Vocht vasthouden
Ik zie mezelf nog staan in de schoenwinkel, starend naar een snoezig schoentje in maat 36. Wat had ik graag van die poezelige voetjes gehad. Met mijn platvoeten en bijbehorende steunzolen voel ik me vaak meer de gelaarsde kat. Schoorvoetend vertel ik de schoenverkoper mijn maat. Met één blik op mijn zwangere buik zegt hij: 'Tel daar voortaan maar een maat bij op.' Nou breekt m'n klomp! Voeten groeien toch niet mee met je buik?
Tijdens de zwangerschap kunnen je voeten soms monsterlijke proporties aannemen. Dat komt deels doordat je lijf meer bloed en vloeistof aanmaakt en liters extra vocht vasthoudt. Vooral 's avonds wringt de schoen. Schop ze dan vooral uit en steek je voeten in de lucht of in compressiekousen. Meestal zijn die opgezwollen pootjes tijdelijk. Na de bevalling raak je namelijk veel van het extra vocht weer kwijt.
Platter en langer door verweking
Tijdens de zwangerschap verweken ook de banden die je bekken bij elkaar houden; dit gebeurt waarschijnlijk door het zwangerschapshormoon relaxine. Het idee is dat de baby zo makkelijker het bekken kan passeren als ie klaar is voor de uittocht.
Die verweking is alleen niet zo doelgericht: het gebeurt bij alle gewrichten, dus ook bij die in je voeten. Je voeten groeien dus niet echt, maar worden platter en dus langer. Daarbij wordt de voet een handje geholpen door de druk van de extra kilo's die je met je meedraagt. Deze theorie klinkt logisch, maar hoeveel langer worden je voeten dan echt?
Geen significante toename
Neil Segal en zijn Amerikaanse collega's1 pakten hun liniaal erbij en maten de voeten van 49 vrouwen aan het begin van hun zwangerschap (rond de tiende week). Zo'n vijf maanden na de bevalling deden ze dat opnieuw. Ze vonden inderdaad een significante afplatting van de voetboog en een toename in voetlengte. Hallo, clownsvoeten? Welnee. Slechts een paar vrouwen schoof daadwerkelijk een hele schoenmaat (6,6 millimeter) op. Gemiddeld kwam er nog geen millimeter bij. Sterker: in het vervolgonderzoek2 van Segal zakten zwangere vrouwen nóg minder door hun voeten. De toename in voetlengte was zelfs niet meer significant.
Het blijvend groter worden van je voeten is dus zeker geen gegeven. Zeker als je voeten – net als die van mij – vóór de zwangerschap al zo plat als wat waren. Ik had dan ook niet ineens een heel nieuwe schoenencollectie nodig. Wel kocht ik een paar grotere gympen voor de laatste loodjes. En natuurlijk van die supersnoezige babyslofjes, in maatje 17.
1 Segal et al. (2013). Pregnancy leads to lasting changes in foot structure. American Journal of Physical Medicine & Rehabilitation. https://doi.org/10.1097/PHM.0b013e31827443a9
2 Segal et al. (2018). Static and dynamic effects of customized insoles on attenuating arch collapse with pregnancy: A randomized controlled trial. The Foot. https://doi.org/10.1016/j.foot.2018.07.007
Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Jojanneke Bastiaansen, Beeld: Getty Images.
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.