Veel kletsen tegen je kind is goed voor zijn taalontwikkeling, maar het maakt wel uit wélke woorden je kiest. Zeker als er emoties bij komen kijken.
Steven Pont is ontwikkelingspsycholoog, gezinstherapeut en oprichter van opvoedplatform nul18.nl. Hij geeft een kijkje in de psyche van het kind.
Blij of boos?
In onze opvoeding praten we als het goed is veel met onze kinderen. Zelfs als ze nog zo jong zijn dat ze nog niet snappen wat we tegen ze zeggen, is het belangrijk dat we veel tegen ze praten. Aan de ene kant moeten onze kinderen natuurlijk de taal leren en hoe kan dat anders dan dat we onze woorden gebruiken? Aan de andere kant horen kinderen door de manier waarop we tegen ze praten of we bijvoorbeeld boos, blij of verdrietig zijn. En ook dat is communicatie.
Taalkunstenaars
Zodra kinderen ook de echte betekenis van woorden gaan begrijpen, is het natuurlijk ook van belang welke woorden we dan precies tegen ze zeggen. Dat komt doordat woorden erg krachtig zijn. Ze geven ons leven betekenis. Stel dat je tegen een kind, als hij aan het spelen is, zegt dat hij 'zo druk' is, dan leeft
dat kind in een andere werkelijkheid dan dat hij te horen krijgt dat hij 'zo lekker speelt'. Het gedrag is precies hetzelfde, maar het krijgt dus pas zijn waarde door de woorden die eraan worden besteed. Ouders zijn dus als het ware taalkunstenaars, die door hun woordgebruik de wereld rond hun kind betekenis geven.
Ook lezen: Stap voor stap: zo leert je baby praten
Je dóét vervelend
Nog een voorbeeld. Als je tegen je dochter 'Je bent vervelend' zegt, dan zeg je iets over wie ze als persoon is. Je geeft haar met je woordkeuze immers meteen een identiteit mee, namelijk: je bent vervelend. Maar als je zegt 'Je dóét vervelend', dan zeg je eigenlijk iets anders. Je hebt het dan namelijk niet over de persoon van je dochter zelf, maar over haar gedrag. En dat is voor je dochter een heel verschil. Maar ook dan zijn we er nog niet helemaal. Want wie zijn wij om te bepalen wat bepaald gedrag precies betekent? Want dat jij iets vindt, wil natuurlijk nog niet zeggen dat iets meteen ook werkelijk zo is. Dus als we onze woorden nog zorgvuldiger willen kiezen, zouden we eigenlijk 'Ik vind wat je nu doet vervelend' moeten zeggen. Het is namelijk wat ik van je vind, niet wie je bent. En bovendien zeg ik 'nu', wat betekent dat het over vijf minuten weer anders kan zijn.
Emotionele lading
Het lijkt een beetje punaisepoetsen allemaal, maar taal is krachtig en vooral als er emoties bij komen kijken. Is iemand bijvoorbeeld 'gedreven' als hij veel om zijn sport geeft, of is hij 'fanatiek?' Ook hier is het gedrag steeds hetzelfde, maar het maakt voor degene die het gedrag vertoont veel uit welk woord er door zijn omgeving aan gehangen wordt. En ben je 'lui' of zouden we datzelfde gedrag misschien ook 'relaxed' kunnen noemen? De kracht van onze woorden is ook bij deze twee voorbeelden groot, omdat er achter elke woordkeuze een andere emotionele lading zit. En die wordt vooral gevoeld door degene die de gekozen woorden over zich uitgestort krijgt.
Ook lezen: Kletsen tegen je baby of voorlezen: wat is beter?
Zorgvuldig kiezen
Juist omdat er achter onze woorden altijd een emotionele lading zit, moeten we die woorden dus zorgvuldig kiezen. Let wel, ik zeg daarmee niet dat je je kind niet kunt aanspreken. Juist wel. maar de kern van de zaak is dat we met onze woorden de communicatie open houden. Een conflict is namelijk niet erg – in elk gezin zijn dagelijks conflicten – maar een conflict waardoor we elkaar kwijtraken wel. En dat gebeurt vaak niet door wat er precies aan de hand is, maar door onze verkeerde woordkeuze.
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Steven Pont, Beeld: Getty Images
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
