In de woning van Marlies Koers in Deventer is één ding duidelijk: er is sinds kort een gezinslid bij gekomen. Een box, Maxi-Cosi en een roze nijntjeknuffel sieren de woonkamer. Haar dochter is nu zes maanden.
Het gaat goed, vertelt ze. „Charlotte is een heel lief, blij en tevreden kind. Dus ik mag in mijn handen knijpen met zo'n zonnetje in huis."
Onvoorspelbare baan
Koers is mede-eigenaar van de praktijk Baren & Zo. In haar boeken Dagboek van een verloskundige en Sorry dat ik je wakker bel schrijft ze over haar spannende, ontroerende en onvoorspelbare baan. Beide boeken waren bestsellers, met respectievelijk 30.000 en 17.500 verkochte exemplaren.
Begin juni verschijnt haar nieuwe boek: Alles over zwangerschap, bevalling en kraamtijd. Een handboek voor aanstaande ouders, dat ze gedeeltelijk tijdens haar zwangerschap schreef. Vanuit die positie bekeek ze haar werk van de andere kant en realiseerde ze zich nog meer hoe belangrijk het is om beide ouders te betrekken.
Lees ook: Deze onderzoeker pleit er ook voor om de partner meer te betrekken tijdens de zwangerschap
Heb je daar een voorbeeld van?
,,Nou, brochures, folders en uitleg bijvoorbeeld. Als aanstaande moeder waren die allemaal op mij gericht, en niet op mijn man. Terwijl wij bewust samen hadden gekozen voor gezinsuitbreiding.
De baby- en verloskundebranche is toch wel een vrouwending. Dat vind ik niet meer van deze tijd. Want de aanwezigheid van een partner is zo belangrijk voor de hechting met het kind.
Kun je iets meer vertellen over het belang van de partner?
,,Steeds meer onderzoeken tonen aan dat een stabiele gezinssituatie, dus de beschikbaarheid van een moeder en een partner, veel invloed heeft op de lichamelijke en mentale gezondheid van kinderen. De eerste duizend dagen vanaf de geboorte zijn hierin leidend, wat begint al vanaf de conceptie tot het kind ongeveer 2 jaar is.
In die periode wordt alles vastgelegd op het gebied van groei, gezondheid en ontwikkeling van de baby. Dus wat er in de periode gebeurt, heeft impact. Dit omvat hoe je zwangerschap verloopt, hoe je bevalt, hoe je als gezin start, of je thuissituatie veilig is en of er genoeg ruimte is voor het kind om te spelen en zich te ontwikkelen.
Een partner hoeft er dus niet 'bij te hangen', zoals vroeger misschien werd gesuggereerd. De rol van de partner is groot, zowel tijdens de zwangerschap, de bevalling als de kraamtijd."
De redactie tipt: de beste boeken voor (aanstaande) vaders
Wat kun je als partner écht bijdragen tijdens een bevalling?
„Wat ik leuk vind, is dat partners de laatste jaren heel erg bezig zijn om bij te dragen. Bevallen is iets heel kwetsbaars en intiems. Als partner kun je supersteunend zijn in dat proces. Door haar hand vast te houden, haar rug te masseren, door te zorgen voor eten en drinken.
Maar ook door het bewaken van het proces. Want bevallen gaat eigenlijk heel goed als een vrouw ontspannen is en zich vertrouwd en comfortabel voelt. Als partner kun je zorgen dat zij in die positieve cirkel blijft; dus als het druk is op de verloskamer, zeggen: ik wil wat meer rust. Of het licht dimmen als de vrouw daar last van heeft.
De rol van de partner is dus cruciaal. Je weet nooit hoe een bevalling loopt, maar uit onderzoek blijkt dat een vrouw er beter op terugkijkt als zij zich gesteund heeft gevoeld."
Lees ook: 9 tips voor jou als partner tijdens de bevalling
Wat biedt je boek als het gaat om gezamenlijke voorbereiding tijdens de zwangerschap?
„Nou, bijvoorbeeld het thema prenatale screening. Dat zijn testen en onderzoeken om te zien of je kind een afwijking heeft. In mijn boek geef ik een aantal opdrachten om over dat thema door te praten.
