BabySlapen

Baby slaapt niet overdag, wat kun je doen?

Baby slaapt niet overdag, wat kun je doen? Getty Images
Getty Images
Leestijd 11 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
arina de vries
Arina de Vries
GZ-psycholoog & Slaapexpert
Lees verder onder de advertentie

Overdag slapen

Baby's hebben overdag ook slaap nodig. Pasgeboren baby's slapen overdag af en aan: ze worden wakker voor een voeding en vallen daarna in de regel weer in slaap. Naarmate je baby ouder wordt, komt er geleidelijk een ritme in de slaapjes overdag. Vanaf ongeveer 3 maanden hebben veel baby's drie of vier vaste slaapmomenten per dag. Daarbij kan het helpen als je een enigszins vast voed- en slaapritme probeert aan te houden. Hoewel baby's zich niet aan strakke schema's hoeven te houden en dit meestal ook niet haalbaar is, geeft de voorspelbaarheid van een ritme wel een vertrouwd en veilig gevoel. Dit kan het slapen bevorderen.

Hoe lang moet een baby overdag slapen?

Hoe lang de slaapjes overdag zijn, verschilt per baby. Tussen de 4-12 maanden heeft een baby tussen de 12-15 uur slaap nodig. Dat is inclusief dutjes. Overdag slapen baby's dan vaak zo'n 3 uur, verdeeld over 2-4 dutjes. De ene baby doet korte dutjes, van 30-40 minuten, de andere baby slaapt een paar uur achter elkaar.

In de eerste 6 maanden kunnen baby's moeite hebben om overdag zelf in slaap te vallen en lange tijd te slapen. Dat kan komen doordat je baby zich moeilijk kan overgeven aan de slaap of erg alert en sensitief reageert op prikkels, zoals geluiden uit de omgeving. Maar in de eerste maanden zijn de slaap en het bioritme zich ook nog aan het ontwikkelen.

Lees verder onder de advertentie

Helpt white noise je baby slapen? Check onze review van 3 white noise apparaten

Wakkertijd

Hoeveel slaap een baby nodig heeft, verschilt sterk per baby. Dit hangt onder meer af van het bioritme en van hoe lang je baby wakker is. Kijk dus goed hoe lang je baby ongeveer wakker kan zijn en op welke tijden je baby meestal goed in slaap kan vallen. Als je dit een week bijhoudt, krijg je inzicht in welk ritme past bij jouw baby.

Het schema hieronder is een voorbeeld van de wakkertijden van een baby in de eerste maanden.

Lees verder onder de advertentie

In bovenstaand schema wordt uitgegaan van gemiddelden.

Heb je na een week wat meer inzicht in de slaap- en wakkertijden van je baby, dan kun je proberen hem in bed te leggen op de tijden dat hij moe wordt en meestal het makkelijkst in slaap valt.

Lees verder onder de advertentie

Slaapsignalen en slaapdruk

Een baby laat met verschillende slaapsignalen zien dat hij moe wordt. Zoals gapen, in de ogen wrijven, staren, wegkijken of jammeren. Laat je baby deze slaapsignalen zien, leg hem dan in bed of probeer hem in slaap te helpen met behulp van een draagzak, de kinderwagen of in je armen.

Gaat je baby niet slapen bij de eerste slaapsignalen? Er zijn ook baby's die veel slaapdruk (een hoge mate van slaperigheid) nodig hebben om in slaap te vallen. Dan kun je beter wat langer wachten met je baby op bed te leggen. Met name jonge baby's (onder 4 maanden) slapen vooral op basis van slaapdruk en hebben nog niet zo'n sterk ontwikkelde biologische klok.

Dit is ook wat het voor veel ouders lastig maakt om in te schatten wanneer ze hun baby moeten laten slapen. De ene baby valt lastig in slaap als hij té moe en daardoor overprikkeld is, de andere baby slaapt juist beter als hij heel moe is.

Lees verder onder de advertentie

Slaapritme ondersteunen

Naast het letten op de tijden dat je baby wakker is en slaperig wordt, kan het begin van de dag een goed uitgangspunt zijn. Zorg dat de dag op een vast moment begint, dus dat je elke dag op dezelfde tijd opstaat en je baby uit bed haalt. Dat maakt de timing van de dutjes meer voorspelbaar en ondersteunt het bioritme. De meeste baby's dutten vanaf 4 maanden rond 9.00 uur, 12.00 uur en 16.00 uur. Rond 8 maanden gaan veel baby's over naar 2 dutjes overdag, rond 9.00 uur en rond 14.00 uur. De bedtijd in de avond hangt af van hoeveel slaap je baby nodig heeft. Wereldwijd gaan baby's vaak slapen rond 20.30 uur.

