Wat is overstrekken?
Een baby die zich overstrekt, gooit als hij overstuur is zijn hoofd in zijn nek. Hij strekt zijn benen, balt zijn vuisten en ligt als een plank op je arm. Het is rot om te zien dat je baby zich zo naar voelt, meestal huilt hij er ook nog hard bij. Dikke kans dat je jezelf afvraagt: waarom doet je baby dit? En wat als je baby zich vaak overstrekt?
Overstrekken baby: de oorzaak
Baby's die zich overstrekken doen dit vaak als ze overstuur zijn. Je baby zit niet lekker in zijn vel, heeft ergens last van, is oververmoeid, reageert met het overstrekken op pijn of op prikkels van buitenaf. Het overstrekken is een gevolg van zijn strekreflex, waarmee je baby plotseling reageert op een bepaalde trigger, zoals pijn. Dat gebeurt automatisch, hij kan daar niets aan doen. Het is een manier van zijn lichaam om te laten zien dat het zich niet fijn voelt. De strekreflex dooft normaal gesproken tussen de 4 en 10 maanden vanzelf uit.
Waarom je baby niet lekker in zijn vel zit, is soms lastig te achterhalen. De bevalling kan een oorzaak zijn, met name als het een erg zware, lange of juist snelle bevalling was. Maar overstrekken wordt ook gekoppeld aan te vroeg geboren baby's of baby's die bij de geboorte pijn hebben gehad of veel stress hebben ervaren. Een baby kan hierdoor pijnklachten hebben of gevoeliger reageren op stress of prikkels. Overstrekken komt dan ook vaak voor bij huilbaby's of erg onrustige baby's. Het kan ook zijn dat je baby een blessure aan zijn nek, rug of bekken heeft overgehouden aan de bevalling en daar spanning of pijn door voelt. Sommige baby's overstrekken zich na een voeding omdat ze krampjes of een allergie hebben.
Is het erg als een baby zich overstrekt?
Het overstrekken van een baby is niet gevaarlijk. Het is dan ook niet direct reden om je veel zorgen te maken. Wel is het zo dat baby's die zich vaak overstrekken, op den duur kunnen achterlopen in hun ontwikkeling. Dat komt omdat ze door het overstrekken veel spierspanning opbouwen in spieren die volgens de natuurlijke ontwikkeling nog helemaal niet zo sterk hoeven te zijn.
Voor een goede motorische ontwikkeling moeten baby's hun spieren leren buigen. Overstrekt je baby zich veel? Dan oefent hij niet met buigen waardoor de spieren die hij nodig heeft om bijvoorbeeld te kunnen rollen niet worden gestimuleerd. Bij veel overstrekken kunnen 'kruislingse bewegingen' zoals rollen, tijgeren en kruipen lastiger gaan, misschien slaat je baby ze zelfs helemaal over.
Daarnaast veroorzaakt het overstrekken onrust bij je kind, met (veel) huilen en vaak ook slecht slapen tot gevolg. Ook kan het ertoe leiden dat je baby te weinig drinkt. Overstrekken is namelijk vermoeiend en voor een vermoeide baby is het lastig om goed te drinken. De kans bestaat bijvoorbeeld dat hij aan de borst in slaap valt, maar eigenlijk nog honger heeft.
Moeilijker te troosten
Ook voor ouders is het niet makkelijk als hun baby zich veel overstrekt. Niet alleen omdat het drinken lastiger kan zijn; hetzelfde geldt voor het aan- en uitkleden, badderen, dragen en knuffelen. Op het moment dat je baby zich overstrekt, wil je hem graag troosten en geruststellen, maar juist doordat hij zijn spieren zo intensief aanspant kun je hem niet lekker vasthouden en is oogcontact maken lastig. Troosten gaat daardoor minder makkelijk.
Lees ook: Onrustige baby? Dit kun je doen
Wat kun je doen als je baby zich overstrekt?
Soms is het duidelijk dat een baby zich overstrekt, soms doet hij het subtieler, maar zie je wel dat hij ergens last van heeft. Als je je baby vaak ziet overstrekken, is het verstandig om een afspraak te maken bij de huisarts of het consultatiebureau. Zij hebben tips voor hoe je je baby het beste kunt vasthouden en als het nodig is, verwijzen ze je door naar een kinderarts, kinderosteopaat of kinderfysiotherapeut. Je kunt ook direct contact opnemen met een fysiotherapeut of een osteopaat, maar het is verstandig om vooraf uit te sluiten dat er andere medische klachten spelen.
