Op folders en websites voor aanstaande ouders, verloskundigenpraktijken en opvoedorganisaties staan meestal alleen foto's van moeders met kinderen. ,,Overal zien we het beeld dat de moeder de belangrijkste ouder is", zegt gezondheidswetenschapper Violet Petit-Steeghs, verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Vaders of andere partners staan tijdens de zwangerschap, maar ook in de eerste jaren na de geboorte, langs de zijlijn. ,,Veel moeders ervaren dat als een gemiste kans", zegt ze. ,,Zij zien de zwangerschap juist als een gezamenlijk project."
Lees ook: Enquête Ouders van Nu: Modern gezin wordt niet gezien door de overheid
Betrokken partner
Juist door de partner vanaf het begin te betrekken bij de zwangerschap en zorg, zullen ze ook later beter betrokken zijn bij de opvoeding en zorg, blijkt uit onderzoek. Een betrokken partner heeft tal van voordelen. Ze kunnen de moeder ondersteunen tijdens de zwangerschap en aanmoedigen tijdens de bevalling. Een betrokken partner heeft zelfs een positief effect op de mentale en fysieke gezondheid van kinderen.
Geen roze ruimtes met bloemetjes. Dat kan afschrikken
Violet Petit-Steeghs
Daarom is het zo belangrijk de partner al vroeg te betrekken. Dat begint bij de verloskundige. ,,Die kunnen toegankelijker worden voor mannen", zegt Petit-Steeghs. ,,Geen roze ruimtes met bloemetjes. Dat kan afschrikken."
Nog een praktisch voorbeeld: in de behandelkamers van verloskundigen staan lang niet altijd twee stoelen. ,,En soms staat die tweede stoel recht achter het computerscherm, waardoor de partner alsnog buiten wordt gesloten. Dat zorgt er niet voor dat zij zich er welkom voelen." En in de wachtruimtes ontbreken vaak de tijdschriften voor mannen.
De redactie tipt: de beste boeken voor (aanstaande) vaders
Ook de partner als cliënt registreren
Dat de meeste aandacht naar de aanstaande moeder gaat, is niet vreemd. Zij draagt het kind en moet bevallen. ,,Dat komt vooral door de nadruk op de medische kant", bevestigt Petit-Steeghs. ,,Maar als je kijkt naar welzijn is de rol van de vader of andere partner juist heel belangrijk."
Als de andere aanstaande ouder begrijpt wat de moeder doormaakt, kan hij of zij haar beter ondersteunen tijdens de zwangerschap, beter helpen om gezond te leven en sneller ingrijpen als het niet goed lijkt te gaan.
Als de partner de zwangere moeder ondersteunt, heeft zij vaak minder zorg nodig
Violet Petit-Steeghs
De zorg is daar nog niet op ingericht. Om dat te veranderen pleit Petit-Steeghs, samen met onder andere het Erasmus Medisch Centrum, Universiteit Utrecht, TNO en Amsterdam UMC, om niet alleen de moeder, maar ook de partner aan te merken als cliënt tijdens een zwangerschap. ,,Steun of begeleiding voor de andere ouder kunnen zorgverleners nu niet declareren. Alleen de moeder wordt aangemerkt als cliënt."
Tegelijkertijd zal dat ook meer vragen van zorgverleners. ,,Ze zullen nieuwe vaardigheden moeten leren. Bijvoorbeeld hoe ze beter met partners kunnen communiceren", zegt Petit-Steeghs. ,,Een vraag als: 'Hoe voel je je?', is wel erg vrouwelijk. Mannen vinden vragen als: 'Welke rol wil je spelen bij de bevalling?' in eerste instantie vaak prettiger."
Direct aangesproken
Zorgverleners hebben bovendien vaak weinig tijd om zich ook nog te bekommeren om de andere aanstaande ouder. ,,We denken echter dat zorg voor de vaders en andere partners op de langere termijn winst oplevert. Als die de zwangere ondersteunt, heeft zij vaak minder zorg nodig."
Maar zitten al die aanstaande ouders wel te wachten op meer betrokkenheid bij de zwangerschap en bevalling? ,,Ja", zegt Petit-Steeghs. ,,Uit ons onderzoek blijkt dat aanstaande vaders vooral behoefte hebben aan praktische hulp en advies. Zij willen bovendien het liefst direct aangesproken worden en niet via de moeder."