Tip: Zo draai je het dagritme en nachtritme van je baby om

Baby slaapt niet overdag

Bij sommige baby's wil het overdag maar niet lukken om in slaap te vallen. En als ze dan eenmaal slapen, gaat het meestal om een kort slaapje. Soms lukt het in de auto of de draagdoek wel, en is je baby dan juist niet wakker te krijgen. Maar er zijn ook baby's die de 45 minuten slaap niet weten te halen, wat je ook probeert. Dat hoeft geen probleem te zijn. Sommige baby's hebben niet veel slaap nodig. Maar tegelijkertijd kunnen ze niet lang wakker blijven. Ze verdelen dan de beperkte slaapuren die ze nodig hebben over de dag met dutjes van 30-45 minuten.

Lees verder onder de advertentie

Kijk ook eens naar: handig slaapschema baby 4 maanden

Wakkere baby, wat nu?

Is jouw kind een gevalletje 'wakkere baby'? Het kan dus zijn dat hij gewoon niet zoveel slaap nodig heeft. Het helpt vaak om overdag voldoende rust, regelmaat, routine en rituelen in te bouwen. Daardoor kan een baby zich makkelijker overgeven aan de slaap als hij toe is aan een dutje. Ook krijgt hij in ieder geval op vaste momenten rust, al slaapt hij misschien niet.

Een andere mogelijkheid is dat je wakkere baby júíst slaap nodig heeft. Oververmoeidheid kan zich bij baby's uiten in overactiviteit. Blijf je hem stimuleren met gezelligheid en prikkels, dan kan hij over zijn slaap heen raken. Probeer hem op vaste tijdstippen in bed te leggen en help hem in slaap als hij overstuur raakt. Een vast, kort ritueeltje voor het slapengaan (kijk bij de tips onderaan) kan ook goed helpen. En houd er rekening mee dat het een tijd kan duren voordat je baby gewend is aan dit voorspelbare ritme en zich makkelijker in slaap laat helpen.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Mijn baby wil niet slapen: tips

Slaapregressie

Rond 4 maanden en rond 8 maanden maakt je baby een slaapregressie door, waardoor het slapen tijdelijk lastiger kan zijn. Lees hier alles over slaapregressie en hoe je dit herkent.

Rust inbouwen, ook bij jezelf

Zoals gezegd kan een vast dagritme, met voldoende rustige momenten, je baby helpen overdag te slapen helpen. Daarbij is hét geheim misschien wel dat jij zelf rustig bent als je je baby wilt laten slapen. Baby's merken de stemming van hun ouders en spiegelen die: ben jij gestrest, dan kan je baby onrustig worden. Dat betekent niet dat je iets verkeerd doet. Het kan gewoon erg zwaar zijn als je baby niet wil slapen. Zo kom je zelf ook weinig aan (broodnodige) rust toe en het is geen wonder dat je daar gespannen van wordt.

Lees verder onder de advertentie

Je kunt proberen dit te doorbreken door bewust even de kalmte op te zoeken voordat je je baby oppakt om hem te laten slapen. Je baby merkt jouw spanning aan jouw gespannen spieren en je ademhaling. Probeer dus je schouders te laten zakken, je rug en buik te ontspannen en je aandacht ook even naar je voeten op de vloer te laten gaan. Neem een moment om je ademhaling langzamer te laten worden en naar je buik te ademen. Het kan goed helpen om dit te oefenen, online vind je hier veel ademhalingsoefeningen voor.

Lees ook: Meer rust met mindful ouderschap

Tips om je baby overdag beter te laten slapen

Een aantal tips die je kunt proberen om je baby overdag beter te laten slapen:

Lees verder onder de advertentie
  • Houd je baby niet te lang wakker
    Zoals hierboven al uitgelegd kunnen baby's niet onbeperkt wakker zijn. Houd zoveel mogelijk een vast dagritme aan en leg je baby op tijd weer in bed. Een baby kan snel overprikkeld of oververmoeid zijn. Probeer dat voor te zijn.

  • Zorg dat je zelf rustig bent
    Zorg dat je je baby niet gehaast naar bed hoeft te brengen, maar neem de tijd. Ook om zelf even te ontspannen voordat je je baby oppakt. Probeer rustig door te ademen naar je buik en daarop te focussen als je merkt dat je gespannen wordt, bijvoorbeeld omdat je baby gaat huilen.

  • Wakker op bed leggen
    Leg je baby wakker op bed, zodat hij zelf leert in slaap te vallen. Valt jouw baby alleen maar aan de borst of fles in slaap, of moet je hem altijd wiegen om in slaap te vallen? Dan kun je hem even wakker maken als je hem in zijn bedje legt. Zo schrikt hij niet als hij zelf wakker wordt in bed, en dan ineens alleen is. Je baby leert op die manier langzaam, vanuit een veilig gevoel, zelfstandig in slaap te vallen.