De kinderfysiotherapeut kan je onder meer oefeningen geven die om ervoor te zorgen dat je baby zich meer kan ontspannen en rust in zijn lijf vindt. Een kinderosteopaat kan met zachte handgrepen blokkades in de beweeglijkheid van de gewrichten, wervels en spieren behandelen, waardoor je baby weer ontspannen en vrij kan bewegen. Fysiotherapeuten en osteopaten werken steeds vaker samen om baby's die overstrekken te behandelen.
Lees ook: Waarom en wanneer doe je osteopathie bij baby's?
Overstrekken baby: tips
Behalve dat het belangrijk is om te achterhalen waarom je baby zich overstrekt, kun je nog een aantal dingen doen om hem te helpen.
- 01.
Weinig prikkels
Als je baby zich overstrekt omdat hij gevoelig reageert op prikkels, kun je kijken hoe je voor meer rust kunt zorgen, zowel om hem heen als met vasthouden en bewegen:
– Probeer je baby niet onnodig vaak op te pakken en weer neer te leggen.
– Maak rustige bewegingen als je met je baby bezig bent, zoals bij het verschonen en in bed leggen. Zorg dat hij de bewegingen goed kan volgen.
– Geef hem één of twee speeltjes in plaats van heel veel speelgoed.
– Vermijd fel licht en harde geluiden, probeer te voorkomen dat je baby schrikt. - 02.
Ontspannen
Sommige baby's ontspannen beter als ze in een draagdoek worden gedragen of ingebakerd worden. Ook een babymassage kan wonderen doen. Als je baby niet lekker in zijn vel zit, heeft hij de geborgenheid van zijn ouders extra nodig. Jullie nabijheid zorgt ervoor dat hij zich veilig voelt, hij weet dat er voor hem wordt gezorgd.
Beweging en houding bij overstrekken baby
Alle bewegingen die je samen met je baby maakt vallen in de kinderfysiotherapie onder de noemer 'hanteren'. Deze bewegingen stimuleren de ontwikkeling van je baby. Prikkelbare baby's kunnen door een rustige hantering ontspannen, waardoor het overstrekken wordt voorkomen of vermindert. De bewegingen die volwassenen vanzelf maken, zijn ook stimulerend om te doen bij baby's.
Een goed voorbeeld hiervan is hoe je in bed gaat liggen. Je gaat eerst op je bed zitten en daarna leg je je bovenlichaam neer. In dezelfde volgorde van bewegingen kun je je baby ook in bed leggen. Dit is een natuurlijke buigbeweging en dat geeft ontspanning. Leg dus eerst je baby's billen op het matras en daarna 'rol' je je baby af van zijn billen tot hoofd. Deze beweging is vloeiend en langzaam, waardoor je kind het goed kan volgen en zich minder makkelijk kan overstrekken. Probeer hem in ronde houdingen te bewegen als je met je baby bezig bent.
De onderstaande tekeningen laten manieren zien waarop je het overstrekken van je baby nog meer kunt voorkomen of doorbreken.
Overstrekken baby: rollend oppakken
-
Rol je baby eerst rustig op zijn zij.
-
Ga met je arm achter zijn schouders langs en pak zijn bovenarm vast.
-
Pak met je andere hand zijn bovenbeen vast.
-
Draai je baby nu langzaam naar je toe.
Overstrekken baby: dragen in buikligging tegen je aan
-
Het hoofd van je baby ligt op je onderarm.
-
Dezelfde arm ondersteunt zijn borst.
-
Je andere arm tussen zijn benen door ondersteunt zijn buik.
Overstrekken baby: op schoot liggend tegen je bovenbenen
-
Dit is een goede houding om contactspelletjes te doen.
-
Je kunt je kind wiegen met je benen als je merkt dat hij dat fijn vindt.
-
Je kunt je baby ook de fles geven in deze houding.
Overstrekken baby: dwars liggen op een aankleedkussen
-
Je kunt je baby af en toe overdwars op een aankleedkussen in de box leggen. Met zijn hoofd en benen iets omhoog ligt hij in een gebogen houding en stabieler dan wanneer hij plat ligt.
-
Dit is een goede houding om contact te maken met je baby.
Overstrekken baby: zijwaarts en ondersteund op schoot
-
Trek je ene been wat op en leg je baby in de kuil tussen je benen.
-
Je gebogen been ondersteunt zijn rug en je andere been zijn voeten, waardoor ze wat hoger liggen.
-
Ondersteun de schouders en het hoofd van je kind met je arm en hand.
Overstrekken baby: liggen in een babyhangmat
-
Je baby ligt zo in een goede, ronde houding.
-
Je kunt de hangmat overdag in de box of het bed hangen.
-
Hang de hangmat zo dicht mogelijk boven de box- of bedbodem.
-
Hang eventueel een speeltje op buikhoogte.
-
Laat je kind nooit alleen als hij in de hangmat ligt.
