Wat is trombose?
Trombose is een ziekte waarbij zich bloedstolsels vormen in de bloedvaten. Volgens de Trombosestichting krijgen elk uur elf mensen trombose. Bijvoorbeeld in een been, de onderbuik of in de longen. De ziekte kan zeer ernstig zijn: per dag overlijden er drie mensen aan trombose.
Als je een wondje hebt, zorgt de stolling van je bloed ervoor dat het wondje dichtgaat. Op die manier verlies je niet zo veel bloed. Maar stolling kan ook zonder wondje optreden waarbij je bloed dus opeens gaat stollen. De stolsels die ontstaan, kunnen een bloedvat afsluiten waardoor er geen bloed meer langs kan. Dit kunnen stolsels in de slagaders of in de aders zijn:
1. Arteriële trombose (in slagader)
Dit is een bloedstolsel in een slagader. Een slagader loopt vanaf het hart naar de organen en vervoert zuurstofrijk bloed.
-
Infarct: het weefsel achter de trombose krijgt geen zuurstof meer en sterft af.
-
Hartinfarct: de trombose sluit één of meer bloedvaten af rondom het hart. Een stuk hartspier sterft af.
-
Herseninfarct: de trombose sluit de toevoer af van bloed naar de hersenen. Hierdoor kunnen allerlei verschijnselen ontstaan, zoals bewusteloosheid, verlammingen en/of spraakstoornissen.
2. Veneuze trombose (in ader)
Een bloedstolsel in een ader. Een ader vervoert zuurstofarm bloed terug naar het hart.
-
Trombosebeen: een ader in het been wordt afgesloten door trombose. Dit is pijnlijk, je been kan dik en rood worden. Als je niet goed wordt behandeld, kun je hier de rest van je leven last van hebben. Je benen blijven gezwollen en vermoeid aanvoelen.
-
Longembolie: soms laat een stuk bloedstolsel los van een trombose in een been of buik en stroomt dan naar je long. Het stolsel sluit daar een bloedvat af. Daardoor werkt een deel van je long minder goed. Dit heet een longembolie.
Dit zijn de kenmerken van een longembolie
-
Benauwdheid
-
Je ademt sneller dan normaal
-
Het ademen kan pijn doen
-
Je kunt hartkloppingen krijgen
-
Je kunt slijm met bloed ophoesten
-
Koorts
-
Shockverschijnselen
Hoe erg een longembolie kan zijn, hangt af van de grootte van het bloedstolsel en de plek in de longen. Je longen werken minder goed en daardoor wordt er minder zuurstof in het bloed opgenomen. In het ergste geval kun je overlijden na een longembolie, omdat je hart niet genoeg zuurstof meer krijgt.
Oorzaken van trombose
Arteriële en veneuze trombose hebben verschillende oorzaken en risico's. De meest voorkomende oorzaken van arteriële trombose zijn:
-
Aderverkalking
-
Roken
-
Een te hoog cholesterol
-
Een te hoge bloeddruk
-
Diabetes
De meest voorkomende oorzaken van veneuze trombose zijn:
-
Als je net een operatie hebt gehad, vooral operaties waarbij je heup of knie is vervangen
-
Langdurige bedrust
-
Een ongeluk
-
Kanker
-
Zwangerschap of net bevallen
-
Erfelijke aanleg
-
Vaak vliegen
Symptomen trombose in de zwangerschap
De symptomen van trombose zijn verschillend en veel klachten kunnen ook voorkomen bij andere ziekten. Vrouwen die voor hun zwangerschap nog geen trombose hebben, kunnen tijdens hun zwangerschap last krijgen van een trombosebeen. Dit zijn de klachten bij een trombosebeen:
-
Je kuit wordt dik en glanst
-
Je onderbeen doet pijn en wordt vaak ook rood en warm
-
Dit kan allemaal plotseling gebeuren of binnen een paar dagen
Een trombosebeen moet meteen worden behandeld. Zo voorkom je levensbedreigende complicaties zoals een longembolie. Als je eenmaal een trombosebeen hebt, kan dat langdurige of zelfs blijvende klachten geven.
Lees ook: Zo hou je minder vocht vast tijdens je zwangerschap
Risico's trombose voor zwangere vrouwen
Als je zwanger bent, word je zwaarder. Je lichaam maakt onder andere meer bloed aan voor jou en je baby. Zwangere vrouwen lopen tijdens de zwangerschap en in het kraambed een groter risico op het krijgen van trombose. Je beweegt minder en daardoor hebben zwangere vrouwen meer kans om trombose op te lopen. Het is belangrijk dat je de symptomen van trombose op tijd herkent.
Zwanger en vliegen
Als je zwanger bent en je wilt nog op vakantie met het vliegtuig, kies dan voor een zitplaats aan het gangpad. Je hebt dan iets meer beenruimte en je kunt zo nu en dan een stukje in het vliegtuig lopen om trombosevorming te voorkomen. Je kunt ook steunkousen dragen tegen gezwollen voeten. Deze sokken verminderen ook het risico op trombose.
Lees ook: Zwanger en vliegen, tot wanneer is dat veilig?
Behandeling trombose zwangerschap
Trombose kan worden behandeld met medicijnen. Je kunt medicijnen krijgen die ervoor zorgen dat het bloedstolsel niet groter wordt. Je lichaam ruimt de trombose verder zelf op. Of je krijgt medicijnen die zorgen dat je bloed minder kans krijgt om te stollen (antistollingsmedicijnen). De medicijnen krijg je alleen voorgeschreven door je huisarts of een andere specialist.
Ook als je zwanger bent, kun je medicijnen tegen trombose slikken. Het is belangrijk dat je meteen aan je (huis)arts vertelt dat je zwanger bent, want sommige medicijnen kunnen schadelijk zijn voor je ongeboren kind. Zo kunnen de medicijnen aangeboren afwijkingen veroorzaken. Dit geldt vooral in de eerste drie maanden van je zwangerschap. Daarna is het risico veel kleiner.
Wanneer niet zwanger raken?
Als je nog niet zwanger bent en je hebt antistollingsmedicijnen gekregen die je een korte tijd moet slikken, kun je in die periode beter niet zwanger raken. Zorg in de paar dagen of weken voor een betrouwbare anticonceptie. Je huisarts kan je hierbij helpen.
Trombose en zwanger worden
Heb je trombose en wil je zwanger worden? Neem dan contact op met je huisarts of behandelend specialist. Samen met hen kun je beslissen wat het beste is om te doen.
Bron: Trombosestichting Nederland