  • Gebruik een slaapritueel
    Een slaapritueel is ook overdag een goede manier om je baby te helpen slapen. Zorg dat het licht al gedimd is en de white noise aanstaat, trek zijn slaapzak aan, geef een voeding, knuffel nog even, zing een liedje en leg je baby (wakker) in bed. Zo daalt het gehalte cortisol (stresshormoon) bij je baby en als hij aan dit ritueel gewend is, herkent zijn lichaam dit en maakt het automatisch slaaphormonen aan.

  • Warm badje of samen douchen
    Dit kan misschien niet iedere keer, maar het kan goed rust en ontspanning brengen als je baby erg moe is.

  • White noise
    Sommige baby's slapen lekkerder als ze constant een ruisend geluid op de achtergrond horen. De afzuigkap of stofzuiger kan helpen, maar je kunt ook gebruik maken van een white noise apparaat of een app met white noise. Lees meer: Wat is white noise en hoe helpt het je baby slapen? 

  • Andere slaapplek
    Misschien wil je baby overdag niet in zijn ledikant slapen, maar slaapt hij wel prima in de kinderwagen in de woonkamer. Leg hem dan voorlopig lekker overdag in zijn kinderwagen, zodat hij overdag ook genoeg slaap krijgt. Op een later moment, als de slaapjes beter gaan, kun je dan de overstap naar zijn ledikant maken.

  • Inbakeren
    Sommige baby's hebben baat bij inbakeren, zowel tijdens het slapen 's nachts als overdag. Dat geldt vooral voor onrustige, prikkelbare baby's of baby's die zichzelf wakker maken doordat ze met hun armen maaien in hun slaap. Een inbakerzak geeft extra geborgenheid, waardoor baby's makkelijker in slaap vallen. Bouw het inbakeren af zodra je baby kan omrollen, meestal rond 4 maanden. Het is niet veilig meer zodra je baby op zijn buik probeert te rollen.

  • Schakel hulp in
    Lukt het met behulp van deze tips niet om je baby overdag te laten slapen, bespreek dit dan met de huisarts of op het consultatiebureau. Meestal is er geen medische oorzaak, maar soms is een bezoek aan de kinderarts nodig. Ook zijn er psychologen gespecialiseerd in jonge kinderen (zoals IMH-psychologen), die mee kunnen kijken naar de mogelijke oorzaak van onrust bij je baby.

Lees ook: Dit zijn de meest voorkomende slaapproblemen bij baby's

Lees verder onder de advertentie

Waar laat ik mijn baby overdag slapen?

Het is belangrijk om een veilige en comfortabele plek te creëren voor je baby om overdag te slapen. Hier zijn enkele optie en tips voor geschikte slaapplaatsen overdag:

  • Wiegje, ledikant of co-sleeper
    Een wieg of ledikant is altijd een goede keuze. Zorg ervoor dat de matras stevig is en goed past zonder grote ruimtes aan de zijkanten.

    Co-sleepers zijn bedoeld voor nachtelijk gebruik, maar kunnen ook overdag nuttig zijn, vooral als je bezig bent en je baby dichtbij wilt houden.

  • Box
    Sommige ouders kiezen ervoor hun baby overdag te laten dutten in een box, mits deze op een veilige, vlakke ondergrond staat.

  • Buggy/Kinderwagen
    Mits de rugleuning volledig vlak kan worden gezet en de kinderwagen brede zijkanten heeft voor ventilatie, kan een kinderwagen een handige en veilige plek zijn voor korte dutjes.

  • Draagdoek of Draagzak
    Voor jonge baby's kan een draagdoek of draagzak een goede oplossing zijn, omdat ze zich geborgen voelen in de nabijheid van hun ouder. Het kan ook handig zijn als je huishoudelijke klusjes wilt doen.

Goed slapen overdag leidt tot betere nachten

Er wordt weleens gedacht dat als een baby overdag veel wakker is, hij dan wel een goede nacht zal maken om de slaap in te halen. Maar dat is niet het geval. Een baby die overdag goed slaapt, zal vaak ook 's nachts beter slapen. Een tekort aan slaapjes overdag kan juist leiden tot slaapproblemen 's nachts, doordat een oververmoeide baby dan ook onrustig is.

Let er wel op dat het laatste middagslaapje van je baby niet heel laat in de middag valt. Dat kan ervoor zorgen dat hij 's avonds meer moeite heeft om in slaap te vallen. Lees hier meer over het middagslaapje.

Lees ook: Slaapschema: dit zijn de gemiddelde slaaptijden van een baby per maand

Meer aan de hand?

Is jouw baby erg onrustig, prikkelbaar, wil hij niet slapen en huilt hij veel? Dan kan het zijn dat er bij jouw baby meer aan de hand is. Misschien heeft hij veel last van darmkrampjes, of wellicht heeft hij reflux, een allergie, of verschoven wervels opgelopen tijdens de bevalling. Bespreek je twijfels op het consultatiebureau of ga langs bij de huisarts.

Lees ook: Je baby laten huilen of meteen troosten, dit is volgens experts de beste methode.

Bronnen: Centrum Jeugd en Gezin, GGD