Er zijn vier opvoedstijlen: autoritair, toegeeflijk, democratisch en verwaarlozend opvoeden. Opvoedcoach en Ouders van Nu-expert Valerie Ritchie legt uit wat die inhouden, en wat de voor- en nadelen zijn.
- 01.
Autoritaire opvoedstijl
Als ouders deze stijl toepassen, is er structuur, strengheid, duidelijkheid en zijn er grenzen binnen het gezin. De ouders behouden de controle. Dit kan tot gevolg hebben dat kinderen vaker angstig zijn. - 02.
Toegeeflijke/laissez-faire opvoedstijl
In deze gezinnen is er veel ruimte. Toegeeflijke ouders besteden veel aandacht aan de wensen en behoeften van kinderen. Ze geven het kind bijna altijd zijn zin, waardoor de kinderen soms een beetje de baas zijn. Hierdoor is er weinig structuur, zijn er weinig grenzen en ontbreekt duidelijkheid. Dit kan voor kinderen soms onveilig aanvoelen, omdat alles mogelijk lijkt. - 03.
Democratische/autoritatieve opvoedstijl
Hier heerst vriendelijkheid en vastberadenheid binnen het gezin. Er is respect voor elkaar, problemen worden opgelost, en er worden ook grenzen gesteld. De focus ligt op samenwerken, echt luisteren naar het kind en met elkaar in verbinding blijven. Daarnaast wordt op een goede manier structuur en duidelijkheid geboden. - 04.
Verwaarlozende opvoedstijl
Ouders die deze stijl toepassen laten geen ruimte voor controle, betrokkenheid en vriendelijkheid. Ouders staan op afstand van hun kinderen en laten hen hun eigen gang gaan. Deze stijl gaat vaak gepaard met andere problematiek. Hierdoor zijn ouders niet in staat om meer betrokken te zijn bij de opvoeding van hun kinderen.
Opkomende opvoedstijlen
Daarnaast zijn er volgens Ritchie steeds meer variaties in opvoedstijlen, en natuurlijk de nodige trends, al dan niet overgewaaid uit Amerika. De volgende drie herkent de opvoedcoach bij ouders in Nederland:
-
Helikopterouder
'De helikopterouder houdt voortdurend toezicht op zijn kind, vaak vanuit goede bedoelingen zoals bescherming en betrokkenheid. Deze ouder probeert problemen te voorkomen of op te lossen voordat het kind er last van krijgt. Daarnaast nemen helikopterouders vaak beslissingen voor hun kinderen, met de intentie hen te ontlasten.
Hoewel dit op korte termijn zorgzaam lijkt, kan het op de lange termijn nadelige gevolgen hebben. Kinderen blijven hierdoor afhankelijk en ontwikkelen onvoldoende vaardigheden om met tegenslagen om te gaan. Wanneer ze uiteindelijk toch met moeilijkheden worden geconfronteerd, kan dit leiden tot angst, perfectionisme en een laag zelfbeeld. Hierdoor raken ze minder goed voorbereid op de uitdagingen van het volwassen leven.' -
Curlingouder
'De curlingouder vertoont overeenkomsten met de helikopterouder. Dit is een ouder die alle obstakels wil wegpoetsen van het pad van hun kind, zodat het pad dat het kind bewandelt zo soepel mogelijk verloopt. Dit is ook een overbeschermende opvoedstijl. Hierdoor leert een kind niet omgaan met tegenslagen en blijft hij sterk afhankelijk van de ouders.' -
Positief opvoeden
'Ik ben erg enthousiast over deze opvoedstijl. Het biedt structuur, duidelijkheid en duidelijke grenzen voor kinderen, terwijl het tegelijkertijd zorgt voor een sterke verbinding tussen ouder en kind. Bij deze opvoedstijl werk je samen met je kind, in plaats van tegenover elkaar te staan.
Deze stijl richt zich op het aanleren van vaardigheden en eigenschappen die belangrijk zijn voor de toekomst. Daarnaast leg je de nadruk op wat goed gaat en stimuleer je positieve interactie. Deze benadering overlapt een beetje met democratisch opvoeden.'
