'We gaan maanden tegemoet die opnieuw fysiek en mentaal zwaar worden', schrijft Hester in een openbare brief. Ze legt uit dat ze het verlof nodig heeft om een ivf-traject te doorlopen voor het krijgen van een tweede kind.
Cystic fibrosis
Hester en haar partner zijn allebei drager van het gen dat cystic fibrosis (taaislijmziekte) veroorzaakt. Met embryoselectie kan voorkomen worden dat ze het gen beiden doorgeven. Het gen heeft bij hen bovendien geleid tot onvruchtbaarheid, ivf is daarom noodzakelijk voor een zwangerschap.
Voor de geboorte van hun dochter Jade ondergingen Hester en haar partner ook ivf-behandelingen. Na de geboorte in 2020 startten ze het traject weer op in de hoop op een tweede kind. 'Het ziekenhuis raadde aan om daar niet te lang mee te wachten.'
Van Nederland naar België
Hester: 'In Nederland mag je drie behandelingen ondergaan. Van de tweede behandeling raakte ik zwanger, maar ik kreeg rond week negen een miskraam. Eind 2021 waren we in Nederland uitbehandeld. Daarna zijn we voor behandeling naar België uitgeweken. Daar moesten we opnieuw een test ondergaan voor embryoselectie. Dat kost tijd: in januari 2023 konden we in Gent starten.'
Aan het begin van het ivf-proces was Hester nog heel optimistisch. 'Elke behandeling zag ik als een kans. Maar hoe verder we in het traject zijn en hoe kleiner de kansen worden, hoe zwaarder het mentaal is.'
Lees hier alles over de vergoeding van vruchtbaarheidsbehandelingen
Taboe doorbreken
Hester deelt haar verhaal, omdat ze het taboe wil doorbreken over niet-vervulde kinderwensen, onvruchtbaarheid en het Nederlandse ivf-beleid. 'Ik vind het belangrijk om over mijn eigen ongemak heen te stappen. Aan alle reacties die ik krijg merk ik dat het mensen raakt. Dat zijn mensen die ook naar het buitenland zijn gegaan voor een traject, of die aan het begin daarvan staan. Het is een onderwerp waar we niet open over zijn.'
Het Nederlandse ivf-beleid noemt ze een stuk conservatiever dan dat van andere landen. 'Dat is ingegeven door de cultuur rond ivf-zorg, maar ook door politieke keuzes', denkt de PvdA-politicus. 'In Nederland wordt veel meer naar kostenefficiëntie gekeken. Is de behandeling zó bewezen effectief dat er een bepaald prijskaartje aan mag hangen?'
Lees ook: Stoppen of nog een ronde: hoe lang ga je door met ivf?
Andere aanpak
Ze vervolgt: 'Opvallend is ook het verschil in inzicht over het testen en terugplaatsen van embryo's in beide landen. In België zien ze goede resultaten bij het terugplaatsen van embryo's op dag vijf. In Nederland doen ze dat op dag drie. Langer wachten betekent dat de sterkste embryo's overblijven. Dat zou de kans op een zwangerschap kunnen verhogen. In Nederland wordt gezegd: dat is niet wetenschappelijk bewezen.'
Wat volgens Hester beter kan? 'Mensen die aan het begin van een ivf-traject staan zijn vaak leek en overvallen door emoties. Artsen kunnen nog veel beter dan nu gebeurt alle opties voorhouden.'
Ook pleit ze voor dat meer vergoede behandelingen. 'Als de drie behandelingen waar je in Nederland recht op hebt niet tot een succesvolle zwangerschap leiden, heb je binnen de reguliere zorg geen opties meer. De praktijk is nu dat wensouders die het, vaak met veel moeite, kunnen betalen naar particuliere klinieken of het buitenland gaan. Belgische wensouders krijgen zes behandelingen vergoed.'
Wettelijk verlof
In de Wet arbeid en zorg (WAZO) is vastgelegd dat een werknemer recht heeft op verlof met behoud van loon voor een korte tijd. Een ivf-behandeling valt onder 'zeer bijzondere persoonlijke omstandigheid', werknemers hebben het recht om naar ziekenhuisafspraken te gaan onder werktijd. Maar dit is niet van toepassing op raadsleden. In geval van bijvoorbeeld ziekte of zwangerschap kunnen raadsleden 'tijdelijk ontslag' aanvragen voor de duur van 16 weken.
Goed nieuws: eisprong monitoren voor ivf kan net zo goed thuis
