Wanneer herkent een baby gezichten?
Gezichten herkennen is een lastige taak voor de hersenen. Mensen gebruiken er hun rechter hersenhelft voor. Dat is uniek voor onze soort en onderscheidt mensen van niet-menselijke primaten. Daarbij komt dat je baby in de eerste maanden nog niet goed kan zien. Benieuwd hoe het gezichtsvermogen van je baby zich ontwikkelt? Dit ziet een baby per maand.
Onderzoek naar hersenactiviteit
Onderzoekers lieten een groep baby's 248 afbeeldingen zien. Ondertussen werd hun hersenactiviteit gemeten met elektrodes. Op 48 van de plaatjes stonden gezichten. De rest bestond uit foto's van dieren, planten en voorwerpen. De foto's van de gezichten waren allemaal anders: ze verschilden bijvoorbeeld van huidskleur en achtergrond, maar ook in leeftijd en gezichtsuitdrukking van de modellen. De baby's kregen ieder plaatje 166 milliseconden te zien (dat is 6 plaatjes per seconde).
Ontwikkeling van gezichtsherkenning
Zodra de baby's een gezicht voor zich kregen, lichtte hun rechter hersenhelft op. Dat betekent dat ze al heel jong op dezelfde manier gezichten waarnemen als volwassenen. Doordat mensen hun rechter hersenhelft gebruiken zijn ze extreem goed in het herkennen van gezichten. Zelfs computers kunnen ons daarin niet overtreffen. Het is bijzonder dat jonge baby's vanaf 4 maanden dit ook al zo goed kunnen, want eerder dachten wetenschappers dat kinderen dit pas goed leren tegen de tijd dat ze leren lezen.
Vanaf de geboorte: Pasgeboren baby's zien nog wazig, maar ze kunnen al sterke contrasten en contouren waarnemen. Denk aan het verschil tussen licht en donker, zoals de omlijning van een gezicht of het contrast tussen ogen en haar. Ze kijken het liefst naar gezichten of voorwerpen die lijken op een gezicht (bron: Oogfonds).
Rond 2–3 maanden: Baby's beginnen steeds beter te focussen en kunnen nu bekende gezichten herkennen – vooral die van hun ouders of verzorgers. Ze kijken langer naar gezichten dan naar andere objecten. Ook leren ze expressies herkennen, zoals glimlachen (bron: NCBI – Visual development in infancy).
Rond 4-6 maanden: De hersenen van de baby zijn nu beter in staat om gezichten snel en nauwkeurig te verwerken. Ze kunnen nu ook andere vertrouwde gezichten onderscheiden, zoals die van grootouders, broertjes of zusjes. Hun voorkeur voor bekende gezichten neemt toe, en ze kunnen gezichtsuitdrukkingen steeds beter interpreteren.
Rond 6 maanden: Op deze leeftijd wordt het onderscheid tussen bekende en onbekende gezichten duidelijker. Baby's reageren bijvoorbeeld met een glimlach op bekenden, maar kunnen verlegen, afwachtend of zelfs angstig reageren op onbekenden. Dit fenomeen staat bekend als eenkennigheid, en is een normale stap in de sociale ontwikkeling (bron: Kinderneurologie.eu – Sociale ontwikkeling baby).
Na 6 maanden: De visuele scherpte blijft zich ontwikkelen tot ongeveer 2 jaar. Baby's kunnen steeds kleinere details zien en herkennen. Ook hun geheugen en sociale herkenning worden sterker. Hierdoor kunnen ze gezichten niet alleen beter herkennen, maar ook langer onthouden.
Gezicht herkennen om te communiceren
Baby's hebben een aangeboren behoefte om te communiceren en daarbij speelt het gezicht een belangrijke rol. Denk maar aan hoe hij je gezicht observeert als je tegen hem praat. Dat ziet hij het beste als je je gezicht op een armlengte – zijn arm! – afstand houdt.
Zijn blik gaat heen en weer van je ene naar je andere oog en volgt je bewegende mond. Door naar jouw gezichtsuitdrukkingen te kijken en ze na te doen, krijgt hij zelf ook steeds meer gezichtsuitdrukkingen. Hij leert dat jij reageert op hem en gaat zijn gezicht zelf ook steeds actiever gebruiken om met je te communiceren. Je kunt hem hierbij helpen met duidelijke uitdrukkingen, die passen bij hoe je je voelt. Een frons betekent dat je het niet leuk vindt dat hij aan je haar trekt. Een lach met opgetrokken wenkbrauwen betekent dat je blij verrast bent om iets wat hij al kan. Dit slaat je baby allemaal op en als hij eraan toe is gaat hij dit zelf gebruiken om jou dingen duidelijk te maken.
Lees ook: Zo ontwikkelt het zicht van je baby
Wanneer herkent een baby zijn ouders?
Dat is natuurlijk de belangrijkste vraag. Maar als een baby vanaf een maand of vier gezichten kan herkennen, betekent dat ook dat hij zijn ouders dan pas herkent? Nou, nee. Je baby weet vanaf de geboorte al wie jij bent, ook al kan hij je nog niet zien. Hij herkent je stem, je geur, je warmte.
Tussen de twee en drie maanden kan je baby jou steeds beter zien. Je gezicht bestaat nu niet meer uit contrasten, hij herkent nu steeds meer details en zoekt steeds vaker je ogen op. Grote kans dat je in deze periode de eerste echte lachjes krijgt als hij je aankijkt - dan weet je zeker dat hij niet alleen je stem en geur, maar ook je gezicht steeds beter herkent.
Lees ook: Dit zijn de verschillende soorten lachjes van je baby
Bron: JGZ Almere
