'Mijn podcast Mission Abort is persoonlijk. Heel persoonlijk. Ik vertel over de abortus die ik deed toen ik 19 jaar was. We waren net samen, Pim en ik, jong, verliefd, niet wetende dat we jaren later samen zouden wonen en twee kinderen zouden krijgen. Toen wist ik alleen: dit kind kan ik nu niet krijgen. Maar het duurde jaren voordat ik erover durfde te praten.
Iets maken dat raakt
Als kind was ik zó verlegen dat ik tijdens verjaardagen onder de tafel kroop en wachtte tot iedereen weer weg was. Tot ik op de basisschool ineens zei dat ik 'in m'n eentje een dansje wilde doen' bij de maandafsluiting. Daarna is het niet meer opgehouden.
We hadden zo'n home-videocamera, en ik betrok álle kinderen uit de straat bij mijn plannen: een disco in de garage, kaartjes verkopen voor een show in de speeltuin, alles om iets te maken. Eigenlijk is dat nog steeds wat ik doe: steeds iets willen maken wat mensen raakt. Eerst acteren, toen regisseren en schrijven, en nu dus deze podcast.
Lees ook: Dit zijn interessante podcasts over zwangerschap, ouderschap en opvoeding
Schaamte
In die stilte zat schaamte. Niet omdat iemand me veroordeelde, maar omdat ik het zelf deed. Ik dacht: dit hoort niet bij wie ik ben, bij het beeld dat mensen van me hebben. Terwijl ik óók wist: ik heb gehandeld uit liefde en verantwoordelijkheid.
Het echte besef van dat laatste kwam pas veel later. Nu voel ik dat ik erover mág praten. Dat is ook de ondertitel van de podcast: Twee kinderen, één miskraam, één abortus. Ik zeg altijd: ik heb het gevoel dat ik alle disclaimers heb aangetikt. En dat ik het er nu eindelijk over mag hebben.
Lees ook: Ongewenst zwanger terwijl je al moeder bent: drie moeders over hun abortus
Je bent niet de enige
Het gekke is: zodra je erover begint, merk je hoeveel mensen het herkennen. Je denkt dat je de enige bent, tot iemand zegt: 'Ja, ik ook'. Dat is mooi en verdrietig tegelijk, want het laat zien dat we dit onderwerp nog steeds verstoppen. Toen ik de trailer online zette, kwamen de reacties meteen. Van 'abortus is moord' tot 'ik heb moeite met kinderen krijgen, dus ik ontvolg je'. Dat verbaasde me. Kijk, als iemand zelf geen abortus wil: helemaal aan jou. Maar die keuze moet ík ook hebben. Dáár gaat het om.
Het onderwerp houdt me al jaren bezig. Toen ik bevallen was van onze eerste dochter wist ik: nu is het tijd. Ik wilde iets maken dat niet alleen over mij ging. Geen kletspodcast, maar iets dat echt klopt. Ik heb lang nagedacht over de vorm: hoe maak je iets wat persoonlijk én informatief is? Ik wilde dat mensen die luisteren denken: ik ben niet alleen, en óók: dit is feitelijk juist.
Gewikt, gewogen, gehuild
Ik praat met juridisch expert Corrette Ploem, die me liet zien hoe absurd het eigenlijk is dat abortus nog steeds in het Wetboek van Strafrecht staat. En met abortusarts Monique Opheij, die zei: 'Alle soorten en maten mensen komen bij mij binnen: jong, oud, gelovig of niet. Alles'.
Dat vond ik zó troostend. Het haalt het oordeel eraf. Niemand doet dit 'even'. Voordat iemand een kliniek binnenloopt, is er al gewikt, gewogen, gehuild. Verdriet en opluchting kunnen naast elkaar bestaan, en dat is allemaal normaal.
Wat ik wil laten zien, is dat abortus niet iets is wat vrouwen lichtzinnig doen. Iedereen die hier komt, heeft er al eindeloos over nagedacht. Je moet zoveel regelen, uitzoeken, beslissen. Het is nooit een makkelijke keuze, en dat beeld dat iemand dit 'even' doet, moet echt de wereld uit.
Lees ook: Abortus, wat houdt zo'n behandeling in?
Praten zonder oordeel
En dan de politiek, de verkiezingen. Ik vind het kwalijk als anderen, vaak mannen, over het vrouwenlichaam willen beslissen. We hebben hier al voor gestreden, waarom voelt het dan alsof we teruggaan in de tijd? Gelukkig weet ik inmiddels dat een wet niet zomaar verandert, maar laat het dan wél goed vaststaan, zodat artsen en zorgverleners zonder twijfel kunnen werken.
Door een oproep op Instagram kreeg ik honderden reacties. Eén vrouw, met wie ik jaren had gewerkt, vertelde dat ze op haar 40e een abortus had gehad. We wisten het niet van elkaar. Toen we erover spraken voelde het alsof er iets openbrak: eindelijk praten, zonder oordeel. Dat gun ik iedereen.
Kwetsbaar en bevrijdend
Sinds ik er open over ben, krijg ik dagelijks berichten van vrouwen van 20, 40, 60 jaar. Moeders, dochters, vriendinnen. Sommigen zeggen: 'Eindelijk hoor ik iemand die zegt wat ik al die jaren niet kon zeggen'. Dan weet ik: het is goed dat ik dit heb gedaan.
Lees ook: Geen spijt, wel rouw: Jet (25) koos ondanks kinderwens voor abortus toen ze ongepland zwanger raakte
Soms denk ik terug aan dat meisje onder de tafel, dat het liefst onzichtbaar wilde zijn. En dan besef ik dat ik nu juist hardop spreek over iets waar anderen nog over zwijgen. Dat voelt kwetsbaar, maar ook bevrijdend.
Ik hoop dat Mission Abort een oordeelloze ruimte wordt, waar verhalen naast elkaar kunnen bestaan. Verdriet, kracht, twijfel, opluchting. Alles mag er zijn. Ik hoop dat iemand die luistert naar de podcast en zich net zo alleen voelt als ik toen, kan denken: er is taal voor dit, en er zijn mensen die het begrijpen.'
Mission Abort is vanaf 22 oktober beschikbaar via Spotify.
