Onzekerheid over borstvoeding
Het voeden van je baby kan je in het begin best onzeker maken. Drinkt hij wel goed? Krijgt hij niet te weinig melk binnen? Hoe lang moet hij over één borst doen? Niet zo gek, want je kunt bij borstvoeding niet zien hoeveel je baby precies drinkt. Bovendien zijn alle baby's verschillend. De ene baby heeft vaker behoefte aan voeding dan de ander en iedere baby ontwikkelt zich qua lengte en gewicht in een ander tempo.
Tip: Zorg ook goed voor jezelf! Dit is een fijn supplement dat je helpt om voldoende vitamines en mineralen binnen te krijgen.
De eerste voedingen
Besluit je om borstvoeding te geven, dan zal je baby al snel na de bevalling voor het eerst uit je borsten drinken. Zijn maag is dan nog maar zo groot als een knikker en hij drinkt ongeveer vijf tot zeven milliliter per voeding. De eerste week moet je baby overdag op z'n minst elke drie uur drinken. 's Nachts mag er ongeveer vijf uur tussen de voedingen zitten. Als je baby niet uit zichzelf komt om te drinken, is het slim om hem wakker te maken voor een voeding.
Op gang brengen melkproductie
Hoe vaker je baby in het begin drinkt, hoe beter dat is voor je melkproductie. Het vaak aanleggen is de meest natuurlijke en effectieve manier om de melkproductie op gang te brengen en op peil te houden, vaker aanleggen werkt beter dan afkolven of andere methodes.
Bied je baby tijdens elke voeding beide borsten aan. Laat hem aan de eerste borst drinken tot hij zelf stopt of niet meer actief zuigt. Laat hem eventueel even boeren (dat hoeft niet altijd) en bied daarna de andere borst aan als "toetje". Zo krijgt je baby de vettere, voedzamere melk die later in de voeding vrijkomt, en blijft de melkproductie goed gestimuleerd.
Tip: Baby laten boeren: zo doe je het (snel)
Hoe vaker je baby de borst krijgt, hoe meer signalen je lichaam krijgt om melk aan te maken, vraag en aanbod werken hierbij hand in hand. Wanneer je een baby zelf van de borst afhaalt, bestaat het risico dat je hem stoort in het drinkproces en hij hierdoor minder goed aan de tweede borst zal drinken, waardoor er niet één borst goed leeggedronken wordt.
Aantal voedingen
Na de kraamtijd drinken de meeste baby's gemiddeld zes tot acht keer per dag. In de eerste weken kan dat nog vaker zijn, soms wel acht tot twaalf keer per etmaal, zeker bij borstvoeding, omdat de maag van je baby nog klein is. Krijgt je baby flessenvoeding, dan drinkt hij meestal iets minder vaak, ongeveer vijf tot zeven keer per dag.
Als je kind vaker wil drinken, betekent dat niet meteen dat hij te weinig melk binnenkrijgt. Soms zoekt hij gewoon troost of nabijheid, of heeft hij een grote zuigbehoefte zonder dat hij echt honger heeft. Ook tijdens een groeispurt of op regeldagen is het normaal dat je baby vaker wil drinken.
Hoe weet je of je baby voldoende drinkt?
Je baby heeft genoeg gedronken als hij uit zichzelf de tepel loslaat, in een voldane slaap valt of als zijn zuigritme oppervlakkiger wordt. Lijkt je baby na een voeding niet tevreden (onrustig, huilen), maakt hij nog hapbewegingen of sabbelt hij op zijn vuistjes? Bied je borst dan nogmaals aan. Blijft je baby onrustig, dan kan dit betekenen dat je onvoldoende melkproductie hebt. Maak je je zorgen of je baby voldoende drinkt? Neem dan contact op met een lactatiekundige. Zij kan bijvoorbeeld eens meekijken met een voeding en je advies geven.
Zo check je of je kind voldoende drinkt
Naast een tevreden baby zijn nog meer tekenen die erop wijzen dat je baby niet of juist wel voldoende borstvoeding binnenkrijgt.
Bij jezelf:
Je kunt aan je borsten voelen of ze goed zijn leeggedronken. Voel regelmatig voor de voeding aan je borsten, zodat je weet hoe ze vol aanvoelen. Controleer je borsten na de voeding opnieuw. Als het goed is, voelt de borst die je hebt aangeboden, dan een stuk soepeler aan en zitten er geen 'bobbeltjes' meer. Die bobbeltjes zijn volle melkklieren.
