Dit doet een zwangerschap met je brein

Getty Images

Leestijd 2 minuten

11 februari 2021, 16:12

Tijdens je zwangerschap doorgaat je lichaam een gigantische verandering. Natuurlijk groeit je buik, je krijgt vollere borsten, je hartslag versnelt en je huid heeft meer pigment in zich, maar ook je hersenen veranderen. En die veranderingen zijn niet alleen ingrijpend, maar ook langdurig.

Lees verder onder de advertentie

Pas een paar jaar wordt er onderzoek gedaan naar hoe je hersenen veranderen als je een kind krijgt. Een van de wetenschappers die zich hiermee bezighoudt is hersenwetenschapper Elseline Hoekzema van de Universiteit Leiden. Uit haar onderzoek blijkt dat een zwangerschap ingrijpende gevolgen heeft voor het brein van vrouwen. Deze veranderingen in het moederbrein zijn bovendien langdurig, stelt ze. Zelfs twee jaar na de zwangerschap, en wellicht langer, zijn ze nog zichtbaar. Ontzwangeren: herstel na de bevalling

Hormonen

Dit zou alles te maken hebben met de hormoonhuishouding in je brein die tijdens je zwangerschap compleet overhoop gehaald wordt. Van andere diersoorten is bekend dat hormonen tijdens de zwangerschap zeer bepalend zijn voor het gedrag van de moeder zodra de jongen geboren zijn. Zo veranderen ratten zonder nageslacht na een hormoonbehandeling vergelijkbaar met die van een zwangerschap in zorgzame stiefmoeders. Blijkbaar spelen de zwangerschapshormonen een belangrijke rol om de knop om te zetten van een 'gewoon' brein naar een zorgzaam moederbrein.

Dementie

Ook toont een onderzoek uit 2016 aan dat er delen in het moederbrein zijn die tijdelijk krimpen, zoals je geheugengebied. Ditzelfde gebeurt bij kinderen die adolescenten worden. Ook dan is er sprake van een verlies aan grijze stof op het moment dat het puberbrein zich ontwikkelt.

Lees verder onder de advertentie

5 oorzaken van zwangerschapsdementie

Last van 'zwangerschapsdementie'? Vijf oorzaken op een rij.

Groot hoofd

Wetenschappers vermoeden dat de sterke verandering van het moederbrein te maken heeft met hoe mensenbaby's ter wereld komen. In vergelijking met andere zoogdieren kunnen mensenbaby's vrij weinig. Voor die hulpeloosheid is een evolutionaire verklaring. Zo is het menselijk brein in de afgelopen paar miljoen jaar in hoog tempo gegroeid ten opzichte van onze voorouders. Als dat brein al in de baarmoeder grotendeels volgroeid zou zijn, zoals bij andere dieren, dan zou de baby te groot zijn om nog ter wereld te kunnen komen. Een baby moet dus geboren worden voordat het hoofd te groot is.

Interpreteren

Een van de belangrijkste taken van een moeder is hierdoor dat ze moet kunnen achterhalen wat de behoeften van haar baby is. Het interpreteren van het gedrag van je baby vraagt het vermogen om je te verplaatsen in een ander. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat het juist deze hersengebieden zijn (betrokken bij het interpreteren andermans gedrag) die bij moeders veranderen onder invloed van zwangerschapshormonen.

Lees verder onder de advertentie