Stel er komt uit de NIPT dat jouw baby het syndroom van Down heeft. Als je de zwangerschap zou uitdragen, hoe zien jullie dat voor je? Stel dat je de zwangerschap zou afbreken, wat voor gevoel heb je daar dan bij? De vragen zijn verkapte opdrachten om te toetsen of jullie hetzelfde vinden. Want dat hoeft natuurlijk niet."
Je schrijft ook over het 'push-and-pull-effect' in de kraamtijd. Wat is dat?
„Ja, dat is het effect dat je ziet bij de transformatie van vrouw naar moeder of van man naar vader. Het komt erop neer dat je enerzijds continu bij je kind wilt zijn, terwijl je brein dat anderzijds soms afwijst.
Want je mist bijvoorbeeld je oude leven. En soms denk je: oh, wat is dit heftig. Dat kunnen beide ouders ervaren. Alleen is daar heel weinig aandacht voor, terwijl het zo vaak voorkomt.
Iemand zei laatst: 'Het ouderschap is intens. Intens mooi. Intens bijzonder. Intens heftig'. Het is op alle vlakken intens. Dat heb ik nu zelf ook ervaren, en ik denk dat het goed is dat we het daar meer over hebben."
Lees ook: Doodop in de kroeg: waarom het soms lastig is je nieuwe leven als ouder te accepteren
Je hoort ook wel: eigenlijk kun je je niet voorbereiden op het ouderschap. Hoe kijk jij daar tegenaan?
„Als het gaat om het ouderschap ben ik het daarmee eens. Maar op het gebied van zwangerschap en bevalling zie ik dat anders. Daar helpt een goede voorbereiding wel degelijk.
Een op de vijf vrouwen in Nederland heeft een negatieve bevalervaring. Dat vind ik ongelooflijk erg. En dat is zonde, omdat een goede voorbereiding echt kan helpen. Ik kan niemand een droombevalling beloven, maar ik zie wel dat stellen die het 'op zich af laten komen' soms van een koude kermis thuiskomen."
Lees ook: Voorbereiding bevalling: waar moet je allemaal aan denken?
Zoals een spoedkeizersnede?
„Ja, dat is inderdaad een voorbeeld. Eén op de zes stellen in Nederland krijgt te maken met een keizersnede, maar ik merk regelmatig dat mensen het niet als een reële optie zien. En als het dan toch moet gebeuren, dan is dat natuurlijk best heftig.
Mijn boek is niet bedoeld om allerlei doemscenario's door te nemen maar wel om goed na te denken over beslismomenten. De 'brains-methode' is een mooi voorbeeld van hoe je, met bijvoorbeeld een arts, tot een weloverwogen keuze kunt komen.
In de methode kijk je naar behandelopties, de risico's, alternatieven en of er nog tijd is om te wachten. Dat voorkomt dat je als patiënt het gevoel hebt dat je alles maar moet ondergaan. En het verkleint de kans op negatieve gevolgen, zoals een postnatale depressie.
Wat hoop je met je nieuwe boek te bereiken?
„Ik zie het als verloskundige als mijn taak om bij te dragen aan toekomstige gezonde generaties. Want ik gun ieder kind en nieuwe ouders een gezonde start. Ook voor de maatschappij is het belangrijk. Als we daar gezamenlijk in investeren, dan kan het leiden tot dalende zorgkosten. Volgens mij hebben we dan een win-winsituatie."
/ea8907169e714878975d9199c14f07ac/image.jpg)
/65000318a0c4416c9264f7cdad7e18e4/image.jpg)
/fc71bfef20c748f89accad9ce712195f/image.jpg)
/332d3ca0ce7b49998c9a0733c15d4ebf/image.jpg)
/951ac3636a044ea59a9794c835dceba8/image.jpg)
/8cbfc8847beb420dba4d59304968673f/image.jpg)
/78eb15c0df9d4b6fbef7a16db615cebb/image.jpg)
/a3d6246b9c094e0e8fc6bb2fe8328083/image.jpg)
/3e608adbf9b04af8bc5725175677e06a/image.jpg)