Bij je baby:
Controleer de luiers. Een pasgeboren baby die borstvoeding krijgt, heeft minimaal vier tot zes zware plasluiers per 24 uur. Ook heeft hij minimaal één gele poepluier per etmaal. Meer weten? Babypoep, wat is normaal?
Een tevreden baby die goed drinkt, is meerdere keren per dag klaarwakker.
Als je baby goed drinkt, heeft hij het grootste deel van de voeding zijn ogen open en is hij alert.
Neemt je baby grote regelmatige slokken achter elkaar, afgewisseld door korte pauzes en slikt hij hoorbaar? Ook dat is een goed teken.
Hij meldt zichzelf voor de volgende voeding.
Als een van de bovengenoemde punten niet van toepassing is, neem dan voor de zekerheid contact op met het consultatiebureau of een lactatiekundige voor tips en overleg.
Lengte en gewicht van je baby
Groeit je kind goed en komt hij voldoende aan, dan is dat een teken dat hij voldoende drinkt. Schrik niet als je baby in de eerste week wat afvalt. Dit is niets om je zorgen over te maken. Zijn verteringsstelsel moet nog wennen aan de borstvoeding en dat kost energie. Meestal is een baby binnen veertien dagen weer op zijn geboortegewicht. Als het goed is, komt hij daarna 150 tot 240 gram per week aan. Bij het consultatiebureau wordt je baby regelmatig gewogen. Je kunt daar eventueel ook tussendoor je kind laten wegen. Is mijn baby te dik?
Tip: hoe zorg je dat een hongerige baby niet te veel drinkt?
Oorzaken en oplossingen verminderde melkproductie
Als je erachter komt dat je niet genoeg melk produceert, kan dat verschillende oorzaken hebben. Gelukkig is er voor alles een oplossing.
Je baby zuigt slecht
Als je baby slecht 'hapt', wordt de melkproductie niet goed gestimuleerd. Ook kan dit pijnlijke tepels veroorzaken. Soms komt dit doordat je baby een te kort tongriempje heeft. Een mogelijke oplossing is het aanpassen van je houding, zodat je kind efficiënter drinkt. Tip: zo leg je je baby goed aan in drie stappen.Voeden op verzoek
Veel moeders kiezen ervoor om te voeden op verzoek. Dit werkt vaak prima, maar als je baby veel slaapt, ziek is, of als je om welke reden dan ook even geen borstvoeding kunt geven, kan dit ervoor zorgen dat je minder melk aanmaakt. Probeer in dat geval je baby vaker aan te leggen zodat de melkproductie toeneemt. Je kunt ook gaan kolven om de melkaanmaak in je borsten te stimuleren. Doe dit direct na een voeding, zodat je zeker weet dat je baby eerst genoeg gedronken heeft. Kolven: wanneer, hoe vaak en hoe lang?Stress
Stress kan de aanmaak van moedermelk beïnvloeden. Bij stress komt namelijk het hormoon cortisol vrij in de bloedbaan en hierdoor neemt de melkproductie af. Heb je last van stress? Probeer voldoende te slapen, neem extra rust of kolf af en toe de melk af, zodat je partner of iemand anders de voeding aan je baby kan geven en jij even tijd voor jezelf hebt.Voorraad moedermelk
De meeste moeders hebben 's morgens meer moedermelk dan 's avonds. Als je merkt dat je melkproductie 's avonds terugloopt, kun je 's ochtends na de eerste voeding wat melk afkolven. Zo bouw je een voorraad op die je op een later moment kunt gebruiken om je baby bij te voeden. Lees hier alles over moedermelk. Let wel: dat je niet structureel meer afkolft dan nodig is.
Zorgen over borstvoeding
Drinkt je kind opeens korter dan eerst? Dan kan het zijn dat hij inmiddels heeft geleerd wat de snelste manier is om melk uit je borst te krijgen. Huilt je baby vaker? Dat kan een hongersignaal zijn, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn. Het is heel normaal voor pasgeboren baby's om elke dag minstens een uur te huilen. Ook hoef je je geen zorgen te maken als je borsten niet of weinig melk lekken, of als ze plotseling zachter aanvoelen dan voorheen. Dit hoeft niet te betekenen dat je te weinig melk aanmaakt. Het betekent meestal juist dat je lichaam nu alleen melk produceert als je baby erom vraagt en je lichaam dus goed is afgesteld op de voedingsbehoefte van je baby.
