestuurd van meisjes met een kapsel uit het boek. Dan ben ik zo trots. Dat mijn meiden en ik kunnen bijdragen aan een positief zelfbeeld van andere zwarte kinderen: dat is priceless.'
Hard studeren
Een boek, populair op Instagram, een prachtig gezin en een goede baan als jurist bij een groot bedrijf. Komen aanwaaien is dat succes niet. Zo studeerde de 19-jarige Soraja net een jaar toen ze zwanger bleek. 'Ja, dat was even schrikken. Ik denk dat ik nog nooit zo veel gehuild heb als toen. Ik schaamde me, vond dat ik mijn ouders had teleurgesteld en was bang voor hun reactie.
"Het komt goed, we gaan je helpen," zeiden ze meteen. Vol liefde en begrip. Er was één voorwaarde: ik moest wel mijn studie afmaken.' De relatie met haar vriend was niet stabiel, dus trok ze tijdens haar zwangerschap weer bij haar ouders in. 'Daar ben ik ook bevallen, met mijn moeder aan mijn zijde. Er waren dagen dat ik dacht: dit is niet te doen. Maar dan stond mijn moeder daar: "Geef haar deze nacht maar aan mij." En dan kon ik de ochtend erop de wereld weer aan.'
Best een idee: 15x cadeaus om opa en oma te bedanken voor alles wat ze doen
Haar geweldige vangnet
Een 'af-en-aan-situatie' noemt Soraja de relatie waarin ze zat. In de goede periode trokken ze bij elkaar in en werd Janelle geboren, maar uiteindelijk strandde de relatie definitief. Haar dochters waren toen 7 en 5 jaar oud. 'Voor hen bleef ik het proberen, maar op een dag knakte er iets bij mij: straks denken mijn meiden dat het normaal is om zo veel ruzie te maken. Ik moest er niet aan denken dat zij ooit met zo'n relatie genoegen zouden nemen.'
Soraja klopt weer bij haar ouders aan. Nu als een volwassen vrouw, met twee kinderen. 'Het voelde als falen. Mijn ouders steunden me opnieuw honderd procent. Ik was nu extra gedreven: ik ga mijn belofte waarmaken. Ik deed twee studies, Engels en rechten. Een beetje overcompensatie, maar ik had iets te bewijzen.' Nee, ze heeft niet het gevoel dat ze heeft moeten knokken voor waar ze nu is. Daar zou ze haar geweldige vangnet, haar ouders, mee tekortdoen.
'Als ik een tentamen had, stond er altijd wel iemand klaar om mijn meiden op te vangen. En ik ben een uitsteller. Als ik zes weken had om te leren voor een toets, was ik vijf weken vol met de meiden bezig om daarna alles in één week in mijn hoofd te stampen. Ook ontdekte ik dat er eerder zo veel energie naar mijn relatie ging dat ik voor mijn studie niet veel over had. Eenmaal uit elkaar was ik binnen een jaar afgestudeerd.'
Daten, daten, daten
Soraja maakte carrière, verdiende meer en verlangde naar een eigen huis voor haar en de kinderen. Maar de krapte op de woningmarkt maakte dat vrij lastig. 'Ik wist dat ik minstens 30.000 euro moest overbieden. Mijn ouders hadden de wens om op termijn te emigreren, dus stelde ik voor om hun huis te kopen. Die 30.000 euro gaf ik liever aan hen dan aan wildvreemden. Dat vonden ze goed, en zo hebben ze uiteindelijk nog een jaar bij mij gewoond. Nu huren ze hier verderop in de buurt een huis.'
Met haar leven weer wat op de rit vond Soraja haar zin om te daten terug. 'Heel veel te daten,' lacht ze. 'Het is niet zo dat ik de liefde random trof. Ik heb er echt moeite voor gedaan, moest mezelf steeds opnieuw openstellen. Ik heb nooit gedacht: dit wordt 'm niet meer, ik bleef uitkijken naar wie het dan wel voor mij zou zijn.'
Lees meer: Dit zijn de beste datingapps voor alleenstaande ouders
Schat van een vent
Dat bleek Sergio, een single vader met een zoon van toen 12 jaar. 'Een gezamenlijke vriend stelde ons aan elkaar voor. Hij kookte voor me en we hebben de hele avond over van alles gepraat. Het is fijn dat hij ook een kind heeft. Hij snapt dat je kinderen op de eerste plaats komen.'
Na drie maanden daten ontmoette Soraja Jahlay, de zoon van Sergio, een maand later maakten de mannen kennis met haar meiden. Ze aten samen, speelden een spelletje en het klikte. Tussen allemaal. 'Sergio is een schat van een vent, voor mij, voor iedereen in zijn omgeving. Alles gaat makkelijk tussen ons. Dit is wél het voorbeeld dat ik wil geven aan mijn dochters.'
One big happy family
Op 1 januari trok Sergio (en Jahlay drie weekenden per maand) bij Soraja in, eind januari hadden ze een positieve zwangerschapstest in handen. In de gang jubelden ze, stiekem, want alle kinderen zaten in de woonkamer op de bank. Met twaalf weken zwangerschap riepen Sergio en Soraja het gezin bij elkaar.
'We hadden een rebus gemaakt, het antwoord moest zijn: er groeit een wondertje in mijn buik. Daar deden ze toch een partijtje lang over, niet te doen. Toen het kwartje viel, waren ze allemaal zo blij. Hierna gedroegen ze zich ook ineens meer als broer en zussen. Sindsdien zijn we echt one big happy family.'
Kleine verbinder
Met z'n allen gingen ze naar de verloskundige en dansten ze in de tuin toen er roze confetti uit de ballon viel bij de gender reveal. Toen de bevalling begon, waren toevallig alle kinderen thuis. Ook Soraja's moeder was erbij. En zo werd ook Nayéli geboren in wat oorspronkelijk Soraja's ouderlijk huis is. Het kleine meisje verbindt iedereen nog eens extra met elkaar. 'De kinderen zijn helemaal verliefd op haar. Als een soort paparazzi hangen ze de hele dag boven haar te filmen. Totdat ze begint te huilen, dan zijn ze snel weg.'
Het ouderschap beleeft Soraja bewuster dan toen ze begin twintig was. 'Toen was het meer go with the flow. Ik handelde met iets als het op mijn pad kwam. Ik groeide eigenlijk tegelijk met mijn meiden op. Nu weet ik wie ik ben, wat ik wil overdragen.'
Sinds een maand is Soraja weer aan het werk, na haar verlof. Is dit het, haar big happy family? 'Ik zou er nog wel eentje willen. We hebben al vier kinderen, maar het leeftijdsverschil met Nayéli is zo groot dat ze alsnog als een soort enig kind opgroeit. Dus wie weet lukt het nog een keer.'
Je kunt Soraja volgen op Instagram: @shanillia26
Tekst: Mariska Schulte – Foto: Brenda van Leeuwen