Dunstan Babytaal: zo leer je de huiltjes van je baby herkennen.
Hoe kun je borstvoeding stimuleren?
Hoewel veel vrouwen twijfelen of ze wel genoeg melk aanmaken, blijkt in de praktijk dat er maar weinig vrouwen zijn die écht te weinig melk produceren. Meestal is dit simpel op te lossen door de borstvoeding te stimuleren.
- 1
Ontspanning: als je relaxed bent, komt de melkproductie beter op gang en is het geven van borstvoeding prettiger. Zoek daarom een rustige plek op om te voeden en probeer je spieren (armen, nek, borst) tijdens het geven van borstvoeding te ontspannen.
- 2
Vaker voeden: zodra je borsten goed leeg zijn, zal je lichaam melk gaan aanmaken voor een volgende voeding. Dit stimuleer je door vaker te voeden of tussendoor te kolven.
- 3
Wissel van borst: laat je baby per voeding uit beide borsten drinken. Wissel daarbij steeds de borst af waarmee je begint. Als je baby bij de vorige voeding met links begon, begin je bij de volgende voeding met rechts, enzovoort.
- 4
Kijk naar het drinkgedrag van je baby: als je baby actief drinkt en slikt, kun je hem door laten drinken. Zuigt en slikt hij langzamer, of begint hij met je tepel te spelen of erop te sabbelen, dan is het tijd om je andere borst aan te bieden.
- 5
Pas borstcompressie toe. Hierbij masseer je je borst waaruit je baby drinkt met je vrije hand in de richting van de tepel op het moment dat je baby minder gaat drinken. Zo stimuleer je de melkstroom en zal je baby weer gaan drinken.
- 6
Afkolven: voelen je borsten na het voeden niet soepel aan? Kolf dan nog wat melk af totdat ze leeg aanvoelen. Tips: zo bewaar je gekolfde melk.
- 7
Eten en drinken: als je goed voor je baby wil zorgen, moet je ook goed voor jezelf zorgen. Probeer voldoende rust te pakken, drink voldoende water (zo'n anderhalf tot twee liter per dag) en eet gezond.
- 8
Kruiden: sommige kruiden zoals fenegriek en gezegende distel stimuleren de productie. Je kunt deze nemen in de vorm van thee of capsules. Wist je dat je met bepaald eten en drinken je melkproductie kunt verhogen? Voedingsadviseur Sharon Looyen geeft tips.
- 9
Powerkolven: Powerkolven is een techniek waarbij je gedurende korte periodes veelvuldig kolft om de borstvoeding te stimuleren. Het idee is om de baby's natuurlijke vraag naar melk na te bootsen, wat kan helpen bij het verhogen van de melkproductie. Hieronder meer informatie.
Borstvoeding stimuleren met powerkolven
Powerkolven (clusterkolven) is een effectieve manier voor ouders die borstvoeding geven, deels voeden of uitsluitend kolven om hun melkproductie te verhogen. Het is vaak de eerste stap die wordt aanbevolen om meer melk aan te maken, omdat er geen nieuwe hulpmiddelen of supplementen voor nodig zijn en het weinig risico's met zich meebrengt. Wel vraagt het om een investering in tijd.
- 1
Tijdsduur: Typisch kolf je gedurende een uur, met afwisselend 10 minuten kolven en 10 minuten rust.
- 2
Frequentie: Dit schema kan één of meerdere keren per dag herhaald worden, afhankelijk van je behoeften en doelen.
- 3
Flexibiliteit: Powerkolven kan aangepast worden aan jouw schema. Bijvoorbeeld, als een uur achter elkaar niet haalbaar is, kun je het opsplitsen.
Voordelen van powerkolven:
Verhoogde melkproductie: Door vaker te kolven, geef je je lichaam het signaal om meer melk aan te maken.
Tijdelijk en flexibel: Je kunt het gedurende een korte periode doen totdat de productie op peil is.
Aanpassing aan behoefte: Je kunt het schema aanpassen op basis van je persoonlijke situatie en melkbehoefte.
Raadpleeg bij twijfel of vragen altijd een lactatiekundige voor gepersonaliseerd advies.
Podcast 'Ouders van Nu vraagt door': Borstvoeding
Bronnen: JGZ, Voedingscentrum
